Odnalezienie polskiej superprodukcji filmowej Gwiaździsta eskadra z okresu II Rzeczypospolitej zakłada międzynarodowy projekt naukowy historyków Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Patronem strategicznym projektu jest Filmoteka Narodowa.
W 1929 roku film ten, był realizowany nad Poznaniem, na lotnisku Ławica oraz w Obozie Ćwiczeń w Biedrusku. Reżyserem był Leonard Buczkowski, a scenarzystą Janusz Meissner - oficer, pilot i popularny pisarz lotniczy. Po raz pierwszy w polskiej kinematografii nakręcono wówczas sceny walk powietrznych przy użyciu kamer zamontowanych w samolotach.
Poszukiwania od zera - Do chwili obecnej, nie dysponujemy żadnymi informacjami na temat zachowanych kopii filmu Gwiaździsta eskadra, zarówno w archiwach, zbiorach muzealnych czy też kolekcjach prywatnych. Przetrwało zaledwie kilka fotografii z planu zdjęciowego jak i samego filmu. Dlatego też w tym miejscu chcielibyśmy zaapelować, zarówno do instytucji, jak i osób prywatnych, które posiadaj jakiekolwiek informacje dotyczące miejsca przechowywania filmu, o kontakt - powiedział dr Bartosz Kruszyński. Fabuła filmu przedstawiała historię pilotów 7. Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki podczas wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920. W oddziale tym, jako oficerowie kontraktowi i ochotnicy w Wojsku Polskim, służyli amerykańscy oficerowie - piloci.
To Polacy wymyślili Bonda - Dla pierwszoplanowej postaci filmu kpt. Bonda, pierwowzorem był Merian C. Cooper - pilot eskadry, a późniejszy producent z Hollywood m.in. filmu King Kong z 1933 roku - dodał dr Kruszyński. W realizacji filmu brali udział piloci z 3. Pułku Lotniczego, stacjonującego na Ławicy. W rolę oddziałów polskich oraz bolszewików, wcielili się statyści - żołnierze poznańskiego garnizonu: 57. i 58 Pułku Piechoty, 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz 7. Dywizjonu Artylerii Konnej. Sceny walk na ziemi, kręcono z powietrza nad Obozem Ćwiczeń w Biedrusku, a sceny we wnętrzach, realizowano w jednej z wynajętych w tym celu hal Powszechnej Wystawy Krajowej.
Oglądali film nawet w USA Naukowcy zakładaj, że film ten może znajdować się w zbiorach prywatnych na zachodzie Europy lub w USA. Jednak do tego rodzaju kolekcji jest najtrudniej dotrzeć. Gwiaździsta eskadra, jako film niemy, miała swoją premierę polską w 1930 roku, a światową już w wersji udźwiękowionej w 1933 roku. Film ten był wyświetlany także w USA i być może pod innym tytułem, co może stanowić pewne utrudnienie w poszukiwaniach - powiedział dr Kruszyński.
Jak go znajdą to odnowią Naukowcy po odnalezieniu filmu zamierzają przeprowadzić jego digitalizację, konserwację, a następnie zorganizować kolejną premierę w Poznaniu i Warszawie. Dzieło to zostanie także opracowane w formie publikacji naukowej, w której poddany analizie będzie wizerunek wojny polsko-bolszewickiej na dużym ekranie.
Pierwsza polska lotnicza superprodukcja Film ma szczególne znaczenie dla historii Poznania, poznańskiego garnizonu oraz Wielkopolski. Stanowi też wyjątkowy zabytek polskiej kinematografii. Należy tutaj dodać, że był pierwszą polską superprodukcją o tematyce lotniczej, tak modną na świecie na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. - Jednorazowo w zdjęciach filmowych brało udział nawet 15 samolotów. Maszyny z czerwonymi gwiazdami na skrzydłach, latające nad Poznaniem w listopadzie 1929 roku, wzbudzały sensację - podsumowuje dr Kruszyński.
Autor: mm//ec / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: sxc hu | Bubbels