Wichury i trąby powietrzne w Polsce. Eksperci o przyczynach gwałtownych zjawisk zimą

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl
Katarzyna Karpa Świderek i prof. Szymon Malinowski o zmianach kliamatu
Katarzyna Karpa Świderek i prof. Szymon Malinowski o zmianach kliamatuTVN24
wideo 2/17
Katarzyna Karpa Świderek i prof. Szymon Malinowski o zmianach kliamatuTVN24

Potężne wichury, a nawet trąby powietrzne nawiedzały Polskę w ciągu ostatnich dni. O tym, skąd tak gwałtowne zjawiska pogodowe w lutym w naszym kraju i czy wynikają ze zmian klimatu, dyskutowali w "Faktach po Faktach" Katarzyna Karpa-Świderek z WWF Polska i profesor Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego.

Sobota była kolejnym dniem w Polsce z wyjątkowo porywistym wiatrem. Straż pożarna odnotowała rekordową liczbę ponad 23 tysięcy interwencji. Poprzednie potężne wichury wystąpiły w naszym kraju zaledwie dwa dni wcześniej. W niektórych miejscowościach w czwartek pojawiły się nawet trąby powietrzne, czyli zjawiska rzadkie w naszej szerokości geograficznej, ale typowe dla okresu letniego. Jedna z trąb przeszła przez miejscowość Dobrzyca w województwie wielkopolskim.

Ostatnie gwałtowne zjawiska w Polsce komentowali w sobotę w "Faktach po Faktach" Katarzyna Karpa-Świderek z WWF Polska i profesor Szymon Malinowski, fizyk atmosfery z Uniwersytetu Warszawskiego.

"Takie sztormy zimowe od czasu do czasu się powtarzają"

Jak stwierdził prof. Malinowski, trąby powietrzne w naszym kraju zdarzały się, ale "były rzadziej niż teraz". Jak ocenił, "fakt że wystąpiły w lutym jest wyjątkowy, to że mamy dużo wyładowań atmosferycznych w tego typu zjawiskach jest wyjątkowe", ale jego zdaniem "ten bardzo silny wiatr, który ogarnia ogromne obszary kraju" nie powinien dziwić.

Tłumaczył, że "takie sztormy zimowe, tak zwana eksplozyjna cyklogeneza, jest charakterystyczna dla naszych warunków klimatycznych i od czasu do czasu się powtarzają". Jak dodał ekspert, następujące po sobie kolejne niże w tak krótkim odstępie czasu, jak w ciągu ostatnich dni, to "sytuacje, które się zdarzały".

Czytaj także: Burze zimą w Polsce dawno nie były tak aktywne. Poprzedni rekord pobity dziesięciokrotnie

"Klimat już się zmienił w sposób zauważalny"

Katarzyna-Karpa Świderek z WWF Polska zwróciła uwagę na to, że oprócz gwałtownych zjawisk, temperatura w lutym tego roku jest nietypowo wysoka, dochodząca do kilkunastu stopni powyżej zera, co ma "bezpośrednią korelację ze zmianą klimatu". Dodała, że brak pokrywy śnieżnej przełoży się prawdopodobnie na suszę wiosną.

- Kiedy mówimy o zmianie klimatu, musimy się przygotować na to, że to, co nienormalne, staje się nową normą - powiedziała Karpa-Świderek. - Widać bezpośrednio, jak to nagrzanie Ziemi, większa ilość energii przekłada się na to, co widzimy, jak się ubieramy, jak się czujemy, jak wygląda stan planety. Klimat już się zmienił w sposób zauważalny, w sposób dotkliwy - oceniła.

Konsekwencje zmian klimatycznych w EuropieMałgorzata Latos, Adam Ziemienowicz/PAP

Malinowski: nie ma powodów, aby nie budować domów nisko- i zeroemisyjnych

Wraz ze zwiększającą się liczbą gwałtownych zjawisk pogodowych niektórzy zwracają uwagę, że należy budować domy z solidniejszych materiałów, które pozwolą przetrwać tego typu zjawiska.

Według prof. Malinowskiego prawo budowlane nie powinno pozwalać na stawianie domów innych niż niskoemisyjne i zeroemisyjne pod względem gazów cieplarnianych. - Nie ma żadnych przyczyn fizycznych do tego, żebyśmy tego nie robili. Nie ma żadnych przyczyn ekonomicznych, co widzimy po wzroście cen gazu i wielu innych materiałów - mówił.

Jak powiedziała Karpa-Świderek, "budynki odpowiadają za 38 procent emisji w Polsce, na świecie to jest około 40 procent". - Jeżeli nie zmienimy sposobu myślenia o budynkach, ogrzewania ich, uszczelniania, to nie poradzimy sobie ze zmianą klimatu - wskazała.

Emisja dwutlenku węgla na świeciePAP/Adam Ziemienowicz

"Będzie tylko szybciej i gorzej. W związku z tym nie mamy wyboru"

Zdaniem gości TVN24, trzeba robić "wszystko, co można", aby walczyć z negatywnymi zmianami klimatycznymi.

Na uwagę, że przy podjęciu wszystkich możliwych działań, wyhamowanie zmian klimatu będzie trwało dziesiątki lat, a przy tym gwałtowność różnych zjawisk, prof. Malinowski odpowiedział, że "jeżeli nie zrobimy wszystkiego, co można zrobić, żeby ograniczyć zmiany klimatyczne i globalne ocieplenie, to sytuacja będzie pogarszać się coraz szybciej.

- Problem polega na tym, że my możemy przystosować się do pewnego obszaru zmian. Jeżeli zmiany przekroczą nasze możliwości, to efekt będzie dramatyczny. Będzie tylko szybciej i gorzej. W związku z tym nie mamy wyboru - dodał.

Globalne ocieplenieAdam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:Paweł Soszyński

Źródło: TVN24, tvnmeteo.pl

Pozostałe wiadomości

Kolejne dni przyniosą nam podmuch wiosny. Za sprawą układów wyżowych, rozciągających się od Atlantyku po Morze Czarne, do Polski napłynie ciepłe powietrze z północnej Afryki. Miejscami termometry pokażą nawet 20 stopni, a słoneczna pogoda będzie zachęcała do relaksu na świeżym powietrzu.

Powietrze znad Afryki rozgrzeje Polskę. Temperatura dużo powyżej średniej

Powietrze znad Afryki rozgrzeje Polskę. Temperatura dużo powyżej średniej

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przed nami duże ocieplenie. Miejscami pod koniec tygodnia termometry mogą pokazać nawet 20 stopni Celsjusza. Synoptyk tvnmeteo.pl Tomasz Wakszyński krok po kroku tłumaczy, co będzie odpowiedzialne za tak duży wzrost temperatury w kolejnych dniach w Polsce.

Efekt fenowy "podkręci" temperaturę. Co sprawi, że w Polsce będzie tak ciepło

Efekt fenowy "podkręci" temperaturę. Co sprawi, że w Polsce będzie tak ciepło

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli środę 5.03. Noc zapowiada się lokalnie z kilkustopniowym mrozem. Dzień przyniesie znaczny wzrost temperatury i słoneczną pogodę. Termometry pokażą nawet 16 stopni.

Pogoda na jutro - środa, 5.03. W nocy temperatura lokalnie spadnie poniżej zera

Pogoda na jutro - środa, 5.03. W nocy temperatura lokalnie spadnie poniżej zera

Źródło:
tvnmeteo.pl

W ostatnich dniach na kazachskim stepie, u wybrzeży Morza Kaspijskiego, znajdowane są kilkumiesięczne foki. O błąkających się ssakach morskich piszą lokalne media. Według jednej z hipotez zwierzęta mogły zostać wyrzucone na ląd przez silny wiatr spowodowany burzą śnieżną.

