Instytucje państwowe zawiodły w sprawie GetBack. NIK publikuje raport

[object Object]
Opozycja o raporcie NIK ws. GetBacktvn24
wideo 2/8

Instytucje państwowe nie zapewniły skutecznej ochrony konsumentów przed niezgodną z prawem działalnością GetBack - ocenia Najwyższa Izba Kontroli w najnowszym raporcie. Izba zwraca uwagę szczególnie na Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF), który przez pierwsze pięć lat działalności spółki nie przeprowadził w niej ani jednej kontroli.

NIK w swoim raporcie zarzuca Urzędowi Komisji Nadzoru Finansowego, że ten przez pierwsze pięć lat działalności spółki nie przeprowadził w niej ani jednej kontroli. Nie zidentyfikował także sygnałów wskazujących na nieprawidłowości na podstawie informacji udostępnianych przez spółkę, jej audytorów i inne podmioty z nią współpracujące. Izba zauważyła także, iż ponad 9 tys. nabywców obligacji GetBack S.A nie odzyskało zainwestowanych środków w wysokości przekraczającej 2,5 miliarda zł, a intensywne działania nadzorcze i kontrole podjęto dopiero po zaprzestaniu obsługi zobowiązań przez Spółkę.

UOKiK "nie dostrzegł zagrożeń"

Według NIK informacje od konsumentów o potencjalnych nadużyciach i nieprawidłowościach w działalności windykacyjnej GetBack S.A. wpływały do UOKiK już od listopada 2014 r. Pisma dotyczyły stosowania przez Spółkę nieuczciwych praktyk rynkowych przy dochodzeniu przez nią wierzytelności. Izba wskazała, że w Urzędzie zarejestrowano 100 sygnałów konsumenckich dotyczących takich praktyk, a w latach 2015-2018 Urząd prowadził trzy postępowania wyjaśniające oraz jedno w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Na spółkę została nałożona kara w wysokości ponad 5 mln zł. NIK zwrócił jednak uwagę na długotrwałość prowadzonych przez UOKiK postępowań. W jednym przypadku termin przekroczono o ponad 1,5 roku. "Wpływało to niekorzystnie na sytuację osób, wobec których kierowane były agresywne działania windykacyjne Spółki" - oceniła Izba.

Dodatkowo - jak napisano - Prezes UOKiK niezasadnie zaniechał wydania decyzji tymczasowej nakazującej GetBack S.A. zaprzestanie praktyk windykacyjnych naruszających zbiorowe interesy konsumentów jeszcze przed zakończeniem postępowań. W związku z tym o kilkanaście miesięcy opóźniono wyeliminowanie tych praktyk i zwiększyła się liczba konsumentów nimi dotkniętych. Według NIK UOKiK nie zareagował na informację sygnalisty w grudniu 2017 r. o podejrzeniu piramidalnego charakteru działalności Spółki. "Nie dostrzegł w niej zagrożeń dla konsumentów" - pisze Izba.

Najważniejsze wydarzenia i działania podejmowane w związku z GetBackNajwyższa Izba Kontroli

Wzmocnienie wizerunku GetBack

Jak napisano w raporcie, choć dopuszczenie i wprowadzenie przez zarząd giełdy papierów wartościowych GetBack S.A. do obrotu giełdowego odbyło się zgodnie z obowiązującymi przepisami, to Izba stwierdziła brak faktycznego nadzoru nad przygotowaniem dla zarządu giełdy opinii w sprawie dopuszczenia obligacji i akcji GetBack S.A. do obrotu giełdowego. "Opinie te zawierały znacząco zaniżoną wielkość zobowiązań spółki i nie zostały zweryfikowane. To na ich podstawie Zarząd Giełdy uznał, że może dopuścić papiery wartościowe GetBack S.A. do obrotu i nie występują zagrożenia dla inwestorów. Oznacza to, że dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym było w rzeczywistości uzależnione od oceny sytuacji finansowej GetBack dokonanej przez jednego pracownika, przy braku mierzalnych jej kryteriów i faktycznego nadzoru nad tą oceną" - uważa NIK. Według raportu Izby, dodatkowo Zarząd Giełdy wzmocnił wizerunek GetBack S.A., przyznając spółce w lutym 2018 r. nagrodę za optymalne wykorzystanie rynków Giełdy Papierów Wartościowych, mimo że w grudniu 2017 r. otrzymał zawiadomienie sygnalisty o nieprawidłowościach w działalności spółki, podważających rzetelność wyceny jej aktywów.

Reakcje

Do raportu NIK we wtorkowym komunikacie odniósł się zarząd Giełdy Papierów Wartościowych.

"W ocenie zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, wszystkie istotne elementy procedury dopuszczenia do obrotu papierów wartościowych emitowanych przez spółkę GetBack S.A. zostały wykonane w sposób prawidłowy" - napisano w stanowisku giełdy.

"Rozpatrywanie wniosku spółki o dopuszczenie do obrotu na GPW jest procesem wieloetapowym. Wniosek podlega analizie przez kilka komórek merytorycznych GPW. Analiza odbywa się w oparciu o złożone przez emitenta dokumenty, w tym prospekt i opinię firmy inwestycyjnej (biura maklerskiego). Uwzględniane są także publicznie dostępne informacje, które mogą mieć znaczenie dla oceny spełnienia przez spółkę kryteriów dopuszczenia do obrotu. Zaakceptowana i podpisana przez osoby nadzorujące te komórki rekomendacja dotycząca wniosku, przekazywana jest zarządowi giełdy wraz ze sporządzonymi opiniami. Dopuszczenie akcji GetBack do obrotu giełdowego nastąpiło zgodnie z obowiązującymi przepisami" - dodano.

W ocenie zarządu GPW nagroda przyznana GetBackowi opierała się na mierzalnych kryteriach, wyliczonych na podstawie danych spółki za 2017 rok.

Z kolei Komisja Nadzoru Finansowego wskazała, że "urząd KNF ustosunkował się do wystąpienia pokontrolnego NIK oraz do informacji o wynikach kontroli w trybie przewidzianym stosownymi przepisami prawa". "W niektórych obszarach UKNF uznał ustalenia faktyczne NIK, prezentowane przez NIK interpretacje przepisów lub sformułowane wnioski za dyskusyjne czy też wątpliwe, co znalazło wyraz w korespondencji między UKNF a NIK" - dodano.

W wysłanym mediom komunikacie stwierdzono jednocześnie, że "kierownictwo Urzędu prowadzi zdecydowane działania zmierzające do ograniczenia ryzyka wystąpienia podobnych sytuacji w przyszłości, a także do dalszej profesjonalizacji funkcjonowania Urzędu i podnoszenia jego sprawności i efektywności".

Raport gotowy przed wyborami

Z wypowiedzi Krzysztofa Kwiatkowskiego, byłego szefa Najwyższej Izby Kontroli, wynika, że decyzja o przeprowadzeniu kontroli w sprawie afery GetBack zapadła w pierwszej połowie 2018 roku. - To była bardzo szeroka kontrola, bo objęła Komisję Nadzoru Finansowego, giełdę, audytorów finansowych i Ministerstwo Finansów - mówił na początku stycznia w rozmowie z TVN24 Kwiatkowski.

- Z uwagi na odwołanie się podmiotów kontrolowanych nie zdążyłem ogłosić tego raportu jeszcze przed zakończeniem kadencji. Wiem, że był on gotowy chwilę po tym, jak odszedłem z urzędu - dodał.

Kwiatkowski zrezygnował z szefowania NIK 19 sierpnia. 30 sierpnia Senat zatwierdził (po wcześniejszym głosowaniu w Sejmie) powołanie na nowego prezesa Mariana Banasia, dotychczasowego ministra finansów.

W drugiej połowie sierpnia wnioski z wystąpienia pokontrolnego Izby opublikował "Dziennik Gazeta Prawna". "Gdyby nadzór lepiej wywiązywał się z obowiązków, straty inwestorów byłyby mniejsze – ocenia NIK. I wskazuje, że Komisja Nadzoru Finansowego (w tym w momencie, gdy jej czele stał Marek Chrzanowski - red.) miała wiele okazji na wykrycie oszustw" - mogliśmy przeczytać wówczas w "DGP".

Wyników przed wyborami parlamentarnymi (13 października 2019 r.) nie poznaliśmy. Ustalenia kontroli przedstawiał dwa tygodnie temu na posiedzeniu sejmowej komisji finansów wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Tadeusz Dziuba. Część posiedzenia, pomimo protestów posłów opozycji, odbywała się za zamkniętymi drzwiami. Na salę nie wpuszczono też dziennikarzy oraz poszkodowanych przez spółkę GetBack.

Jednocześnie jeszcze przed wyborami prezes NIK Marian Banaś znalazł się na cenzurowanym z powodu wątpliwości dotyczących jego oświadczeń majątkowych, co ujawnił Bertold Kittel w reportażu dla "Superwizjera" TVN.

Po emisji reportażu Banaś udał się na bezpłatny urlop, z którego powrócił 17 października - pomimo apeli o złożenie rezygnacji.

Na początku grudnia przedstawiciele NIK poinformowali, że raport dotyczące GetBack i funkcjonowania Krajowej Administracji Skarbowej zostaną opublikowane jeszcze w 2019 roku.

Afera GetBack

Spółka GetBack powstała w 2012 roku, a w lipcu 2017 roku jej akcje zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Zajmowała się zarządzaniem wierzytelnościami. Skupowała długi, głównie bankowe. Kupującym obligacje obiecywała wysokie oprocentowanie.

W kwietniu 2018 roku GPW, na wniosek KNF, zawiesiła obrót akcjami GetBacku. Stało się to po tym, gdy 16 kwietnia rano firma podała, że prowadzi negocjacje z PKO BP oraz Polskim Funduszem Rozwoju w sprawie finansowania o charakterze mieszanym kredytowo-inwestycyjnym w wysokości do 250 milionów złotych. Z komunikatu spółki wynikało, że informację uzgodniono "ze wszystkimi zaangażowanymi stronami", tymczasem PKO BP i PFR zdementowały informacje, że prowadzą takie rozmowy. To wywołało reakcję KNF.

Straty osób, które zainwestowały pieniądze w obligacje sięgają 2,5 mld złotych. Poszkodowanych może być nawet 18 tys. osób i instytucji.

Autor: mp / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Allegro w ostatniej chwili wycofało się z zapowiadanego pilotażu sprzedaży alkoholu przez internet. Spółka tłumaczy, że ma to związek ze zmianą przepisów szykowaną przez rząd. Część sklepów ma obecnie w internetowej ofercie alkohol, pomimo, że resort zdrowia stoi na stanowisku, że taka sprzedaż jest zakazana. Tą kwestią zajmowały się sądy administracyjne.

Gigant w ostatniej chwili zmienił zdanie. "Będziemy uważnie obserwować sytuację"

Gigant w ostatniej chwili zmienił zdanie. "Będziemy uważnie obserwować sytuację"

Źródło:
tvn24.pl

Berkshire Hathaway zgromadziło na koniec trzeciego kwartału 325,2 miliarda dolarów gotówki, pozbywając się w ciągu trzech ostatnich miesięcy dużych pakietów akcji, w tym Apple i Bank of America - wynika z raportu finansowego opublikowanego w sobotę.

Miliarder sprzedaje akcje, góra gotówki rośnie

Miliarder sprzedaje akcje, góra gotówki rośnie

Źródło:
PAP

Finansiści, prawnicy, specjaliści do spraw administracji, programiści czy sekretarki - to jedne z zawodów najbardziej narażonych na wpływ sztucznej inteligencji według analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego. W 20 wymienianych przez ekspertów zawodach zatrudnionych jest obecnie w Polsce około 3,68 miliona osób. Większość to kobiety.

20 najbardziej narażonych zawodów. To miliony osób w Polsce

20 najbardziej narażonych zawodów. To miliony osób w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Nie zgadzamy się z takimi rozliczeniami. To jest państwo w państwie - mówi w rozmowie z biznesową redakcją tvn24.pl pan Tomasz z Zielonej Góry. Dostał fakturę za prąd na ponad 20 tysięcy złotych i wysokie prognozy na kolejne miesiące. - Ktoś zmienił taryfę - stwierdza. Enea zapowiada korektę rozliczeń.

Gigantyczny rachunek za prąd. "Katastrofa"

Gigantyczny rachunek za prąd. "Katastrofa"

Źródło:
tvn24.pl

Pomysł Wigilii ustawowo wolnej od pracy budzi wątpliwości organizacji pracodawców. "To kolejna nieprzemyślana pod kątem gospodarczym propozycja" - zwracają uwagę i dodają, że "pracownik, jeżeli chce nie pracować w Wigilię, może skorzystać z urlopu wypoczynkowego".

