Dobrowolność OFE, obniżka pobieranych przez nie opłat, dziedziczenie, waloryzacja na dotychczasowych zasadach, zmiany w III filarze oraz kary za reklamę OFE - to główne założenia rządowego projektu ustawy dotyczącej zmian w systemie emerytalnym. Projekt został w czwartek opublikowany na stronie internetowej ministerstwa pracy i polityki społecznej. Od piątku mają ruszyć konsultacje społeczne, które potrwają miesiąc.
"Projekt ustawy ma na celu obniżenie długu publicznego i kosztów jego obsługi, co w przyszłości powinno zapobiec podwyżce podatków oraz wynikających stąd zagrożeń" - czytamy w uzasadnieniu.
Zmiany i kary
Ministerstwo o zmianach zawartych w projekcie informuje na swojej stronie internetowej. Wylicza też najważniejsze zmiany w nim zawarte:
- OFE przestaną być obowiązkowe. Każdy będzie mógł wybrać czy chce przekazywać składki do OFE, czy do ZUS. "Decyzję będzie trzeba podjąć do 30 czerwca 2014 roku lub w momencie rozpoczęcia pierwszej pracy" - informuje ministerstwo.
- Decyzja o pozostaniu w OFE lub w ZUS nie będzie ostateczna. "Zmienić zdanie będzie można znów w 2016 roku, a następnie co cztery lata" - podaje resort.
- Prawo do dziedziczenia środków będzie przysługiwało bez względu na podjętą decyzję. "Dodatkowo zostanie ono wydłużone w przypadku subkonta w ZUS - zgromadzone środki będą mogły być dziedziczone do 3 lat po przejściu na emeryturę ubezpieczonego".
- Osoby, które pozostaną w OFE będą przekazywały do niego składkę w wysokości 2,92 proc. wynagrodzenia brutto. "Pobierane przez fundusze opłaty od składek spadną z 3,5 proc. do 1,75 proc. (w tym z 0,8 proc. do 0,4 proc. opłata na ZUS). Fundusze będą także mniej pobierały za zarządzanie środkami swoich klientów" - informuje ministerstwo.
"Fundusze przekażą do ZUS posiadane obligacje skarbowe i nie będą już w nie inwestować. W zamian będą mogły więcej inwestować w realną gospodarkę: akcje, obligacje samorządowe, drogowe czy korporacyjne. Zyskają również możliwość pożyczania papierów wartościowych" - czytamy w komunikacie.
- Emerytury wypłaci ZUS, a ich waloryzacja będzie się odbywała na dotychczasowych zasadach.
- Zmiany w III filarze. "Zasady oszczędzania na Indywidualnych Kontach Emerytalnych będą prostsze i bardziej przejrzyste. Procentową ulgę podatkową zastąpi ulga kwotowa w wysokości 120 proc. średniego wynagrodzenia - obecnie 4 456 zł. Obniżony zostanie podatek od wypłaty środków z IKZE - z obecnych 18 proc. i 32 proc. do 10 proc." - pisze ministerstwo.
W projekcie zmian przeczytać też można o zakazie "prowadzenia działalności polegającej na publikacji i emisji reklam dotyczących otwartych funduszy". Za złamanie zakazu reklamy OFE ustawa przewiduje wysokie kary. "Zakazane jest prowadzenie działalności polegającej na publikacji i emisji reklam dotyczących otwartych funduszy. Kto, wbrew zakazowi (...) publikuje, udostępnia lub rozpowszechnia informacje reklamowe o otwartym funduszu, podlega grzywnie do 1 000 000 zł lub karze pozbawienia wolności do lat 2" - czytamy w projekcie.
Mniejszy dług
Jak wynika z uzasadnienia projektu, dzięki zmianom w systemie emerytalnym państwowy dług publiczny w 2014 r. obniży się o ok. 145,4 mld zł, czyli 8,4 proc. PKB. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, resort finansów szacuje, że całkowite zadłużenie Skarbu Państwa z tytułu finansowania dodatkowych potrzeb pożyczkowych związanych z utworzeniem i funkcjonowaniem OFE wyniosło na koniec 2012 r. 279,4 mld zł i stanowiło 17,5 proc. polskiego PKB. "Oznacza to, iż dług z tytułu OFE stanowił ponad 30 proc. całego długu publicznego" - napisano w uzasadnieniu.
Autorzy projektu prognozują, że dzięki wprowadzeniu zmian w systemie emerytalnym dług publiczny obniży się skokowo w 2014 r., mniejsze będą potrzeby pożyczkowe, a co za tym idzie, niższy będzie także poziom długu publicznego w kolejnych latach.
"Według szacunków Ministerstwa Finansów państwowy dług publiczny (liczony według metodologii krajowej) w 2014 r. obniży się o ok. 145,4 mld zł (8,4 proc. PKB), a dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (sektor general government wg metodologii UE) o ok. 158,2 mld zł (9,2 proc. PKB) w stosunku do stanu, w którym nie występowałyby efekty związane ze zmianami w systemie emerytalnym" - wskazano w dołączonej do dokumentu Ocenie Skutków Regulacji.
W kolejnych latach dług publiczny ma być mniejszy o 166,9 mld zł w 2015 r., 191,4 mld zł w 2016 r. i 216,6 mld w 2017 r.
Obniżka skokowa
Jak szacuje rząd, to "skokowe" obniżenie długu publicznego w 2014 r. będzie jednorazowym efektem umorzenia nabytych przez Ministra Finansów skarbowych papierów wartościowych. "W latach 2014-17 zmiany w systemie emerytalnym będą oddziaływały na zmniejszenie potrzeb pożyczkowych o dodatkowe 20-25 mld zł w każdym roku" - dodano.
Umorzenie tych papierów oraz zmniejszenie potrzeb pożyczkowych ma wpłynąć na zmniejszenie kosztów obsługi długu Skarbu Państwa od ok. 4,8 mld zł w 2014 r. do ok. 8,7 mld zł w 2017 r. w porównaniu ze stanem sprzed wprowadzenia zmian w systemie emerytalnym.
W efekcie kondycja sektora finansów publicznych ma się w przyszłym roku poprawić o ponad 20 mld zł. Ministerstwo finansów szacuje, że podobne efekty dałoby np. podniesienie stawek VAT (podstawowa 23 proc. i obniżona 8 proc.) o ok. 4 punkty procentowe każda lub poprzez podniesienie obu stawek PIT o nieco ponad 3 punkty procentowe lub stawki podstawowej (18 proc.) o blisko 3,5 punkty procentowe.
Autor: mn/tr / Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: TVN 24