Narodowe Czytanie z udziałem pary prezydenckiej w Ogrodzie Saskim. Akcja odbyła się po raz dziesiąty

W Ogrodzie Saskim w Warszawie para prezydencka Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda zainaugurowali w sobotę 10. Narodowe Czytanie. Przeczytano sztukę Gabrieli Zapolskiej pod tytułem "Moralność pani Dulskiej".

Jak powiedział prezydent, lektura ta zachowuje aktualność, ponieważ opowiada o negatywnych cechach ludzkiej natury. - To nie tragifarsa o wielkiej historii, nie ma tam polityki. To opowieść o ludziach, która w bardzo celny sposób opisuje typy charakteru - mówił.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Prezydent ocenił, że Gabriela Zapolska w przejaskrawiony sposób pokazała dwulicowość i zakłamanie Dulskiej. - Wiele rzeczy, które robi, są robione pod publiczkę. Momentami przeradza się to w okrucieństwo - powiedział Andrzej Duda. Prezydent dodał, że nie należy zapominać, że także jej mąż jest postacią negatywną, ponieważ rezygnuje z odpowiedzialności i woli "święty spokój".

- Czy nie spotykamy takich ludzi w naszym codziennym życiu? Być może dlatego tak bardzo lubimy tę tragifarsę, bo [tacy ludzie - przyp. red.] są wśród nas. Warto też przypomnieć sobie "Moralność pani Dulskiej", aby zrobić rachunek sumienia - powiedział, zapraszając do wysłuchania utworu.

Prezydent przypomniał, że "Moralność pani Dulskiej" była także pierwszym polskim filmem dźwiękowym. Organizatorzy sobotniego wydarzenia zaprezentowali fragmenty tej produkcji z 1930 roku.

Pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda przypomniała natomiast historię powstania sztuki opartej o treść książki oraz jej premiery przed 115 laty. Zauważyła, że od początku cieszyła się wielkim zainteresowaniem publiczności teatralnej we Lwowie i Krakowie.

- W ciągu pół roku sztukę obejrzało pięć tysięcy osób, co było wówczas wielkim sukcesem - dodała. Jej zdaniem zainteresowanie tragikomedią było spowodowane między innymi jej komizmem i gorzką ironią. - W ten sposób Zapolska obnażała moralność ówczesnego mieszczaństwa - stwierdziła pierwsza dama.

Kornhauser-Duda mówiła też, że początki akcji Narodowego Czytania były stosunkowo skromne i dzięki zainteresowaniu czytelników oraz wielu instytucji w Polsce i na świecie możliwe było jej zorganizowanie w tym roku w trzech tysiącach miejsc na całym świecie. Pierwsza dama dodała, że wybór tegorocznej lektury nie był przypadkowy. Wyjaśniała, że w tym roku przypada setna rocznica śmierci Gabrieli Zapolskiej. - Wszystkie inscenizacje, które dziś się odbędą, będą wyjątkowym uczczeniem tej rocznicy - oceniła.

Para prezydencka odczytała też fragmenty sztuki.

Minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu wicepremier Piotr Gliński zwrócił uwagę, że praktycznym wymiarem akcji promujących czytelnictwo jest powstrzymanie trwającego od wielu lat spadku zainteresowania czytaniem literatury pięknej.

W tym kontekście przywołał badania prowadzone przez Bibliotekę Narodową i dodał, że odwrócenie negatywnych trendów jest zasługą pracowników kultury i edukacji, którzy dbają o rozwój czytelnictwa. - Prowadzimy Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa i wiele innych programów, które wspierają czytelnictwo i kulturę - mówił Gliński.

Powiedział, że w ciągu najbliższych pięciu lat wzrost nakładów na rozwój czytelnictwa wyniesie 40 procent. - To ponad miliard złotych na rozwój czytelnictwa. To pokazuje, że państwo polskie poważnie podchodzi do tej sprawy - przekonywał.

W każdym z trzech aktów sztuki w postać Anieli Dulskiej wcieliła się inna aktorka. Były to Grażyna Barszczewska, Edyta Jungowska, Anna Dereszowska. Obok nich na scenie pojawili się Andrzej Pankowski (jako Felicjan Dulski), Krzysztof Szczepaniak (Zbyszko), Joanna Pach (Hesia), Angelika Kurowska (Mela), Anna Cieślak (Juliasiewiczowa), Lucyna Malec (Lokatorka) i Lidia Sadowa (Hanka).

Autorem oprawy muzycznej był Stanisław Skoczyński, profesor Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie. Autorką scenografii była Anna Mioduszewska, a reżyserem całości Janusz Kukuła, który rolę konferansjera powierzył - podobnie jak przed rokiem - dziennikarzowi radiowemu Marcinowi Kusemu. Wydarzenie było na żywo transmitowane na oficjalnej stronie Prezydenta RP, na kanałach Narodowego Centrum Kultury oraz na portalu Polskiego Radia.

"Moralność pani Dulskiej" powstała w ciągu kilkunastu dni na przełomie października i listopada 1906 roku. Sztuka autorstwa Gabrieli Zapolskiej przedstawia historię rozgrywającą się w mieszczańskim domu początku XX wieku. Nazwisko bohaterki sztuki na stałe zagościło w polszczyźnie - dulszczyzna to określenie kołtuństwa, mieszczańskiej hipokryzji i ciasnoty poglądów, połączonej z wysokim mniemaniem o własnych walorach moralnych.

"Moralność pani Dulskiej" była wielokrotnie wystawiana na deskach teatrów, doczekała się także kilku adaptacji filmowych i spektakli Teatru Telewizji.

Na zakończenie wydarzenia prezydent Andrzej Duda i pierwsza dama Agata Kornhauser-Duda podziękowali uczestnikom i aktorom biorącym udział w akcji.

- Dziękujemy tym, którzy włożyli swoje serce w przygotowanie Narodowego Czytania - powiedział Andrzej Duda. - Dziękujemy wszystkim, którzy w tym roku przyłączyli się do Narodowego Czytania. Po raz kolejny udowodniliście państwo, że wielu Polaków kocha literaturę polską - dodała Agata Kornhauser-Duda.

Prezydent ogłosił też, że za rok lekturą będą "Ballady i romanse" Adama Mickiewicza. Wyjaśnił, że "będzie to upamiętnienie dwusetnej rocznicy ich opublikowania" i dodał, że "jest to symboliczny początek polskiego romantyzmu".

Akcja Narodowe Czytanie organizowana jest przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od 2012 roku. Została zainicjowana wspólną lekturą "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza.

W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: "Trylogię" Henryka Sienkiewicza oraz "Lalkę" Bolesława Prusa, w 2016 roku –"Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, a w 2017 roku lekturą Narodowego Czytania było "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. W 2019 roku lekturami było osiem najważniejszych polskich nowel, między innymi autorstwa Stefana Żeromskiego, Bolesława Prusa, Marii Konopnickiej i Bruna Schulza. Rok temu, w warunkach obostrzeń epidemicznych, czytano "Balladynę" Juliusza Słowackiego.