Nowy dzień ustawowo wolny od pracy. "Nieprzemyślana propozycja"

Nowy dzień ustawowo wolny od pracy. "Nieprzemyślana propozycja"

Źródło:
tvn24.pl

W grudniu udostępniona zostanie aplikacja mobilna e-Urząd Skarbowy, a w lutym 2025 roku znajdzie się w niej usługa e-PIT - poinformowało Ministerstwo Finansów. Podatnicy będą mogli złożyć w ten sposób deklarację podatkową. W systemie e-usług w marcu ma być również dostępny chatbot i płatności kartą.

Zmiany dla podatników. Nowość w sprawie składania PIT

Zmiany dla podatników. Nowość w sprawie składania PIT

Źródło:
PAP

W Rosji rośnie liczba przypadków kradzieży masła po gwałtownym wzroście cen tego produktu - informują niezależne rosyjskie portale. W Moskwie zatrzymano dwóch uzbrojonych w noże mężczyzn, którzy - nie zwracając uwagi na kamery monitoringu - zapakowali do plecaka 25 kostek masła i usiłowali uciec.

"Armagedon z masłem". W Rosji fala kradzieży

"Armagedon z masłem". W Rosji fala kradzieży

Źródło:
Reuters, The Moscow Times, tvn24.pl

- Podtrzymujemy nasze stanowisko w sprawie odbudowy centrum handlowego przy Marywilskiej. Jesteśmy na końcowym etapie koncepcji - mówi w rozmowie z biznesową redakcją tvn24.pl Małgorzata Konarska, prezes zarządu spółki Marywilska 44. Hala targowa przy Marywilskiej w Warszawie spłonęła 12 maja. - Myślę, że w drugim półroczu przyszłego roku uda się wbić łopatę i rozpocząć pracę - dodaje Konarska.

"Podtrzymujemy nasze stanowisko". Co dalej z handlem przy Marywilskiej 44?

"Podtrzymujemy nasze stanowisko". Co dalej z handlem przy Marywilskiej 44?

Źródło:
tvn24.pl

Kwota zasiłku pogrzebowego wynosi obecnie 4 tysiące złotych. Wysokość tego świadczenia nie zmieniła się od 13 lat mimo, że koszty pogrzebu w tym czasie mocno poszły w górę. Podwyżkę zasiłku pogrzebowego zapowiadała Koalicja Obywatelska w swoich 100 konkretach. Na stole leżą dwie propozycje. Materiał programu "Polska i Świat".

Zasiłek pogrzebowy od 13 lat bez zmian. Co z wyborczą obietnicą?

Zasiłek pogrzebowy od 13 lat bez zmian. Co z wyborczą obietnicą?

Źródło:
tvn24.pl

Mikroprzedsiębiorcy od piątku mogą składać do ZUS wnioski o tak zwane wakacje składkowe, czyli zwolnienie raz w roku z opłaty własnego obowiązkowego ubezpieczenia. Według prognoz resortu rozwoju i technologii z nowego rozwiązania może skorzystać 1,7 miliona małych przedsiębiorców.

Ulga dla 1,7 miliona przedsiębiorców. Można już składać wnioski

Ulga dla 1,7 miliona przedsiębiorców. Można już składać wnioski

Źródło:
PAP

W tym roku po Wszystkich Świętych z polskich cmentarzy na wysypiska trafi blisko 120 tysięcy ton odpadów - szacuje Stowarzyszenie "Polski Recykling". Zdaniem ekspertów antidotum na zalew śmieci jest segregacja.

120 tysięcy ton odpadów z cmentarzy. Segregacja jest rzadkością

120 tysięcy ton odpadów z cmentarzy. Segregacja jest rzadkością

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wezwał przedsiębiorcę DAWIKA KRAFT S.A. do wycofania z obrotu przedłużacza oraz do powiadomienia konsumentów o stwierdzonych niezgodnościach wyrobu z wymaganiami. Okazuje się posiada on poważną wadę konstrukcyjną.

Ostrzeżenie przed przedłużaczem. Ryzyko pożaru

Ostrzeżenie przed przedłużaczem. Ryzyko pożaru

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 listopada sieć dróg płatnych zostanie rozszerzona. Zmiany dotyczą wyłącznie pojazdów, których dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 tony, czyli ciężarówek i autobusów. Jak podkreśla GDDKiA, nie ma w planach wprowadzenia poboru opłat od samochodów osobowych czy motocykli.

