System kaucyjny opóźniony. Autopoprawka w konsultacjach

MKiŚ pisze, że uruchomienie systemu kaucyjnego wymaga wysiłku organizacyjnego i finansowego ze strony podmiotów uczestniczących w systemie kaucyjnym wprowadzających napoje w opakowaniach, podmiotów reprezentujących oraz jednostek handlu detalicznego i hurtowego. Ponadto 2025 r. będzie okresem uruchamiania systemów kaucyjnych.

"Dlatego też wychodząc naprzeciw postulatom jednostek handlowych związanym z potrzebą dostosowania pomieszczeń i zmiany procedur w zakresie zbierania opakowań w sklepach, w ramach autopoprawki przyjęto, że w 2025 r. przy obliczaniu poziomów selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w systemie kaucyjnym będzie się uwzględniać masę opakowań, w których wprowadzono do obrotu napoje w okresie od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia 2025 r., oraz masę zebranych opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego w 2025 r. (art. 9)" - napisano.

"Projektowany przepis przejściowy w zw. z art. 21a ustawy opakowaniowej oznacza, że od 1 lipca 2025 r. minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych będzie można osiągnąć wyłącznie w ramach systemu kaucyjnego' - dodano.

MKiŚ podaje, że w konsekwencji tych zmian podmioty reprezentujące, które otrzymały zezwolenie na prowadzenie systemu kaucyjnego od 1 stycznia 2025 r. będą mogły wystąpić z wnioskiem o zmianę terminu uruchomienia systemu kaucyjnego.

"Można założyć, że podmioty reprezentujące z tej możliwości skorzystają i złożą wniosek o zmianę terminu uruchomienia systemu kaucyjnego na dzień 1 lipca 2025 r. Istotne jest, aby to właśnie podmioty reprezentujące (które już nabyły uprawnienie w drodze decyzji administracyjnej) same zdecydowały, co jest dla nich i reprezentowanych przez nie wprowadzających napoje w opakowaniach korzystniejsze – uruchomienie systemu od dnia 1 stycznia 2025 r. czy też przesunięcie tego terminu" - napisano.

MKiŚ ocenia, że zasadne jest, aby w początkowym okresie, a więc w czasie, kiedy podmioty uczestniczące w systemie kaucyjnym będą się wdrażały w jego funkcjonowanie, nie nakładać na nie sankcji za naruszenia, które mogłyby wystąpić od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca 2025 r., lecz poprzestać na pouczeniach.

"Z powyższych względów zaproponowane w autopoprawce rozwiązania są najbardziej korzystne dla wszystkich uczestników systemu kaucyjnego. Spowodują, że branża będzie mogła skorzystać z dodatkowego czasu na zrealizowanie działań związanych z wypracowaniem sposobu współpracy pomiędzy operatorami i zapewnieniem kompatybilności systemów. Przesunięcie będzie również pozytywnie oddziaływać na konsumentów. Przedsiębiorcy, którzy skorzystają z dodatkowego czasu na dostosowanie, będą mogli zapewnić, że system zostanie uruchomiony w pełnym zakresie i zapewni powszechny i równy dostęp dla konsumentów na obszarze całego kraju' - napisano.

Zgodnie z ustawą o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz przygotowaną przez MKiŚ nowelizacją, system kaucyjny w Polsce miałby zacząć działać od początku 2025 r. Jego celem jest zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych odbieranych przez gminy i zwiększenie poziomu recyklingu.

Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 m kw., będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać kaucję. Natomiast mniejsze sklepy będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań będzie w ich przypadku dobrowolne.

Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego. Kaucja ma zachęcić do zwrotu opakowań i zwiększyć ilość ponownie wykorzystanych i przetwarzanych surowców służących do wytworzenia opakowań. System ma objąć trzy rodzaje opakowań: butelki plastikowe do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra.