- Branża zmaga się z niedoborem oleju, mimo że krajowe tłocznie dysponują zdolnościami przerobowymi przekraczającymi 4 mln ton nasion rzepaku rocznie. W sezonie 2025/2026 deficyt ma sięgnąć co najmniej 0,5 miliona ton, co negatywnie wpłynie na działalność krajowych zakładów tłuszczowych oraz przyczynia się do wzrostu cen wyrobów olejowych – zauważyła dr Agnieszka Łopatka z Uniwersytetu WSB Merito.
Tłuszcze mocno do góry
Artykuły tłuszczowe okazały się we wrześniu kategorią z najwyższymi podwyżkami rok do roku - o 11,9 proc. Podobnie było miesiąc temu, kiedy tłuszcze były w ujęciu rocznym droższe średnio o 17,7 proc. Tym razem na wyniku najbardziej zaważył olej, który kosztował o 16,2 proc. więcej niż rok wcześniej. W sierpniowym badaniu średnią najbardziej podniosła margaryna do pieczenia, która była droższa o 23,8 proc. niż rok wcześniej.
Na 2. miejscu w zestawieniu najbardziej drożejących kategorii produktów znalazła się chemia gospodarcza, która poszła w górę o 7,7 proc. W sierpniu była tańsza o 1,1 proc. niż rok wcześniej.
- Taka różnica wynika z sezonowości. W wakacje popyt na wiele tego typu produktów był niższy, a promocje tymczasowo obniżały ceny. We wrześniu powróciła silna presja cenowa, związana z rosnącymi kosztami produkcji i logistyki, co przełożyło się na skokowy wzrost dynamiki cen - zaznaczyła ekspertka.
Na trzeciej pozycji uplasowały się napoje bezalkoholowe z podwyżką 7,4 proc. rok do roku. W sierpniu były one średnio 6,6 proc. droższe niż rok wcześniej. W ocenie autorów raportu podwyżki wynikają z rynkowej dominacji kilku globalnych koncernów, które wykorzystują swoją pozycję do podwyżek wyższych niż to wynika z rosnących kosztów produkcji.
- W sierpniu detaliści wyprzedawali zapasy przed końcem sezonu. We wrześniu powrócili do cen jesiennych – zauważył dr Robert Orpych z Uniwersytetu WSB Merito.
Używki, mięso, nabiał i owoce
Na 4. pozycji znalazły się używki (kawa, herbata, alkohole itd.) ze wzrostem o 7,1 proc. rok do roku (w sierpniu 11,7 proc.). W tej kategorii średnią windują podwyżki cen kawy mielonej i rozpuszczalnej, odpowiednio: 36,1 i 23,7 proc.
Miejsce 5. zajęło mięso, które zdrożało o 6,7 proc. rdr. (w sierpniu 5,3 proc.). W tej kategorii za wzrost cen odpowiedzialne są wyższe koszty pasz, energii i transportu. Drożeją główne gatunki mięsa – wołowina, drób i wieprzowina.
- Warto podkreślić, że drób drożeje z powodu chorób, które w tym roku dotknęły polskie hodowle – zaznaczyła dr Łopatka.
Nabiał podrożał z kolei o 6,4 proc. rok do roku (w sierpniu 7,6 proc), a przyczynił się do tego głównie wzrost cen jaj (27,3 proc.), również wywołany przez choroby drobiu. Ceny owoców poszły w górę średnio o 6,2 proc. rdr. (w sierpniu 11,6 proc.).
Środki higieny osobistej zdrożały o 6,2 proc., (w poprzednim miesiącu 3,9 proc.), pieczywo – 6 proc. (w sierpniu 5 proc.), produkty sypkie (np. cukier i mąka) o 4,9 proc. (w poprzednim badaniu okazały się tańsze niż rok wcześniej o 0,3 proc.), wędliny – o 4,9 proc. (w sierpniu 5,2 proc.), dodatki spożywcze (np. ketchupy, majonezy i musztardy) – o 4,5 proc. (w sierpniu 3,9 proc.), a także ryby – o 3,8 proc. (miesiąc wcześniej 6,2 proc.), słodycze i desery - o 2,5 proc. (w sierpniu 9,6 proc.).
Te produkty są tańsze
Staniały natomiast: karmy dla zwierząt - o 1,9 proc. (w sierpniu były tańsze o 2,7 proc. rdr.), warzywa - o 1,5 proc. (miesiąc wcześniej odnotowano w tej kategorii wzrost 3,8 proc.) oraz art. dla dzieci, które potaniały o 0,9 proc. rdr. (w sierpniu spadek cen wyniósł 2,4 proc.).
Dane pochodzą z raportu pt. "Indeks cen w sklepach detalicznych" UCE Research i Uniwersytetu WSB Merito (dawniej Wyższych Szkół Bankowych).
Łącznie zestawiono ze sobą ponad 93 tys. cen detalicznych z przeszło 43,8 tys. sklepów należących do 61 sieci handlowych. Badaniem objęto wszystkie na rynku dyskonty, hipermarkety, supermarkety, sieci convenience oraz cash&carry docierające ze swoją ofertą do większości konsumentów w Polsce
Autorka/Autor: Pkarp/kris
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock