Jest niewidoczna dla ludzkiego oka i ma uchronić ptaki, które giną po zderzeniu ze szklaną powierzchnią. Chodzi o specjalną folię, którą została oklejona jedna z przeszkolonych ścian na terenie kampusu Uniwersytetu w Białymstoku. Pracownicy i studenci wydziału biologii będą teraz monitorować, jak to rozwiązanie się sprawdza.
- To problem powszechny, dotyczący nie tylko Białegostoku, ale większości miast w Polsce, które obudowują się szkłem. Warto byłoby wdrożyć konkretne działania chroniące ptaki, które bezapelacyjnie są nieodłącznym elementem naszego otoczenia - powiedziała Anna Winiewicz z Koła Naukowego Biologów Uniwersytetu w Białymstoku.
To właśnie ta uczelnia testuje na terenie swojego kampusu folię, która została naklejona na przeszklonej ścianie budynku wydziału matematyki. Wszystko po to, aby ograniczyć liczbę zderzeń ptaków ze ścianą.
Doktor Deoniziak: ptak widząc swoje lustrzane odbicie, traktuje je jako rywala
W ciągu ponad dwóch lat biolodzy, monitorujący wszystkie budynki kampusu, znaleźli ponad 200 martwych ptaków (z czego jedną trzecią przy oklejonej właśnie ścianie). Najwięcej - bo po kilka tygodniowo - w okresie letnim. A jak mówiła nam Winiewicz, to jedynie wierzchołek góry lodowej, bo badania nie były prowadzone każdego dnia, a gdy nikt nie widział ptasie szczątki mogły być zabierane przez drapieżniki.
- Choć zdarza się, że świeżo umyta szyba w oknie czy drzwiach jest tak przejrzysta, że jej nie widzimy, ludzki mózg, dzięki różnym wskazówkom w postaci klamek czy cieni, jest w stanie ją zobaczyć. Podobnie rozróżniamy ścianę lasu od jego odbicia w lustrzanej elewacji budynku - wyjaśnia dr Krzysztof Deoniziak z Wydziału Biologii UwB.
Zaznacza, że inaczej widzą to ptaki.
- Swoje lustrzane odbicie traktują jako rywala, odbicie skupiska krzewów jako ciągłość środowiska, a zacienione elementy szyb jako szczeliny, w których - ku swojej zgubie - próbują się schować przed drapieżnikiem. Ów efekt lustra, czy sama przezroczystość przeszklonych powierzchni, jest ogromnym zagrożeniem i szacuje się, że w samych Stanach Zjednoczonych Ameryki na skutek kolizji z takimi powierzchniami ginie nawet do miliarda ptaków rocznie - relacjonuje dr Deoniziak.
- Nasze wstępne wyniki badań wykazały skuteczność folii BirdShades w ochronie ptaków przed kolizjami ze szklaną infrastrukturą. Tego typu rozwiązania są ważne z kilku powodów, przede wszystkim powinny spotkać się z przychylnością branży architektonicznej oraz prywatnych użytkowników, którzy z różnych powodów nie akceptują znakowania swoich szyb przy użyciu innych metod, na przykład naklejek. Tym samym, odpowiadając na potrzeby użytkowników szyb, mamy szansę ochronić przed niepotrzebną śmiercią wiele ptasich istnień - przekonuje dr Ewa Zyśk-Gorczyńska, prezeska Fundacji Szklane Pułapki, która wyszła z inicjatywą przedsięwzięcia.
Ma wzór, dzięki któremu ptaki traktują ją jako przeszkodę
Jak natomiast tłumaczy Dominique Waddoup z BirdShades - austriackiej organizacji, która opracowała folię i bezpłatnie ją przekazała - folia jest niewidzialna dla ludzkiego oka, lecz zawiera specjalny wzór w regularnych odstępach.
- Ten wzór jest aktywny w świetle ultrafioletowym, które widzą ptaki. Pozwala im to postrzegać powierzchnię pokrytą naszą folią jako przeszkodę i omijać ją - wyjaśnia.
Sprawdzą, jak folia sprawdza się dużych powierzchniach budynków
Foliowa powłoka została już przetestowana przez niezależne zespoły ekspertów (badania w tunelu aerodynamicznym, w tym badania porównawcze z innym typem folii).
Folia testowana była również w warunkach naturalnych, na wiatach przystankowych Dolnego Śląska. Badania prowadziła Fundacja Szklane Pułapki oraz Instytut Biologii Ssaków PAN. Otrzymane wyniki potwierdziły jej skuteczność.
To jak folia sprawdzi się na dużych powierzchniach budynków, okaże się właśnie na terenie kampusu UwB. Będą to monitorować pracownicy i studenci wydziału biologii.
Źródło: tvn24.pl, UwB
Źródło zdjęcia głównego: Maciej Skindzier/ UwB