Pieniędzy z KPO nie ma, ale wypłacono już blisko pół miliarda złotych

1 czerwca 2022 roku Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności został zaakceptowany przez Komisję Europejską. Z kolei 17 czerwca KPO zostało zaakceptowane przez Radę UE. Do tej pory do Polski nie trafiły jednak pieniądze z KPO z powodu zastrzeżeń odnośnie realizowania tzw. kamieni milowych dotyczących m.in. praworządności. Chodzi o łącznie ponad 35 mld euro, w formie dotacji i preferencyjnych pożyczek z unijnego funduszu na odbudowę gospodarki po pandemii.

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym, która miała pozwolić na wypełnienie kamienia milowego dotyczącego praworządności, trafiła do Trybunału Konstytucyjnego. Wniosek do TK w sprawie noweli prezydent Andrzej Duda złożył 21 lutego. Nadal nie jest jednak znany termin rozprawy Trybunału w tej sprawie.

Czytaj także: Kamienie milowe w KPO - czym są i dlaczego są takie ważne? Do czego zobowiązała się Polska?

Według zapewnień rządzących, brak pieniędzy z KPO nie oznacza, że projekty zapisane w programie nie są realizowane. Rzecznik rządu Piotr Mueller w ubiegłym tygodniu wskazywał, że "programy z KPO są realizowane w ramach prefinansowania krajowego", czyli ze środków krajowych.

Za finansowanie zadań zapisanych w KPO odpowiada Polski Fundusz Rozwoju. W sierpniu 2022 roku Ministerstwo Finansów (MRiPS) oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) podpisało umowę z PFR. "Umowa otwiera drogę do możliwości prefinansowania inwestycji, które już się rozpoczęły i zostały zgłoszone – w ramach KPO – przez poszczególne resorty" - mogliśmy przeczytać w komunikacie na rządowych stronach.

Jak mówił Mueller, gdy zakończy się postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, "zależnie oczywiście od jego efektu, te środki będą mogły być zwrócone w ramach kolejnych transz z środków KPO".

Interpelację w sprawie wysokości wypłaconych zaliczek w poczet umów z KPO skierowała do premiera Mateusza Morawieckiego skierowała posłanka Hanna Gill-Piątek. "Ambitne wizualizacje projektów do realizacji z Krajowego Planu Odbudowy widziała cała Polska podczas kampanii promocyjnej rządu. Niestety, dotąd nie zostały zapewnione środki na realizację tych obietnic Pana rządu" - napisała parlamentarzystka.

Gill-Piątek zapytała, ile zaliczek i na jakie projekty wypłacono już w ramach zawartych umów związanych z Krajowym Planem Odbudowy.

Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak w odpowiedzi na interpelację Gill-Piątek poinformowała, że PFR wypłacił dotychczas prefinansowanie w łącznej wysokości 461 428,57 tys. zł dla pięciu inwestycji realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Największa kwota, w wysokości ponad 460,3 mln zł, została wypłacona w ramach inwestycji o nazwie "Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych", za realizację której odpowiedzialne jest Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Wiceminister funduszy podała w ramach jakich inwestycji wypłacane są prefinansowania:

- Inwestycje wspierające reformę instytucji rynku pracy (Instytucja odpowiedzialna za realizację inwestycji (IOI) - MRiPS) - kwota prefinansowania 447,81 tys. zł,

- Programy wsparcia inwestycyjnego umożliwiające w szczególności rozwój działalności, zwiększenie udziału w realizacji usług społecznych oraz poprawę jakości reintegracji w podmiotach ekonomii społecznej (IOI - MRiPS) - kwota prefinansowania 215,54 tys. zł,

- Wsparcie programów dofinansowania miejsc opieki nad dziećmi 0-3 lat (żłobki, kluby dziecięce) w ramach Maluch plus (IOI - MRiPS) - kwota prefinansowania 362,57 tys. zł,

- Inwestycje dla przedsiębiorstw w produkty, usługi i kompetencje pracowników oraz kadry związane z dywersyfikacją działalności (IOI - MFiPR) - kwota prefinansowania 417,22 tys. zł

- Wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych (IOI - MKiŚ) - kwota prefinansowania 460 348,00 tys. zł.

W środę na temat prefinansowania inwestycji z Krajowego Planu Odbudowy mówił w rozmowie z Polską Agencją Prasową wiceprezes Polskiego Funduszu Rozwoju Bartosz Marczuk.

Wiceszef PFR wskazał, że zgodnie ze zgłaszanymi przez ministerstwa zapotrzebowaniami, Polski Fundusz Rozwoju przekazał już na prefinansowanie około 400 mln zł, a w "najbliższym czasie będzie to ponad miliard". Przypomniał, że PFR zbudował system rozliczeń, przez który będą dystrybuowane właściwe środki z KPO, kiedy wpłyną do Polski.

Na tę chwilę natomiast PFR przeznacza na różnego rodzaju projekty pieniądze ze zwrotów dokonywanych przez firmy, które otrzymały wsparcie z Tarcz Finansowych PFR podczas pandemii COVID-19. - Obecnie na naszych kontach jest około 19 miliardów złotych, a docelowo będzie to 28 miliardów złotych - powiedział Bartosz Marczuk. Dodał, że co miesiąc firmy zwracają około 800-900 mln zł.

Marczuk wskazał, że PFR w ramach wszystkich tzw. tarcz finansowych wypłacił około 73,2 mld zł wsparcia dla około 353 tys. przedsiębiorców. W ramach umorzeń na kontach przedsiębiorców zostanie około 43,8 mld zł, a 29,4 mld zł ma wrócić do PFR.