W 2020 roku zawarto 145 tysięcy małżeństw, czyli o ponad 38 tysięcy mniej niż rok wcześniej - szacuje Główny Urząd Statystyczny. Jak wynika z opublikowanego raportu, w zeszłym roku rozwiodło się ponad 50 tysięcy par. Rośnie odsetek dzieci rodzących się w związkach pozamałżeńskich w Polsce i wynosi już ponad 25 procent.
Główny Urząd Statystyczny opublikował raport "Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2020 roku". GUS zaznacza, że przywołane w tekście dane szczegółowe dotyczą 2019 roku, a dane za 2020 rok stanowią wstępny szacunek".
Wynika z niego, że w minionym roku wyraźnie obniżyła się liczba zawartych małżeństw, a także orzeczonych rozwodów i separacji. Szacuje się, że w 2020 roku zawarto ponad 145 tysięcy związków małżeńskich, czyli o ponad 38 tysięcy mniej niż rok wcześniej. Częstość zawierania małżeństw w miastach i na wsi jest podobna.
W 2019 roku małżeństwa wyznaniowe (zawarte w kościołach lub związkach wyznaniowych i jednocześnie zarejestrowane w urzędach stanu cywilnego) stanowiły w Polsce około 60 procent zawieranych prawnie związków (na wsi było to około 68 procent).
W ostatnich kilkunastu latach znacznie podwyższył się wiek nowożeńców. W 2019 roku mediana wieku mężczyzny zawierającego małżeństwo wynosiła ponad 30 lat, a kobiety ponad 28 lat i w przypadku obu płci było to o ponad 4 lata więcej niż w 2000 roku. Nowożeńcy w miastach są średnio o 2 lata starsi od zamieszkałych na wsi.
Około 51 tysięcy par się rozwiodło
Według wstępnych szacunków w minionym roku rozwiodło się około 51 tysięcy par małżeńskich, czyli o około 14 tysięcy mniej niż rok wcześniej. W miastach częstość rozwodów jest prawie trzykrotnie wyższa niż na wsi.
Wśród małżeństw rozwiedzionych w 2019 roku prawie 57 procent wychowywało 55 tysięcy nieletnich dzieci. Sądy coraz częściej orzekają wspólne wychowywanie dzieci przez rozwiedzionych rodziców - w 2019 roku takich rozstrzygnięć było ponad 62 procent. W około 33 procent przypadków opiekę nad dzieckiem przyznano wyłącznie matce, a w 3 procent przypadków - ojcu.
Szacuje się, że w 2020 roku w stosunku do około 700 małżeństw sąd orzekł separację (w poprzednich latach orzekał ją w stosunku do około 1,5 tysiąca małżeństw rocznie). Każdego roku notuje się nieliczne przypadki zniesienia separacji, czyli powrotu do małżeństwa, jednak większość małżeństw pozostających w prawnej separacji wnosi o rozwód.
"Zauważalne w 2020 roku spadki w liczbie zawieranych małżeństw oraz orzeczonych rozwodów i separacji mogą wynikać między innymi z ograniczeń i restrykcji wdrażanych w związku z COVID-19, w tym obostrzeń sanitarnych (dotyczących organizacji ślubów i wesel) oraz czasowo ograniczanej działalności sądów, a tym samym z odwoływania rozpraw rozwodowych i o separacje" - zauważa GUS.
25 procent dzieci rodzi się ze związków pozamałżeńskich
W ocenie GUS obserwowane od początku transformacji ustrojowej zmiany postaw młodych ludzi spowodowały przesunięcie wieku zakładania rodziny. Jak wskazano w raporcie, wśród priorytetów młodych osób często jest osiągnięcie określonego poziomu wykształcenia i stabilizacji ekonomicznej.
Obecnie najwięcej dzieci rodzą kobiety w wieku 26-31 lat, co oznacza podwyższenie wieku najczęstszego rodzenia dzieci średnio o 6-8 lat w porównaniu z początkiem lat transformacji. Mediana wieku kobiet rodzących dziecko wynosi 30 lat.
Systematycznie rośnie odsetek urodzeń pozamałżeńskich. Na początku lat 90. było to około 6-7 procent, w 2000 roku - około 12 procent, a w 2019 roku - ponad 25 procent Odsetek dzieci urodzonych ze związków pozamałżeńskich jest wyższy w miastach (29 procent w 2019 roku) niż na wsi (21 procent). Jednocześnie GUS wskazuje, że liczba urodzeń w Polsce jest nadal istotnie determinowana liczbą zawieranych małżeństw, przy czym ponad połowa dzieci rodzi się w okresie pierwszych trzech lat trwania małżeństwa.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock