Ukryte nieruchomości rosyjskich oligarchów. Dziennikarskie śledztwo w Wielkiej Brytanii

Jak wyjaśnia BBC, aby dowiedzieć się, kto jest właścicielem luksusowych nieruchomości, przeprowadzono szczegółowy przegląd dokumentów - ksiąg wieczystych i dokumentów sądowych, a także wcześniejsze sprawozdania finansowe. Według brytyjskich dziennikarzy wnioski z analizy wskazują na status Wielkiej Brytanii jako miejsca, w którym nieruchomości kupione poprzez firmy w rajach podatkowych, tak naprawdę należą do najbogatszych Rosjan.

Grupa antykorupcyjna Transparency International podkreśliła, że trudno jest wyśledzić, kto jest właścicielem aktywów w Wielkiej Brytanii. - System sprzyja ukrywaniu danych i naprawdę łatwo jest ukryć swoje aktywa i fundusze. Nawet policja niekoniecznie ma wgląd w to, gdzie te aktywa się znajdują - wyjaśniła Rachel Davies z Transparency International.

Trudność, z jaką mają do czynienia sędziowie i prawnicy w ustaleniu, kto jest właścicielem rezydencji w Wielkiej Brytanii pokazuje, jak trudno jest prześledzić majątek oligarchów objętych sankcjami - zauważa BBC.

Wielka Brytania, USA i Unia Europejska nałożyły razem sankcje na ponad 1000 rosyjskich podmiotów, w tym bliskich Kremlowi oligarchów. Większość z wymienionych poniżej osób została objęta sankcjami po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym.

Oto ukryte majątki Rosjan w Wielkiej Brytanii, które wyśledził portal BBC.

Na początku marca rząd brytyjski nałożył sankcje na 55-letniego miliardera. Abramowicz posiada bogaty portfel nieruchomości w Wielkiej Brytanii, w którym znajduje się ponad 50 luksusowych rezydencji. Większość z nich położona jest się przy Fulham Road w zachodnim Londynie. Za pośrednictwem swojej brytyjskiej firmy Fordstam Limited jest właścicielem dziesiątek mieszkań w Chelsea Village oraz kompleksu hotelowo-mieszkalnego wokół stadionu Stamford Bridge - podaje BBC, powołując się na Land Registry.

Jego najdroższą posiadłością w Londynie jest dom z 15 sypialniami przy Bishops Avenue, znanej jako Billionaires Row (ulica miliarderów). Jak wskazuje brytyjski portal, ukrywane przed sankcjami nieruchomości Abramowicza mają wartość 230 mln funtów.

Abramowicz nie odpowiedział na prośby BBC o komentarz.

Na początku marca rząd Wielkiej Brytanii zamroził aktywa Aliszera Usmanowa i zakazał podróżowania, powołując się na "bliskie powiązania rosyjskiego miliardera z Kremlem". Nastąpiło to po podobnym ruchu ze strony UE.

Jego majątek oszacowano na 18,4 miliarda dolarów (14 miliardów funtów).

Usmanow - urodzony w Uzbekistanie biznesmen i były udziałowiec Arsenalu - jest bliskim współpracownikiem większościowego udziałowca Evertonu Farhada Moshiriego. Z koeli Moshiri jest prezesem należącej do Usmanowa firmy USM Holdings. Everton zawiesił wszelkie kontakty z firmami Usmanowa.

Rzecznik Usmanowa poinformował, że większość majątku miliardera w Wielkiej Brytanii (w tym jacht o wartości 600 milionów dolarów) został już "przeniesiony do nieodwołalnych funduszy powierniczych" (takie fundusze nie mogą być modyfikowane po ich utworzeniu). To sprawia, że fortuna oligarchy znalazła się poza zasięgiem sankcji.

Usmanow posiada wiele posiadłości w Londynie, których wartość przekracza 140 mln funtów. Również jego dwaj siostrzeńcy posiadają wielomilionowe nieruchomości w północnym Londynie.

Kiedy rząd Wielkiej Brytanii nałożył sankcje na Olega Deripaskę, określono go jako wartego 2 miliardy funtów "partnera biznesowego" Romana Abramowicza.

Na początku marca sąd dowiedział się, że wartość jego portfela nieruchomości w Wielkiej Brytanii wynosi ponad 70 mln funtów. Chodzi m.in. o okazałą rezydencję w stylu art deco w Weybridge. Dom został kupiony w 2001 roku za 7,1 miliona funtów przez cypryjską firmę Edenfield Investments Limited.

Deripaska ma być również właścicielem dużego domu przy Belgrave Square w centrum Londynu, który w marcu był okupowany przez uczestników protestu przeciwko rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Jak pisze BBC istnieją dowody sugerujące, że Deripaska jest właścicielem budynku oddalonego o pięć minut spacerem od Pałacu Buckingham. Siedemnastowieczny dom szeregowy został kupiony w 2004 roku za 4,7 mln funtów przez Astibe Limited - spółkę zarejestrowaną na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych. Spółka ta pojawia się w rocznych sprawozdaniach finansowych EN+ (grupy energetyczno-metalowej, w której udziałowcem jest Deripaska).

Rzecznik Deripaski przekazał, że sankcje były "głęboko błędne" i oparte na "bezpodstawnych i pustych oskarżeniach". "Pan Deripaska nigdy nie był zaangażowany w politykę. Błędem jest sugerowanie, że Deripaska jest blisko rządu Rosji i/lub Władimira Putina" - napisano w oświadczeniu.

Michaił Fridman to mieszkający w Wielkiej Brytanii miliarder oligarcha. UE nałożyła na niego sankcje po inwazji Rosji na Ukrainę. 15 marca został również ukarany przez brytyjski rząd, który stwierdził, że jest "ściśle związany z prezydentem Władimirem Putinem".

Fridman przekazał BBC, że nałożenie sankcji przez brytyjski rząd wprawiło go w "szok", a oświadczenie, że był blisko związany z Władimirem Putinem jest "całkowicie błędne".

Fridman posiada majątek wart około 12 miliardów dolarów i jest właścicielem ogromnej nieruchomości Athlone House w północnym Londynie, za którą zapłacił 65 milionów funtów w 2016 roku.

Awen został wymieniony w sankcjach UE jako "jeden z najbliższych oligarchów Władimira Putina", który "nie działa niezależnie od żądań prezydenta".

Rejestry gruntów wskazują, że cypryjska firma zapłaciła w 2009 roku 8 milionów funtów za jego dom w Surrey. Nieruchomość ma być warta teraz około 15 mln funtów. Awen ma też posiadać kolekcję sztuki, która obejmuje prace Kandinsky'ego, Louise Bourgeois i Henry'ego Moore'a.

Rosjanin przekazał BBC, że jego rodzina posiadała również dwupokojowe mieszkanie i studio w centrum Londynu. Dodał, że "zdecydowanie nie zgadza się" z opisywaniem go przez rząd Wielkiej Brytanii jako "prokremlowskiego oligarchy".

Chan urodził się w Kijowie, gdy Ukraina była częścią Związku Radzieckiego. Jest "bliskim współpracownikiem Władimira Putina, który był zamieszany w destabilizację Ukrainy" - podały brytyjskie władze, które ukarały go w marcu.

On i jego żona są właścicielami kilku nieruchomości w Anglii.

Śledztwo Panama Papers ujawniło, że para ma udziały w firmie Apilosa Corporation na Seszelach. Z ksiąg wieczystych wynika, że ​​w 2008 roku kupiono za 62 mln funtów dwa mieszkania w pobliżu Pałacu Buckingham. Chan kupił jeszcze dwa mieszkania w tej okolicy w 2005 roku. W 2018 roku zostały one przeniesione na nazwisko jego żony. W 2014 roku para kupiła również dworek w Virginia Water w hrabstwie Surrey za 26 milionów funtów. Dokumenty wskazują, że został on sprzedany 24 grudnia 2021 roku firmie Ravenmorrow Limited za 31 milionów funtów.

Nie jest jasne, kto jest teraz właścicielem nieruchomości. Ravenmorrow Limited została założona w grudniu zeszłego roku i żadna osoba fizyczna nie jest zidentyfikowana w dokumentach brytyjskiej firmy jako właściciel rzeczywisty.

Chan nie odpowiedział na prośbę BBC o komentarz.

Kiedy w marcu nałożył na niego sankcje, brytyjski rząd stwierdził, że Igor Szuwałow "jest centralną postacią wewnętrznego kręgu Putina".

Urzędnicy potwierdzili, że jego aktywa w Wielkiej Brytanii obejmują dwa luksusowe apartamenty w Whitehall o wartości szacowanej na 11 milionów funtów. Po raz pierwszy poinformowała o tym Fundacja Antykorupcyjna, założona przez uwięzionego przywódcę rosyjskiej opozycji Aleksieja Nawalnego.

W odpowiedzi na pytania BBC rzecznik Szuwałowa potwierdził, że w 2014 roku własność mieszkań została przeniesiona na rosyjską firmę "kontrolowaną przez rodzinę Szuwałowa".

W sierpniu 2021 roku Gucerijew został ukarany przez Wielką Brytanię za bliskie stosunki z prezydentem Białorusi Alaksandrem Łukaszenką. Jest założycielem Safmar Group - rosyjskiego konglomeratu.

Śledztwo Pandora Papers ujawniło, że syn Gucerijewa - Said - jest właścicielem wartego wiele milionów funtów biurowca w centrum Londynu, kupionego za ponad 40 milionów funtów.

Przedstawiciele Saida Gucerijewa podali BBC, że nie ma on "żadnych powiązań biznesowych ze swoim ojcem". Jego wystawny ślub, który trafił na pierwsze strony gazet w 2016 roku, obejmował występy Jennifer Lopez i Enrique Iglesiasa.

Jurij Sołowjow jest wysokiej rangi dyrektorem w objętym sankcjami rosyjskim banku WTB (VTB) i został ukarany przez rząd Wielkiej Brytanii 15 marca tego roku. 51-latek ma obywatelstwo rosyjskie i brytyjskie.

Sołowjow jest właścicielem dwóch nieruchomości w Londynie. Jeden to penthouse w Hampstead, drugi w Westminster. Trzecie mieszkanie w pobliżu Pałacu Kensington zostało kupione na nazwisko krewnego za 2,2 miliona funtów w 2006 roku.

Prezes zarządu państwowego Gazprombanku Andriej Akimow został objęty sankcjami przez USA w 2018 roku, a w tym miesiącu przez Wielką Brytanię.

Według Catherine Belton autorki książki "Ludzie Putina" jest on byłym agentem wywiadu i "jednym z najważniejszych finansistów reżimu Władimira Putina.

Z dokumentów ksiąg wieczystych wynika, że Marianna Czajkina, partnerka Akimowa, ma mieszkanie w Knightsbridge. Zostało one kupione za 10 milionów funtów przez firmę Inma Investments z Brytyjskich Wysp Dziewiczych w 2012 roku. Czajkina jest wymieniona jako współwłaścicielka kilku firm Akimowa.

BBC nie otrzymała od Akimowa odpowiedzi na swoje pytania.

Według rządu Wielkiej Brytanii Polina Kowaliewa jest pasierbicą rosyjskiego ministra spraw zagranicznych Siergieja Ławrowa.

Ławrow został objęty sankcjami przez rząd brytyjski w tym samym czasie, co Władimir Putin. Kilka tygodni później, 24 marca, rząd Wielkiej Brytanii ukarał również Kowaliewą, która ma posiadać nieruchomość w Londynie o wartości 4 milionów funtów. Z dokumentów rejestru gruntów wynika, że kupiła mieszkanie w Kensington w 2016 roku, kiedy miała 21 lat.

Kowaliewa nie odpowiedziała na prośbę BBC o komentarz.

Arkady Rotenberg jest jednym z najbliższych przyjaciół Władimira Putina - obaj ćwiczyli judo na tej samej siłowni w Petersburgu. USA i UE nałożyły na niego sankcje w 2014 roku po aneksji Krymu przez Rosję. Jest również objęty sankcjami w Wielkiej Brytanii, a rząd powołuje się na jego "bliskie osobiste więzi z prezydentem Putinem". Jego brat Borys i syn Igor zostali dodani do listy sankcji w zeszłym miesiącu.

W lipcu 2020 roku w wyniku śledztwa Senat USA oskarżył braci Rotenbergów o potajemne zakupy drogich dzieł sztuki w celu uniknięcia sankcji.

Nieruchomość w Windlesham została kupiona w 2012 roku za 27,5 miliona funtów przez Ravendark Holdings Limited, firmę zarejestrowaną na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych. Firma otrzymała pożyczkę w wysokości ponad 30 milionów funtów od innej firmy z tego brytyjskiego terytorium zamorskiego, o której mówi się, że jest własnością Rotenberga. W listopadzie 2021 roku Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa orzekł, że dom został przekazany na rzecz Rotenberga przez Ravendark. Rotenberg nie odpowiedział na prośbę BBC o komentarz.