Międzyrzecz: Pogrzeb żołnierzy radzieckich

Źródło: Muzeum Twierdzy Kostrzyn

W Międzyrzeczu w województwie lubuskim pochowano 21 bezimiennych żołnierzy Armii Czerwonej. Ich szczątki znaleziono podczas prac archeologicznych na terenie Kostrzyna nad Odrą. Najmłodszy z nich miał 15-16 lat. Ich nazwiska nie są znane.

Zbiorową mogiłę żołnierzy radzieckich z okresu II wojny światowej uczestniczących w walkach o Kostrzyn pracownicy Muzeum Twierdzy Kostrzyn odkryli trzy lata temu podczas badań archeologicznych na terenie obecnego Parku Miejskiego.

- Na szczątki natknęliśmy się przypadkowo w 2017 roku, podczas badań archeologicznych prowadzonych w centrum Kostrzyna nad Odrą – wyjaśnia Krzysztof Socha z Muzeum Twierdzy Kostrzyn.

Od razu wiedzieli, kim są, ale nie wiedzieli ilu ich jest

Od początku pracownicy muzeum mieli pewność, że to szczątki żołnierzy radzieckich uczestniczących w walkach o Kostrzyn. – Świadczyły o tym buty, guziki, odznaka gwardii – mówi Socha.

Archeolodzy wiedzieli też, że w tym miejscu znajdował się kiedyś cmentarz niemiecki, który w 1945 roku zamieniono cmentarz wojenny i chowano tam poległych żołnierzy.

W latach 50. cmentarz zlikwidowano. Poprzedziła to ekshumacja ciał pochowanych żołnierzy. Nie przeprowadzono jej jednak – jak widać - z właściwą starannością.

Archeolodzy nie byli w stanie jednoznacznie ocenić do ilu osób odkryte przed trzema laty szczątki należały. - Odnaleźliśmy tylko trzy kompletne szkielety. O ile w przypadku mogił pojedynczych i niektórych zbiorowych sytuacja była klarowna, jeśli chodzi o ilość pogrzebanych żołnierzy, to w przypadku dwóch mogił zbiorowych, gdzie szczątki ludzkie były mocno zdekompletowane o ilości pogrzebanych tam osób nie wiedzieliśmy – mówi Socha.

Odpowiedź przyniosły dopiero badania antropologiczne. Te wykazały, że szczątki należały do 21 osób.

- Najmłodszy żołnierz to w zasadzie dziecko, bo według antropolog miał około 15-16 lat. Pozostali to także młodzi chłopcy, antropolog rozpoznała także prawdopodobnie szczątki kobiety – wyjaśnia Socha.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Pogrzeb opóźniony przez pandemię

Po badaniach muzeum musiało uzyskać zgody i pozwolenia na ponowny pochówek oraz czekało na wskazanie miejsca, w którym będzie to możliwe. Lubuski Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wlkp., po konsultacjach z Instytutem Pamięci Narodowej, zdecydował, że żołnierze zostaną pochowani na cmentarzu żołnierzy Armii Czerwonej w Międzyrzeczu przy ulicy Kazimierza Wielkiego.

- Pierwotnie pochówek miał mieć miejsce w marcu, jednak z powodu pandemii musieliśmy przesunąć to w czasie – tłumaczy Socha.

Żołnierzy pochowano we wtorek. W skromnej ceremonii pogrzebowej brali udział proboszcz parafii prawosławnej z Gorzowa Wielkopolskiego i pracownicy muzeum.