Wrocławscy naukowcy zakończyli badania zębów neandertalczyków znalezione w Jaskini Stajnia. Z badań naukowców Uniwersytetu Wrocławskiego wynika, że nasi dalecy przodkowie używali wykałaczek.
W czwartek badacze zaprezentowali efekty trwających od kilku lat badań. Podkreślili, że znalezione w 2008 roku w Jaskini Stajnia w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej zęby, to pierwsze szczątki pochodzące z obszaru Polski i pierwszy bezpośredni dowód na występowanie neandertalczyka na północ od Karpat.
Wyjątkowy ząb
Jak powiedziała podczas konferencji prasowej dr Wioletta Nowaczewska z Katedry Antropologii Uniwersytetu Wrocławskiego, znaleziony ząb dziecka to unikat na skalę światową, ponieważ tego typu znalezisk jest bardzo niewiele.
- Jest to ząb przed wyrżnięciem, czyli z bardzo dobrym zachowaniem korony. W literaturze podaje się informację jedynie o 10 takich znaleziskach na całym świecie - mówiła Nowaczewska.
Kostna wykałaczka
Drugi z zębów należał do 20-letniego mężczyzny i widnieją na nim urazy związane z wykorzystaniem wykałaczki.
- Prawdopodobnie jest to ślad po działaniu twardego narzędzia z kości ptasiej lub rybiej, używanego do zabiegu paliatywnego, który znany jest nam z naszych czasów, gdy próbujemy coś usunąć, kiedy nam utkwi w zębach. Podobnie robili neandertalczycy - tłumaczył dr Paweł Dąbrowski z Katedry Antropologii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Bycza komora w zębach
Trzeci zaprezentowany ząb to dolny trzonowiec, należący do osobnika dorosłego. Został on przebadany z zastosowaniem m.in. specjalistycznego mikroskopu skaningowego i rentgena, przeprowadzono również rekonstrukcję oryginalnej wielkości korony zęba.
- W przypadku tego zęba widzimy cechy charakterystyczne dla neandertalczyków, w tym występowanie taurodontyzmu, czyli tzw. byczej komory. Takie zęby są odporne na duże przeciążenia w aparacie żucia przy miażdżeniu przetwarzanego pożywienia np. surowego mięsa i ścięgien - wyjaśniał Dąbrowski.
Wiek znalezionych w jaskini Stajnia zębów szacuje się na 49 do 52 tys. lat. W celu weryfikacji autentyczności znaleziska przeprowadzono m.in. analizę grubości szkliwa, które w zębach należących do neandertalczyków było dużo cieńsze niż u gatunku Homo sapiens. - To kolejny dowód na to, że są to zęby neandertalskie - podkreśliła Nowaczewska.
Międzynarodowe badania
Szczątki zostały odkryte w 2008 roku przez naukowców z Zakładu Archeologii Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, pracujących pod kierunkiem dr Mikołaja Urbanowskiego. Interdyscyplinarne badania archeologiczne były tam prowadzone od 2006 roku.
Poza archeologami z Uniwersytetu Szczecińskiego w pracach uczestniczyli naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Politechniki Wrocławskiej, Państwowego Instytutu Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Śląskiego oraz z Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.
Autor: mol/b / Źródło: PAP