Kto za Nawrockiego w IPN? Są trzy nazwiska

Instytut Pamięci Narodowej
"Myślę, że w kancelarii prezydenta pojawią się ludzie, których znamy z IPN"
Źródło: TVN24+
Karol Nawrocki w sierpniu - gdy zostanie zaprzysiężony na prezydenta - przestanie zajmować stanowisko prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Polska Agencja Prasowa nieoficjalnie dowiedziała się, kto jest typowany na stanowisko nowego prezesa IPN. Wskazano na trzy osoby.
Kluczowe fakty:
  • Prezydent elekt Karol Nawrocki wciąż pełni funkcję prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
  • Według ustawy o IPN prezesa Instytutu powołuje i odwołuje Sejm za zgodą Senatu.
  • Kto jest typowany na nowego prezesa IPN?

Karol Nawrocki, który został w 2021 roku wybrany na prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, będzie musiał ustąpić z tego stanowiska w związku z tym, że po wygraniu drugiej tury wyborów prezydenckich zostanie w sierpniu zaprzysiężony na prezydenta. Polska Agencja Prasowanie nieoficjalnie dowiedziała się o trzech osobach, które są typowane na miejsce Nawrockiego.

Kto zastąpi Nawrockiego?
Dowiedz się więcej:

Kto zastąpi Nawrockiego?

Jedną z nich jest Jan Józef Kasprzyk, który od 2024 roku jest doradcą prezesa IPN. Wcześniej przez siedem lat był szefem Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Jest również związany z PiS. W wyborach samorządowych od 2002 roku z listy tego ugrupowania startował do Rady dzielnicy Ochota w Warszawie (po raz ostatni w 2024 roku).

Skończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Był dziennikarzem w katolickim Radiu Warszawa i redaktorem w "Przeglądzie Historyczno-Wojskowym". Publikował również na łamach "Naszego Dziennika", tygodnika "Niedziela", "Gazety Polskiej" oraz czasopism historycznych: "Polski Zbrojnej" oraz "Mówią wieki". Specjalizuje się w dziejach II Rzeczypospolitej. Organizował też widowiska historyczne, między innymi poświęcone Józefowi Piłsudskiemu (w 1998 roku został prezesem Związku Piłsudczyków i kilkanaście razy był komendantem Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej). Ma 50 lat.

Jan Józef Kasprzyk
Jan Józef Kasprzyk
Źródło: PAP/Valdemar Doveiko

Dwóch wiceprezesów IPN

Rówieśnikiem Jana Józefa Kasprzyka jest Mateusz Szpytma, który z Instytutem Pamięci Narodowej związany jest od początku istnienia tej instytucji. Stanowisko wiceprezesa objął dziewięć lat temu, gdy na czele Instytutu stanął Jarosław Szarek. Wcześniej był ekspertem w Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie, asystentem i wicedyrektorem Sekretariatu prezesa Janusza Kurtyki. W latach 2015-2016 kierował Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.

Sprawie ratowania Żydów przez Polaków podczas okupacji niemieckiej poświęcił kilka publikacji naukowych. Pisał też o historii polskiego ruchu ludowego po II wojnie światowej. Jeszcze podczas studiów (historia na Uniwersytecie Jagiellońskim) był uczestnikiem i współorganizatorem wypraw do Ukrainy, w trakcie których przeprowadzano inwentaryzację inskrypcji i herbów (m.in. w kościołach, pałacach i na pomnikach) wykonanych przez 1945 rokiem.

Ze źródeł PAP wynika, że Mateusz Szpytma jest ceniony przez pracowników IPN. Ma opinię kompetentnego badacza i osoby, która od podszewki poznała funkcjonowanie tej instytucji. Kandydatura Mateusza Szpytmy, według rozmówców PAP, mogłaby liczyć na poparcie wpływowych parlamentarzystów PiS oraz akceptację PSL.

Mateusz Szpytma
Mateusz Szpytma
Źródło: PAP/Przemysław Piątkowski

Według części rozmówców PAP szansę na stanowisko prezesa ma również Karol Polejowski, blisko związany z Karolem Nawrockim od czasu, gdy ten kierował Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Karol Polejowski był pracownikiem naukowym tej instytucji, a w 2021 roku został wiceprezesem IPN. Specjalizuje się w dziejach średniowiecza (habilitację uzyskał na podstawie rozprawy dotyczącej czasów wypraw krzyżowych) i przez krótki czas pracował w Muzeum Zamkowym w Malborku. W ostatnim czasie zajął się polskim podziemiem po II wojnie światowej oraz Polskimi Siłami Zbrojnymi na Zachodzie. Ma 56 lat.

Karol Polejowski
Karol Polejowski
Źródło: PAP/Tomasz Gzell

Profesor Wojciech Polak, przewodniczący Kolegium IPN powiedział, że konkurs na nowego prezesa IPN zostanie ogłoszony "niezwłocznie po złożeniu przez prezydenta elekta rezygnacji z funkcji prezesa IPN". Jego zdaniem "przed prezesem IPN zawsze stoją ważne i szczególne zadania, gdyż jest to instytucja posiadające ogromne znaczenie".

Jak zauważył Polak, możliwa jest sytuacja, w której Sejm odrzuciłby kandydaturę zgłoszoną przez Kolegium IPN. - Wtedy zostanie ogłoszony następny konkurs - dodał.

TVN24
Dowiedz się więcej:

TVN24

Czytaj także: