Czy firma zapłaci za dni bez pracy? Czy pracodawca musi zapewnić maseczki i rękawice?

Czy pracodawca ma obowiązek zaopatrzyć pracowników w maseczki i rękawice? Czy osoba z grupy ryzyka może poprosić o nieświadczenie pracy?
Źródło: TVN24
W programie "Koronawirus. Raport" w TVN24 specjaliści odpowiadali na wasze pytania dotyczące koronawirusa. W poniedziałek gościem był doktor Michał Raczkowski, specjalista z zakresu prawa pracy. Od kiedy przysługuje zasiłek opiekuńczy? Czy można pracować, gdy lekarz medycyny pracy odmawia przeprowadzenia badania? Czy osoba z grupy ryzyka może poprosić o nieświadczenie pracy? 
TVN24
Dowiedz się więcej:

TVN24

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE NA TVN24 GO >>>

Ministerstwo Zdrowia poinformowało 16 marca wieczorem o kolejnych przypadkach zakażenia koronawirusem w Polsce. W sumie w naszym kraju potwierdzono ich 177. Cztery osoby zmarły.

KORONAWIRUS – NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE. RAPORT TVN24.PL >>>

Narodowy Fundusz Zdrowia uruchomił całodobową infolinię (tel. 800 190 590) o postępowaniu w sytuacji podejrzenia zakażenia koronawirusem.

Infolinia NFZ dotycząca koronawirusa
Infolinia NFZ dotycząca koronawirusa
Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

Kontakt 24 otrzymuje od was setki pytań dotyczących koronawirusa. W poniedziałek w programie "Koronawirus. Raport" odpowiadał na nie specjalista prawa pracy doktor Michał Raczkowski.

ZUS informuje, że opieka na dziecko do lat 8 obowiązuje od 12 marca, a pani minister, że od 16 marca. Od kiedy naprawdę obowiązuje?

Raczkowski: Regulacja, która weszła w życie od 16 marca zakładała, że jednocześnie 12 i 13 marca to były dni, w których była zapewniona opieka (w szkołach, przedszkolach i żłobkach). Ponieważ zasiłek opiekuńczy ma zastępować dochody, które ktoś traci z tego powodu, że musiał sprawować opiekę nad dzieckiem, a 12 i 13 marca ta opieka była sprawowana w szkołach, to wtedy za te dni zasiłek nie przysługuje. Natomiast mogła nastąpić sytuacja, w której szkoła byłaby zamknięta wcześniej - przed 16 marca – na przykład z uwagi na zagrożenie epidemiczne. I wtedy ten zasiłek mógłby już przysługiwać wcześniej.

ZUS informuje, że opieka na dziecko do lat 8 obowiązuje od 12 marca, a pani minister, że od 16 marca. Od kiedy naprawdę obowiązuje?
Źródło: TVN24

Lekarze medycyny pracy odwołują zaplanowane badania pracownicze. Czy pracownik bez badań może w tej sytuacji pracować?

Raczkowski: Takiej możliwości nie ma. Kodeks pracy jest bezwzględny – bez aktualnych badań lekarskich pracownika do pracy dopuścić nie można. To jeszcze nie oznacza, że problem leży po stronie pracownika. To pracodawca ma obowiązek zorganizować tak zwaną profilaktyczną ochronę zdrowia. W związku z tym – jeśli jej nie organizuje, bo lekarze medycyny pracy odmawiają wykonania badań, to problem w dalszym ciągu leży po stronie pracodawcy. To jest kwestia niewykonywania umowy, jaką zawiera firma z placówką medycyny pracy.

Lekarze medycyny pracy odwołują zaplanowane badania pracownicze. Czy pracownik bez badań może w tej sytuacji pracować?
Źródło: TVN24

Czy pracodawca ma obowiązek zaopatrzyć pracowników w maseczki i rękawice? Czy osoba z grupy ryzyka może poprosić o nieświadczenie pracy?

Raczkowski: To będzie zależało od tego, jak będzie wyglądała praca konkretnego pracownika i czy w związku z tym występuje narażenie na kontakt z wirusem. To jest bardzo indywidualna sytuacja i pracodawca musi ocenić w konkretnej sytuacji, czy jest zagrożenie i jak mu zapobiegać.

Pracownik ma daleko idące uprawnienia. W Kodeksie pracy artykuł 210 mówi o prawie do powstrzymania się przez pracownika od pracy niebezpiecznej, jeżeli warunki funkcjonujące w zakładzie stwarzają zagrożenie dla jego życia lub zdrowia i nie odpowiadają wymaganiom wynikającym z przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeżeli pracownik ze względu na swój stan zdrowia czuje się zagrożony w związku z taką pracą to oczywiście pierwszym środkiem jest zwykła rozmowa, ale jeśli to nie poskutkuje to może się powstrzymać od tej pracy podnosząc, że ona stwarza zagrożenie dla jego zdrowia albo nawet życia.

Czy podczas stanu zagrożenia epidemicznego, kiedy mamy wolne od pracy, będziemy mieli zapłacone za te dni?

Raczkowski: Zależy, co to znaczy, że mamy wolne w związku z tym, że jest zagrożenie wirusowe – czy to oznacza, że pracodawca taką decyzję podjął, żeby pracownicy do pracy nie przychodzili. Jeżeli taką decyzję podjął, to pracownik doznaje przeszkód z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Jeżeli jest sam gotów do wykonywania pracy, to ma prawo do wynagrodzenia. Pracodawcy próbują różnych środków się imać, żeby wykorzystać istniejące inne instytucje prawa pracy w tym szczególnym czasie, dla którego żadnych rozwiązań prawnych ustawodawca nie wymyślił. Proponuje się wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego albo urlopu zaległego. Pracodawcy też są w trudnej sytuacji – gdyby musieli wypłacać wynagrodzenie w okresie, w którym pracownik nie wykonuje pracy. Nie wiemy jak długo ta sytuacja będzie się utrzymywać – jeśli tak jak w Chinach, to może to potrwać nawet kilka miesięcy. Na to żadne regulacje nie były gotowe.

Czy podczas stanu zagrożenia epidemicznego, kiedy mamy wolne od pracy, będziemy mieli zapłacone za te dni?

Jestem portierem. Zakład zlecił, aby portierzy mierzyli temperaturę pracownikom. Czy portierzy są zobowiązani do tego typu zadania? 

Raczkowski: Do ich obowiązków należy weryfikowanie tego, kto się do zakładu pracy stawia. Polecenie pracodawcy może trochę wychodzić poza typowy zakres obowiązków, o ile w ramach rodzaju pracy nie jest sprzeczne z prawem i z umową o pracę. Moim zdaniem można mu tego rodzaju obowiązek powierzyć. Przepisy rozporządzenia o ochronie danych osobowych na przeprowadzanie badania temperatury pozwalają – do rozważenia pozostaje sposób, w jaki to będzie czynione, a także zapewnienie portierowi środków ochrony i możliwości mierzenia temperatury.

Czy w przypadku stwierdzenia koronawirusa u pracownika pierwszej zmiany, kwarantanna obejmuje tylko pierwszą zmianę, czy cały zakład?

Raczkowski: To kwestia dla specjalistów od epidemiologii. Decyzje w tej kwestii należą do władz sanitarnych.

Czy w przypadku stwierdzenia koronawirusa u pracownika pierwszej zmiany, kwarantanna obejmuje cały zakład?
Źródło: TVN24
Czytaj także: