Skorzystały miliony Polaków. Najnowsze dane

"Jeśli ktoś weźmie na ciebie na przykład niechciany kredyt lub pożyczkę, w czasie gdy twój PESEL jest zastrzeżony, nie poniesiesz z tego powodu żadnych konsekwencji" - wyjaśnia Ministerstwo Cyfryzacji w komunikacie. Dodaje, że do tej pory z możliwości tej skorzystało 4 miliony Polaków.

Ministerstwo Cyfryzacji przypomina, że od 30 czerwca 2024 roku wszystkie instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzania rejestru PESEL.

Zastrzeżenie numeru PESEL musi być każdorazowo sprawdzone przez instytucje finansowe w przypadku:

1. otwierania nowego rachunku bankowego (konto oszczędnościowe lub oszczędnościowo-rozliczeniowe), 2. zaciągania kredytu lub pożyczki, 3. kupowania przedmiotów na raty (co oznacza wzięcie kredytu konsumenckiego), 4. podpisywania aktu notarialnego dotyczącego nieruchomości (np. gdy sprzedajesz lub kupujesz nieruchomość), 5. wystąpienia o kopię swojej karty SIM (to ważne, bo taka kopia może pozwolić przestępcom autoryzować transakcje bankowe kodem SMS), 6. wypłacania w placówce bankowej większej kwoty pieniędzy (powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, co 1 czerwca 2024 roku wynosi 12 726 zł).

"W takim przypadku cofnij zastrzeżenie przed wydaniem bankowi dyspozycji o wypłatę gotówki w tak dużej kwocie. Jeśli tego nie zrobisz, bank wstrzyma wypłatę gotówki na 12 godzin (pomimo cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL w tym czasie)" - dodaje Ministerstwo Cyfryzacji.

Przypomina również, że zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:

- sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów), - sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty), - udział w wyborach, - ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy), - korzystanie z profilu zaufanego, - podróżowanie (np. przekraczanie granicy, latanie samolotem czy kupowanie biletów), - wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy), - korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).

PESEL można zastrzec na 3 sposoby:

1. w aplikacji mObywatel,

2. na stronie gov.pl, 

3. osobiście w urzędzie gminy.

Zastrzeżenie numeru PESEL jest bezpłatne i dobrowolne. Aby skorzystać z tej możliwości, trzeba być osobą pełnoletnią i mieć zdolność do czynności prawnych.

Zastrzeżenie można cofnąć w dowolnym momencie. Odbywa się w czasie rzeczywistym. "W każdej chwili możesz cofnąć zastrzeżenie, ale aby ponownie zastrzec PESEL, należy zaczekać pół godziny" - wyjaśnia resort. W przypadku wypłaty większej gotówki bank wstrzyma transakcję na 12 godzin od cofnięcia zastrzeżenia. Dlatego warto je cofnąć przed wydaniem dyspozycji bankowi.

"Taka przerwa ma chronić przed skutkami manipulacji np. na wnuczka czy policjanta. Jeśli przed przekazaniem oszustom oszczędności swojego życia okazuje się, że trzeba zaczekać kilkanaście godzin, zwiększa się tym samym szansę na zorientowanie się, że właśnie uległo się manipulacjom oszustów i jest jeszcze czas, żeby się przed tym uchronić" - dodaje ministerstwo.

W aplikacji mObywatel 2.0 m zastrzeżenie PESEL można cofnąć na dwa sposoby:

1. bezterminowo – oznacza to, że Twój PESEL przestanie być chroniony aż do czasu Twojego ponownego zastrzeżenia, 2. czasowo – w tej opcji aplikacja poprosi Cię o wyznaczenie dnia i godziny, kiedy to Twój PESEL zostanie automatycznie zastrzeżony. Dzięki temu nie musisz pamiętać o ponownym włączeniu ochrony.