Młode foki błądzą po stepie. Mogła porwać je burza śnieżna

Młode foki błądzą po stepie. Mogła porwać je burza śnieżna

Źródło:
PAP, zakon.kz

Największa góra lodowa świata A23a osiadła na mieliźnie w południowej części Atlantyku. Zdaniem naukowców lodowy obiekt o powierzchni ponad sześciokrotnie większej niż Warszawa w najbliższych czasie rozpadnie się na mniejsze bryły. Wydarzenie może przyczynić się również do zakwitu życia w oceanie.

Największa góra lodowa świata stanęła w miejscu. Zawiera "odżywczą bombę"

Największa góra lodowa świata stanęła w miejscu. Zawiera "odżywczą bombę"

Źródło:
BBC, PAP

Genialny muzyk otworzy Bali Indah w Dolinie Charlotty. Koncert legendarnego multiinstrumentalisty Jeana-Michela Jarre'a uświetni oficjalne otwarcie kompleksu Bali Indah, który powstaje w Dolinie Charlotty.

Jean-Michel Jarre w Dolinie Charlotty

Jean-Michel Jarre w Dolinie Charlotty

40-letnia kobieta została ukąszona przez skorpiona na lotnisku w Bostonie. Policja potwierdziła, że do zdarzenia doszło, gdy podróżna odbierała bagaż po przylocie do USA.

Sięgnęła po bagaż, ukąsił ją skorpion. 40-latka trafiła do szpitala

Sięgnęła po bagaż, ukąsił ją skorpion. 40-latka trafiła do szpitala

Źródło:
CBS News, USA Today

Obfite opady śniegu nawiedziły Koreę Południową. Z powodu trudnych warunków pogodowych odwołano kilkadziesiąt połączeń promowych i kilka lotów. Miejscami w ostatnim czasie spadło nawet pół metra śniegu.

Odwołane loty, paraliż na drogach. Spadło pół metra śniegu

Odwołane loty, paraliż na drogach. Spadło pół metra śniegu

Źródło:
Yonhap

Inwazyjne ostrygi z Pacyfiku mogą w przyszłości zasiedlić Bałtyk. Badania szwedzkich naukowców pokazały, że ostryżyce japońskie stosunkowo łatwo przystosowują się do warunków panujących w naszym morzu, chociaż pochodzą z zupełnie innego środowiska. Zasiedlanie nowych regionów ułatwiają im postępujące zmiany klimatyczne.

Intruz z Pacyfiku może opanować Bałtyk

Intruz z Pacyfiku może opanować Bałtyk

Źródło:
University of Gothenburg, HELCOM

Australia szykuje się na uderzenie cyklonu tropikalnego Alfred. Według prognoz żywioł niosący porywisty wiatr i ulewy ma dotrzeć do wschodniego wybrzeża kraju w czwartek lub piątek. Lokalne służby wyznaczyły strefę ostrzegawczą, a także rozpoczęły ewakuację mieszkańców najbardziej zagrożonych terenów.

Strefa ostrzegawcza i pierwsze ewakuacje. "Jest to coś, co powinniśmy traktować poważnie"

Strefa ostrzegawcza i pierwsze ewakuacje. "Jest to coś, co powinniśmy traktować poważnie"

Źródło:
ABC News, BOM

Mieszkańcy Kolorado i sąsiednich stanów mierzą się z trudnymi warunkami atmosferycznymi związanymi z przejściem burzy śnieżnej. Po silnych opadach pokrywa śnieżna w niektórych miejscach przekracza 25 centymetrów. Według Narodowej Służby Pogodowej (NWS) niebezpieczna aura utrzyma się co najmniej do środy.

Spadło kilkadziesiąt centymetrów śniegu, zamknięto szkoły

Spadło kilkadziesiąt centymetrów śniegu, zamknięto szkoły

Źródło:
NWS, CBS, Enex

Moment przekroczenia bariery dźwięku został uwieczniony przez NASA. Do pokazania fal uderzeniowych powstałych podczas lotu z prędkością naddźwiękową wykorzystano technikę fotografii smugowej. Co ciekawe, tak wysoką prędkość udało się osiągnąć bez zaburzania spokoju obserwatorów na ziemi.

NASA pokazała niewidzialne. Tak wygląda moment przekraczania bariery dźwięku

NASA pokazała niewidzialne. Tak wygląda moment przekraczania bariery dźwięku

Źródło:
CNN, Boom Supersonic

Piorun uderzył w dom i wywołał pożar. Do zdarzenia doszło w amerykańskim mieście Oklahoma City. Jak podały lokalne media, ogień wydobywał się z dachu.

Piorun uderzył w dom, wybuchł pożar

Piorun uderzył w dom, wybuchł pożar

Źródło:
ENEX, koco.com, newson6.com

Nad Tajwanem przeszła burza z gradem. Miejskie kamery zarejestrowały moment, gdy w iglicę najwyższego budynku w kraju, wieżowca Taipei 101, uderzył piorun, rozjaśniając nocne niebo. Niebezpieczna pogoda ma utrzymać się nad Tajwanem do środy.

Noc zamieniła się w dzień nad najwyższym wieżowcem

Noc zamieniła się w dzień nad najwyższym wieżowcem

Źródło:
Reuters, CWA, Focus Taiwan

Fale zmyły wędkarza z brzegu w kalifornijskim hrabstwie Sonoma. Jak przekazała policja, mężczyzny nie udało się uratować. W momencie wypadku w regionie obowiązywały ostrzeżenia meteorologiczne przed wysokimi falami.

Łowił ryby na brzegu, zmyła go wysoka fala. Mężczyzna nie przeżył

Łowił ryby na brzegu, zmyła go wysoka fala. Mężczyzna nie przeżył

Źródło:
CBS News, Sonoma Sheriff

Fale powodziowe porwały samochód na Wyspach Kanaryjskich i cisnęły go do oceanu po ulewach, jakie nawiedziły Gran Canarię. Jak przekazały władze najciężej dotkniętych okolic miasta Telde, nie było to jedyne tego typu zdarzenie, do jakiego doszło tam w poniedziałek.

Samochód dryfował w oceanie. Załamanie pogody na Wyspach Kanaryjskich

Samochód dryfował w oceanie. Załamanie pogody na Wyspach Kanaryjskich

Źródło:
Canarias7, eldiario.es

Firma SpaceX odwołała ósmy lot testowy rakiety Starship w związku z nieokreślonym problemem z rdzeniem systemu rakietowego. Oznacza to, że start zostanie opóźniony o co najmniej 24 godziny. W nocy z poniedziałku na wtorek obiekt miał opuścić bazę Boca Chica w Teksasie i po godzinie wodować u zachodniego wybrzeża Australii.

Lot megarakiety wstrzymany sekundy przed startem

Lot megarakiety wstrzymany sekundy przed startem

Aktualizacja:
Źródło:
AFP, SpaceX, tvnmeteo.pl

Topnienie lodowców może znacząco spowolnić Prąd Wiatrów Zachodnich, czyli największy system prądów obiegających Ziemię - wynika z najnowszych badań naukowców. Ich zdaniem ten negatywny proces, napędzany między innymi przez emisję gazów cieplarnianych, będzie miał poważne konsekwencje dla klimatu, w tym na wzrost poziomu mórz, ocieplenie oceanów czy żywotność ekosystemów morskich.

"Ta nagła zmiana w zasoleniu oceanu ma szereg konsekwencji"

"Ta nagła zmiana w zasoleniu oceanu ma szereg konsekwencji"

Źródło:
PAP, The University of Melbourne

Pierwsze dni marca tego roku zapisały się w historii Szanghaju. W sobotę oraz niedzielę temperatura maksymalna w położonym na wschodzie Chin mieście przekroczyła 28 stopni Celsjusza. Zdaniem lokalnych mediów jest to najcieplejszy początek tego miesiąca w historii pomiarów, czyli od 1873 roku.

Tak ciepłego początku marca nie było w tym miejscu od ponad 150 lat

Tak ciepłego początku marca nie było w tym miejscu od ponad 150 lat

Źródło:
CNN, Global Times

Gęsta mgła spowiła w niedzielę Hongkong. Nad metropolię nadciągnęły masy wilgotnego powietrza, które spowodowały drastyczne pogorszenie widzialności. Nagła zmiana pogody zaniepokoiła część mieszkańców, którzy pomylili mgłę z dymem z pożarów.

Dzwonili na straż pożarną, bo pomylili dym z mgłą

Dzwonili na straż pożarną, bo pomylili dym z mgłą

Źródło:
Reuters, Dim Sum Daily

46 osób przeżyło w Indiach potężną lawinę dzięki schronieniu się w metalowych kontenerach. Siła uderzenia była tak ogromna, że kontenery zostały częściowo pogięte i porozrywane. Akcja ratunkowa z użyciem sześciu śmigłowców została zakończona po niemal 60 godzinach.

Kilkadziesiąt osób odnaleziono po lawinie w metalowych kontenerach

Kilkadziesiąt osób odnaleziono po lawinie w metalowych kontenerach

Źródło:
BBC, PAP, tvn24.pl

Dzięki szybkiej interwencji ratowników dwoje starszych ludzi i ich psy zostali uratowani z tonącej przyczepy kempingowej. Obywatele Francji wypoczywali na jednej z plaż w hiszpańskiej Almerii, gdy w region uderzyła burza z intensywnymi opadami deszczu.

Wokół przyczepy zaczęła zbierać się woda. W środku byli starsi ludzie

Wokół przyczepy zaczęła zbierać się woda. W środku byli starsi ludzie

Źródło:
ENEX, Diario de Almeria

Hiszpańskie służby odnalazły dwóch alpinistów, którzy zaginęli w niedzielę w rejonie pasma górskiego Sierra de Gredos. Wspinacze nie dotarli do schroniska, dlatego rozpoczęto ich poszukiwania. W czasie ich wyprawy region nawiedziła gwałtowna burza z silnym wiatrem i intensywnymi opadami śniegu.

Zaginęli w drodze do schroniska. W tym czasie rozszalała się potężna śnieżyca

Zaginęli w drodze do schroniska. W tym czasie rozszalała się potężna śnieżyca

Źródło:
ENEX, El Confidencial

Do wybrzeży australijskiego stanu Queensland zbliża się cyklon Alfred. Według prognoz żywioł przyniesie ze sobą podmuchy wiatru o prędkości do 120 kilometrów na godzinę. To pierwszy od ponad pół wieku cyklon, który uderzy w obszar tak bardzo wysunięty na południe.

Zbliża się do nich pierwsza taka burza od pół wieku

Zbliża się do nich pierwsza taka burza od pół wieku

Źródło:
ABC News, The Conversation

Południowo-wschodnie regiony Hiszpanii doświadczyły w niedzielę bardzo silnych opadów deszczu. Miejscami pojawiły się podtopienia, a także powodzie. Woda porwała pojazd 50-letniego mieszkańca okolic Lorcy. Mężczyzny nie udało się ocalić.

W niedzielę porwała go powódź, w poniedziałek znaleziono jego ciało

W niedzielę porwała go powódź, w poniedziałek znaleziono jego ciało

Źródło:
ENEX, rtve.es, orm.es

46 osób przeżyło w Indiach potężną lawinę dzięki schronieniu się w metalowych kontenerach. Siła uderzenia była tak ogromna, że kontenery zostały częściowo pogięte i porozrywane. Akcja ratunkowa z użyciem sześciu śmigłowców została zakończona po niemal 60 godzinach.

