"Supernova" jasno zaświeciła w Gdyni, a Krzyształowicz znów w formie

W kuluarach gdyńskiej imprezy nastroje raczej minorowe. Po informacji o wycofaniu z Konkursu Głównego filmu Jacka Bromskiego "Solid Gold", kolejny miał być "Pan T." Marcina Krzyształowicza.

"Pan T.", jak informują nas twórcy w napisach początkowych, nie jest filmem o Leopoldzie Tyrmandzie, tylko o bliżej niesprecyzowanym, tajemniczym panu T. właśnie. Protesty zgłosił bowiem syn pisarza Matthew Tyrmand, a producenci na konferencji filmu zdradzili, że on sam chciałby opowiedzieć o słynnym ojcu. Choć projekt na etapie scenariusza został pozytywnie oceniony przez ekspertów Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, po zastrzeżeniach Tyrmanda juniora, PISF wycofał się z dotowania filmu i nie wsparł go obiecanymi pieniędzmi. Konflikt trwa, a sprawą - jak poinformowali producenci obrazu - zajmują się prawnicy obu stron. Przed nami jeszcze trzy dni festiwalu, i jeśli konflikty między twórcami a decydentami będą eskalować w takim tempie, nie wiadomo, ile filmów ostatecznie zostanie w głównym konkursie. Podobnych sytuacji nie pamiętają nawet ci, którzy na Festiwal Polskich Filmów Fabularnych przyjeżdżali jeszcze w dobie PRL-u.

Najbardziej żal młodych, zdolnych, którzy przyjechali tu ze swoimi pierwszymi filmami, z debiutami aktorskimi na dużym ekranie, bo jak mawiają znawcy tematu: miarą wielkości festiwali filmowych są przede wszystkim odkrycia. Tych zaś od lat nie brakuje na najważniejszej branżowej imprezie pod szyldem X Muzy.

"Supernova" - ten film na pewno spodobałby się Krzysztofowi Kieślowskiemu, bo wyraźnie wyrasta z jego ducha. 33-letni Bartosz Kruhlik, (m.in. autor krótkometrażowego wielokrotnie wyróżnianego "Żaru"), zadebiutował w fabule obrazem szalenie angażującym emocjonalnie i zadziwiająco dojrzałym warsztatowo. W debiutantów mało kto odważy się inwestować, więc swój film zrealizował za niespełna półtora miliona złotych, czyli mniej więcej za połowę kosztów produkcji, mającej status niskobudżetowej. Sam napisał też scenariusz udowadniając, że to podstawa udanego dzieła filmowego.

Akcja filmu rozgrywa się jednego dnia, w jednym miejscu. Młoda kobieta z dwójką małych dzieci, idzie wiejską drogą. Chce odejść od męża pijaka, ale ten jej nie pozwala. Film to opowieść o Polsce w skali mikro - diagnozująca społeczne i polityczne podziały, świat skrajności. Widać jak bardzo ta dzisiejsza Polska uwiera młodego reżysera. Lawina zdarzeń nie pozwala widzowi na chwilę wytchnienia. Rozpacz, nienawiść, miłość, zbrodnia i zemsta. Napięcie rośnie z każdą minutą, by w końcu eksplodować.

Na dalszym planie mamy krajową politykę i sposób na obnażanie ludzi, którzy ją uprawiają. Patryk Vega mógłby się uczyć od młodego reżysera.

Na dziś film Kruhlika to pewny kandydat na nagrodę za debiut. A nawet na coś więcej.

Oba filmy, o których niżej, podzieliły widzów na obrońców i krytyków, choć dziennikarze piszący o kinie, muszą widzieć, jak na dłoni mankamenty "Ikara..." Macieja Pieprzycy. Widzowie - niekoniecznie.

Marcin Krzyształowicz, reżyser fantastycznej "Obławy" z 2013 roku, już na wstępie "Pana T." informuje nas w napisach, że "historia nie została oparta na żadnej biografii", choć dla wszystkich czytelników "Złego" jest jasne, na kogo kapitalnie wystylizowany został Paweł Wilczak, grający tytułową rolę. W dodatku ma świra na punkcie skarpetek i przyjaźni się ze Stefanem Kisielewskim jego wielkim fanem.

Akcja toczy się w powstającej z powojennych ruin Warszawie, w której donosy i kontrolowanie społeczeństwa oswajane są wódką. W podziemiach dudni jazz, który tak kocha Pan T., a Bolesław Bierut krzyczy w przemówieniu o "sku*****u literatury". Pan T. jest uznanym pisarzem, więc jego także Bierut ma na myśli. Znanego pisarza niestety nie wydają, m.in. z powodu owej miłości do jazzu i imperialistycznego Zachodu, której wcale nie ukrywa. Utrzymuje się z korepetycji dawanych pięknej maturzystce (świetna Maria Sobocińska). Pewnego dnia do sąsiedniego mieszkania wprowadza się chłopak z prowincji, który marzy o karierze dziennikarza, a pan T. zostaje jego mentorem. Tyle tylko, że sąsiad ląduje tam nie z własnej woli...

O rzeczywistości pełnej absurdów najlepiej opowiadać w tonie ironicznym, stąd konwencja tragikomedii. Dawno nie widziany Paweł Wilczak powraca do kina w wielkim stylu. Ma w sobie tę szelmowską bezczelność, z jakiej słynął pisarz, który, jak zapewnia reżyser, wcale nie jest Leopoldem Tyrmandem, choć do złudzenia go przypomina. Ten film pełen finezji i niedopowiedzeń, nie do każdego zapewne dotrze, ale tylko po gdyńskich pokazach, ma już całkiem sporą grupę wiernych fanów.

Znacznie prostszy w odbiorze jest film Macieja Pieprzycy "Ikar. Legenda Mietka Kosza" inspirowany prawdziwą historią niewidomego pianisty. Mietek Kosz, który jako dziecko traci wzrok, odkrywa, że muzyka może stać się dla niego sposobem na opowiadanie świata. Gdy odkrywa jazz – ma jeden cel: zostać najlepszym pianistą w Polsce.

Kolejny film z Ogrodnikiem w roli bohatera walczącego za przeciwnościami losu wypada nieprzekonująco. Trudno nie odnieść wrażenia, że Pieprzyca odcina kupony od sukcesu "Chce się żyć". Uderza podobieństwo obu obrazów, zwłaszcza, że reżyser naciska pedał gazu do dechy, niejako wymuszając na widzu łzy. Tak manipuluje nami Lars von Trier, ale robi to z większą finezją.

Film ten ma też swoich wielkich obrońców, autentycznie nim poruszonych.

Czekając na "Boże Ciało" (oficjalny pokaz filmu z udziałem reżysera dopiero w piątek), na najbardziej pożądany obraz 44. edycji gdyńskiego festiwalu, życzmy sobie, by jak najwięcej tytułów godziło, nie dzieliło i widzów, i krytyków.

Autor: Justyna Kobus / Źródło: tvn24.pl