Od dzisiaj więcej płatnych dróg w Polsce

Od dzisiaj więcej płatnych dróg w Polsce

Źródło:
PAP

Do końca października bieżącego roku spadkobiercy wysłali blisko 7 tysięcy zapytań dotyczących odnalezienia rachunków bankowych zmarłej osoby - przekazała Krajowa Izba Rozliczeniowa. Jeszcze dwa lata temu wynik ten był o połowę niższy.

Coraz więcej spadkobierców poszukuje kont zmarłych

Coraz więcej spadkobierców poszukuje kont zmarłych

Źródło:
PAP

Rosyjski miliarder Roman Awdiejew oznajmił w czwartek, że sprzedał swoje akcje w Rossium Group i nie posiada już żadnych aktywów w Rosji, co pozwoli mu zajmować się swoimi 23 dziećmi.

Rosyjski miliarder wycofał się z biznesu. Chce mieć czas dla 23 dzieci

Rosyjski miliarder wycofał się z biznesu. Chce mieć czas dla 23 dzieci

Źródło:
PAP

Organizatorzy turystyki poszkodowani przez powódź będą mogli się ubiegać o bezzwrotne dotacje z Turystycznego Funduszu Pomocowego na pokrycie zwrotów wpłat podróżnym - przewiduje opublikowany w czwartek projekt rozporządzenia Ministra Sportu i Turystyki.

Dotacje dla organizatorów turystyki dotkniętych powodzią. Jest projekt

Dotacje dla organizatorów turystyki dotkniętych powodzią. Jest projekt

Źródło:
PAP

Konta w mediach społecznościowych mogą być przejmowane przez cyberprzestępców po śmierci właściciela - ostrzega w komunikacie NASK. Celem oszustów jest wzbudzenie niepokoju wśród bliskich zmarłego, a następnie wyłudzenie pieniędzy w zamian za zwrócenie dostępu do profilu.

Konta zmarłych na celowniku oszustów

Konta zmarłych na celowniku oszustów

Źródło:
PAP

Komisja Europejska wszczęła w czwartek formalne postępowanie w sprawie chińskiej platformy handlowej Temu, między innymi za handel podróbkami, w tym kosmetykami i zabawkami oraz stosowanie systemów, które mogą prowadzić do uzależnienia użytkowników.

Bruksela wszczęła formalne postępowanie wobec platformy Temu

Bruksela wszczęła formalne postępowanie wobec platformy Temu

Źródło:
PAP

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2024 roku wzrosły rok do roku o 5 procent, a w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosły o 0,3 procent - podał w szybkim szacunku Główny Urząd Statystyczny. Do wzrostu rocznego wskaźnika inflacji przyczynił się wyższy wzrost cen żywności, roczną inflację podbiły też ceny paliw z uwagi na efekt niskiej bazy - ocenili analitycy.

Tak rosną ceny w Polsce. Nowe dane o inflacji

Tak rosną ceny w Polsce. Nowe dane o inflacji

Źródło:
PAP

Rosyjski sąd nałożył na Google karę w wysokości dwóch sekstylionów rubli (dwójka i 36 zer) za ograniczenia nałożone na kanały rosyjskich mediów państwowych w serwisie YouTube. To więcej pieniędzy niż jest na całym świecie - pisze portal BBC.

Dwójka i 36 zer. Absurdalna kara dla Google

Dwójka i 36 zer. Absurdalna kara dla Google

Źródło:
BBC

Główny Inspektorat Sanitarny wydał ostrzeżenie dotyczące maty odświeżającej do lodówki, sprzedawanej w sklepach sieci Leroy Merlin. Powodem jest wykrycie migracji do żywności substancji 2,4-Toluenodiaminy z tego produktu. Substancja ta może stanowić zagrożenie dla zdrowia i nie powinna znajdować się w żywności.

Leroy Merlin wycofuje produkt. Ostrzeżenie

Leroy Merlin wycofuje produkt. Ostrzeżenie

Źródło:
tvn24.pl

Związki zawodowe z łódzkiej fabryki Beko doszły do porozumienia z zarządem producenta sprzętu AGD w sprawie zamknięcia zakładu. Pracę straci 1100 osób, które – jak poinformował w środę koncern - otrzymają odprawy zależne od stażu pracy.

Fabryka w Polsce do zamknięcia, pracę straci 1100 osób

Fabryka w Polsce do zamknięcia, pracę straci 1100 osób

Źródło:
PAP