Nowe przepisy w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej zakładają wprowadzenie nawiązki w wysokości do 10 milionów złotych na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz karę grzywny za składowanie odpadów w lesie do 5 tysięcy złotych. Projekt został skierowany do uzgodnień i konsultacji publicznych.
Chodzi o projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej, który w czwartek opublikowano na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Propozycje zostały przygotowane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
"Celem projektowanej regulacji jest zmiana granic ustawowego zagrożenia za wykroczenia i przestępstwa przeciwko środowisku. Projektodawca dąży do ochrony środowiska naturalnego przed szkodliwymi działaniami, spełniającymi znamiona przestępstw lub wykroczeń przeciwko środowisku" - czytamy w ocenie skutków regulacji.
Autorzy projektu dodali, że praktyka stosowania dotychczas obowiązującego prawa pokazuje, iż "obecne sankcje karne są niewystarczające". W związku z tym - jak podkreślono - należy dokonać zmiany przepisów. "Reakcja karna powinna odpowiadać stopniowi społecznej szkodliwości czynu, zawinienia oraz rzeczywistym względom prewencji ogólnej i indywidualnej" - wskazano.
Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Przestępstwo przeciwko środowisku
W projekcie zaproponowano zmianę polegającą na wprowadzeniu, w przypadku skazania sprawcy za przestępstwo przeciwko środowisku, obligatoryjnego orzekania przez sąd nawiązki w wysokości od 10 tys. zł do 10 mln zł na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Jak wyjaśniono, dotkliwym problemem dla budżetu państwa oraz samorządów jest ponoszenie kosztów utylizacji porzuconych odpadów. "Niejednokrotnie obciążenia te wynoszą kilkadziesiąt milionów złotych (np. usunięcie odpadów nagromadzonych nielegalnie na terenie Gorlic to blisko 49 mln zł). Dlatego wśród proponowanych zmian jest nałożenie na sprawców przestępstw środowiskowych obligatoryjnego obowiązku wypłacenia nawiązki na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie do 10 mln zł" - podkreślili autorzy projektu.
Wskazano, że środki posłużą nie tylko do usuwania skutków działalności przestępczej, ale także zasilą różne programy ekologiczne, mające na celu m.in. poprawę jakości powietrza lub wody w Polsce.
Projekt zakłada również inny wymiar kary pozbawienia wolności za czyn polegający na niszczeniu albo uszkadzaniu na terenie objętym ochroną roślin lub zwierząt powodującym istotną szkodę. "Zgodnie z projektem będzie on zagrożony m.in. karą pozbawienia wolności od roku do lat 5" - czytamy.
Zgodnie z projektem od roku do 10 lat wyniesie kara pozbawienia wolności za zanieczyszczenie wody, powietrza lub powierzchni ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach. Dodano, że proponuje się również podwyższenie do 5 lat wysokości kary pozbawienia wolności, którą można orzec wobec sprawcy tego czynu, działającego nieumyślnie.
Śmieci w lesie - kary
Projektodawcy noweli ustawy proponują również nowelizację Kodeksu wykroczeń, która zakłada wprowadzenie kary ograniczenia wolności za zaśmiecanie lasu albo składowanie w lesie odpadów. Orzeczenie tej kary będzie skutkowało dla ukaranego obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne. Może też skutkować nałożeniem obowiązku oczyszczenia lasu z pozostawionych przez siebie i inne osoby zanieczyszczeń w trakcie wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne.
Podano proponuje się wprowadzić karę grzywny za zaśmiecanie lasu w kwocie od 500 do 5 tys. zł. "Taka kara grzywny, ma na celu spowodowanie, że w przyszłości sprawca wykroczenia nie popełni go ponownie" - podkreślono.
Jak wskazano w OSR projektowanej ustawy, przedstawione zmiany mają na celu prewencję ogólną i indywidualną oraz realizację konstytucyjnego obowiązku ochrony środowiska przez władze publiczne. Zakłada się, że zmiana przepisów spowoduje spadek liczby popełnianych przestępstw i wykroczeń przeciwko środowisku, a co za tym idzie, zmniejszenie liczby spraw, prowadzonych przez organy ścigania i sądy.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock