Brudna dwunastka 2022. Które warzywa i owoce zawierają najwięcej pestycydów?

Publikowany od 2004 roku raport opiera się na danych gromadzonych przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) i ma na celu wskazanie owoców i warzyw, w których znaleziono największą ilość pestycydów.

W 2022 roku listę zwaną brudną dwunastką otwierają truskawki. Na drugim miejscu plasuje się szpinak, a podium zamyka jarmuż. Na kolejnych miejscach uplasowały się nektarynki, jabłka, winogrona, papryka (słodka i ostra), wiśnie i czereśnie, brzoskwinie, gruszki, seler, na pozycji 12. – pomidory.

Równocześnie EWG opublikowała tzw. czystą piętnastkę, czyli zestawienie produktów żywnościowych z najmniejszą ilością pestycydów. Spośród 46 przebadanych warzyw i owoców najmniej pestycydów znaleziono w awokado. Na kolejnych miejscach podium znalazła się kukurydza cukrowa i ananas. Następnie kolejno: cebula, papaja, groch, szparagi, melon, kiwi, kapusta, pieczarki, kantalupa, mango oraz arbuz. Listę zamyka batat.

Pestycydy to grupy związków chemicznych pochodzenia syntetycznego lub naturalnego, powszechnie stosowane w rolnictwie do zwalczania szkodników i chorób roślin.

- Użycie środków ochrony roślin pozwala na uzyskanie większych plonów. Mamy lepszy zbiór, mamy zbiór, który się nie psuje, nie mamy żadnych zgnilizn - wyjaśniała w rozmowie z TVN24 Katarzyna Bosacka.

Choć instytucje zajmujące się bezpieczeństwem żywności dopuszczają stosowanie szeregu chemicznych środków ochrony roślin, naukowcy alarmują, że zbyt duże nagromadzenie ich w ludzkim organizmie może być szkodliwe.

Jak podaje amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA), "rodzaj zagrożenia dla zdrowia powodowany przez pestycydy zależy od ich rodzaju. Pestycydy mogą wpływać na układ nerwowy, podrażniać oczy i skórę, zakłócać układ hormonalny organizmu lub powodować raka".

Uznawany za potencjalnie rakotwórczy pestycyd DCPA, zakazany w Unii Europejskiej od 2009 roku, często znajdowano w amerykańskich warzywach, takich jak jarmuż, gorczyca czy kapusta - wynika z raportu EWG. Jak podaje CNN, na początku 2022 roku, po kilkunastu latach protestów ekologów, EPA zakazała stosowania chlorpiryfosu, pestycydu stosowanego w uprawach brokułów, kalafiora oraz drzew orzechowych i owocowych.

"Chlorpiryfos zawiera enzym, który prowadzi do neurotoksyczności i jest powiązany z potencjalnymi problemami neurorozwojowymi u dzieci" - argumentowała agencja. Zdaniem ekspertów to właśnie dzieci są szczególnie narażone na działanie pestycydów, ponieważ chemikalia szkodliwie oddziałują na rozwijający się mózg.

Duża liczba pestycydów wpływa negatywnie na układ hormonalny rozwijającego się płodu, mogąc prowadzić do zakłóceń w rozwoju. "Nawet krótkotrwałe narażenie na pestycydy, które zmieniają funkcje endokrynologiczne, może wywołać trwałe skutki, jeśli narażenie nastąpi w czasie krytycznym dla rozwoju płodu" – twierdzi EPA.

- Jeśli produkty, które uwielbiasz jeść, znajdują się na liście brudnej dwunastki, zalecamy kupowanie ich ekologicznych wersji - powiedziała w wywiadzie dla CNN Alexis Temkin, toksykolożka z EWG. Zdaniem ekspertów należy również pamiętać o starannym myciu warzyw i owoców - nie mydłem czy detergentami, ale zwykłą wodą.

Zdaniem prof. Ewy Rembiałkowskiej z Wydziału Żywienia Człowieka SGGW, gwarancją bezpiecznej żywności może być zielony liść z 12 gwiazdkami, symbol certyfikowanego rolnictwa ekologicznego. - To obecnie najbezpieczniejsza metoda produkcji rolniczej, która zabezpiecza konsumenta przed wpływem tychże związków na organizm - mówiła w rozmowie z TVN24.

Strategia Komisji Europejskiej zakłada, że w najbliższej dekadzie gospodarstwa ekologiczne mają zapełnić jedną czwartą europejskich gruntów. Zużycie pestycydów ma spaść o połowę.