Kilkadziesiąt osób odnaleziono po lawinie w metalowych kontenerach

Kilkadziesiąt osób odnaleziono po lawinie w metalowych kontenerach

Źródło:
BBC, PAP, tvn24.pl

Do Polski napłyną ciepłe masy powietrza z zachodu, jest więc szansa na naprawdę wysoką temperaturę. Sprawdź długoterminową, 16-dniową prognozę przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: może być blisko 20 stopni

Pogoda na 16 dni: może być blisko 20 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W prefekturze Iwate w Japonii szaleje jeden z największych pożarów od dekad. Ogień pochłonął ponad dwa tysiące hektarów i zmusił tysiące ludzi do ewakuacji. Naukowcy wyjaśnili, że jest to związane z niezwykle suchymi warunkami, jakie zapanowały w regionie od początku lutego.

W kilka dni ogień pochłonął tyle, ile zazwyczaj płonie przez trzy lata

W kilka dni ogień pochłonął tyle, ile zazwyczaj płonie przez trzy lata

Źródło:
Reuters, The Japan Times

Skwar męczy Filipińczyków. Temperatura odczuwalna może w poniedziałek sięgnąć miejscami aż 47 stopni Celsjusza - wynika z prognoz meteorologów. W stolicy kraju - Manili - zamknięto połowę szkół.

Mogą odczuć blisko 50 stopni. W stolicy zamknięto połowę szkół

Mogą odczuć blisko 50 stopni. W stolicy zamknięto połowę szkół

Źródło:
PAP

Ulewne deszcze spowodowały podtopienia w północnym Peru. W sobotę i niedzielę strażacy próbowali dotrzeć do odciętych przez wodę miejscowości. Powódź uszkodziła także fragmenty Drogi Panamerykańskiej, łączącej kraje obydwu Ameryk.

Tysiące zalanych domów, oberwany kawałek autostrady

Tysiące zalanych domów, oberwany kawałek autostrady

Źródło:
Reuters, Peru21, Infobae

Trzęsienie ziemi było odczuwalne w niedzielę wieczorem w Los Angeles. Epicentrum wstrząsów o magnitudzie 3,9 znajdowało się kilkanaście kilometrów od miejsca, gdzie odbyła się ceremonia wręczenia Oscarów. Zjawisko było jednak na tyle słabe, że nie zakłóciły świętowania.

Ziemia zatrzęsła się po ceremonii wręczenia Oscarów

Ziemia zatrzęsła się po ceremonii wręczenia Oscarów

Źródło:
USGS, ABC7

Ze 175 pożarami walczyli w niedzielę strażacy z Karoliny Południowej. Najtrudniejsza sytuacja panowała w okolicach miejscowości Myrtle Beach, gdzie ogień objął swoim zasięgiem prawie 650 hektarów. W stanie ogłoszono stan wyjątkowy, konieczne były także ewakuacje.

175 pożarów w jeden weekend. "Pójdziesz do więzienia za rozpalenie ognia"

175 pożarów w jeden weekend. "Pójdziesz do więzienia za rozpalenie ognia"

Źródło:
New York Times, CNN, ABC News

Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe podsumowało weekend. W sobotę ratownicy udzielili pomocy kobiecie, która zgubiła się podczas powrotu z wycieczki na Rysy. W niedzielę, w rejonie ściany Świnicy, zeszła lawina, która porwała dwie osoby. W Tatrach obowiązuje drugi stopień zagrożenia lawinowego.

Zaginiona turystka, dwie osoby porwane przez lawinę. TOPR podsumowało weekend

Zaginiona turystka, dwie osoby porwane przez lawinę. TOPR podsumowało weekend

Źródło:
PAP, TOPR

Wiosną warto zwracać uwagę nawet na najmniejsze elementy przyrody. Karkonoski Park Narodowy przypomniał, że na świerkowych szyszkach możemy zaobserwować wiele gatunków malutkich grzybów oraz larw owadów.

Cały świat w jednej szyszce. Bądźcie uważni na spacerach

Cały świat w jednej szyszce. Bądźcie uważni na spacerach

Źródło:
Karkonoski Park Narodowy, lasy.gov.pl, grzyby.pl