Polska na szarym końcu pod względem dostępu do wody w Europie. "Niszczymy samych siebie"

Źródło:
TVN24, PAP
Katarzyna Karpa-Świderek o zasobach wody w Polsce
Katarzyna Karpa-Świderek o zasobach wody w PolsceTVN24
wideo 2/12
Katarzyna Karpa-Świderek o zasobach wody w PolsceTVN24

Zasoby wodne Polski należą do najuboższych w Europie. Co jest tego przyczyną? Podczas środowej konferencji prasowej Katarzyna Karpa-Świderek, edukatorka klimatyczna oraz rzeczniczka partii Polska 2050, wyjaśniła, że źródłem tych problemów są działania, jakie od lat podejmujemy na polskich rzekach. O problemach z dostępnością do wody na całym świecie rozmawiali także eksperci w Narwiańskim Parku Narodowym.

22 marca obchodzimy Światowy Dzień Wody. Przypomina nam on o tym, jak ważna dla naszego życia jest woda oraz jak niewielką jej ilością dysponujemy. Również w Polsce coraz silniej odczuwamy susze, podtopienia i inne zjawiska, które uszczuplają nasze wodne zasoby.

"Niszczymy samych siebie"

Jak wyjaśniła podczas konferencji na temat polskich rzek i braku wody Katarzyna Karpa-Świderek, edukatorka klimatyczna i rzeczniczka partii Polska 2050, nasz kraj od długiego czasu zmaga się z niedoborem wody.

- Polska jest na piątym miejscu od końca [w skali Europy - przyp. red.], jeśli chodzi o zasoby wody na mieszkańca - tłumaczyła. - Jest krajem umiarkowanie wilgotnym, a jest przecież porównywana do kraju saharyjskiego, jakim jest Egipt. Dlaczego tak się dzieje? Jak opowiadała Karpa-Świderek, bardzo małe zasoby wodne w Polsce to efekt wieloletnich, nieumiejętnych działań, które negatywnie wpłynęły na nasze rzeki.

- Mamy niemal 150 tysięcy kilometrów rzek, z czego 80 procent jest zniszczonych: przekształconych, tamowanych na różne sposoby - wyjaśniła. - Rzeka, która jest przekształcona, przestaje pełnić swoje funkcje ekologiczne. A rzeki to jest to, co daje nam wodę do picia, wodę do życia, więc jak zmieniamy i niszczymy rzeki, to niszczymy samych siebie - dodała Karpa-Świderek.

Katarzyna Karpa-Świderek o zasobach wody w Polsce
Katarzyna Karpa-Świderek o zasobach wody w PolsceTVN24

Zatruta woda

Kolejnym z czynników, który przyczynił się do zmniejszenia polskich zasobów wodnych, było osuszanie mokradeł. Szacuje się, że utraciliśmy w ten sposób 80 procent tych cennych siedlisk, które pełnią rolę naturalnego rezerwuaru wody. Sporo w naszych stosunkach wodnych namieszały także rowy melioracyjne.

- Przekopaliśmy dwa razy dłuższe rowy melioracyjne, niż mamy wszystkie rzeki. W efekcie osuszyliśmy miliony hektarów naszego terytorium z wody, i teraz jej po prostu nie mamy - powiedziała Karpa-Świderek.

Spory problem stanowi również zła jakość wód. Jak wynika z danych zbieranych na potrzeby raportu Komisji Europejskiej, niemal 99 procent wód powierzchniowych w Polsce to wody, które są w niedobrym stanie. W gospodarce wodnej dużą rolę odgrywają również zmiany klimatyczne.

- Klimat nie sprawia, że wody nie mamy, tylko ta woda inaczej do nas trafia - wyjaśniła ekspertka. - Opady są bardziej intensywne, nawalne, a więc ta woda bardzo szybko się pojawia w dużych ilościach i niestety nie zatrzymujemy jej w środowisku. Oprócz tego jest wyższa temperatura, więc mamy wyższe parowanie. W efekcie, nawet jeśli wody w środowisku jest tyle samo, w rzeczywistości dysponujemy mniejszą ilością wody na mieszkańca - dodała Karpa-Świderek.

"Jak niszczymy rzeki, niszczymy samych siebie"
"Jak niszczymy rzeki, niszczymy samych siebie"TVN24

"Prawie wszystkie światowe zasoby wody słodkiej są zagrożone"

Z okazji Światowego Dnia Wody konferencję prasową zorganizowali również eksperci w Narwiańskim Parku Narodowym

Wicedyrektor departamentu zarządzania zasobami przyrody Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ) Jakub Milczarek poinformował, że tylko 2,5 procenta wody na świecie to woda słodka. - Człowiek tak naprawdę korzysta głównie z tej wody gromadzonej w rzekach i jeziorach, co stanowi mniej niż 0,3 procenta wody słodkiej dostępnej na Ziemi - mówił. Dodał, że co roku zapotrzebowanie na wodę rośnie, a w ciągu 100 ostatnich lat zwiększało się o 1 proc. każdego roku. Wskazał, że 70 proc. zasobów jest wykorzystywanych do uprawy żywności, ok. 22 proc. - w przemyśle i energetyce. - W związku z tym, że zapotrzebowanie na wodę jest tak ogromne i ciągle rośnie, a także są obserwowane zmiany klimatyczne, nastąpił kryzys wodny na świecie. Wzrost liczby ludności, urbanizacja i wzorce konsumpcyjne wywarły nieodwracalne piętno na tereny podmokłe i wodę w nich zgromadzoną, co oczywiście ma swoje konsekwencje w świecie przyrody. Prawie wszystkie światowe zasoby wody słodkiej są zagrożone - mówił Milczarek z GDOŚ.

Rola mokradeł

Ekspert podkreślał też rolę mokradeł, które są rezerwuarem wody, retencjonują ją, filtrują zanieczyszczenia i wpływają na klimat. Jego zdaniem obszary podmokłe są ważne w walce z globalnym ociepleniem bo - jak mówił - magazynują dwa razy więcej węgla niż las, są miejscem życia wielu gatunków. Są także ważnym elementem w zapewnieniu wyżywienia, bo na przykład pola ryżowe żywią około 3,5 mliarda ludzi na świecie. Powołując się na dane ONZ przypomniał, że na terenach mokradłowych żyje i rozmnaża się ok. 40 proc. gatunków na świecie.

"Konkurencja o wodę wzrasta"

Milczarek dodał, że dla 2,2 miliarda ludzi na świecie wodę trzeba doprowadzać, a to oznacza koszty. Zwrócił też uwagę na narastające z braku wody konflikty oraz na to, że ok. 25 proc. gatunków wodno-błotnych jest zagrożonych wyginięciem, a także jeden na trzy gatunki słodkowodne. - Zmiany klimatyczne również powodują to, że konkurencja o wodę wzrasta - podkreślał Milczarek.

Dyrektor departamentu zarządzania zasobami przyrody GDOŚ Marta Rzemieniuk przypomniała, że Narwiański Park Narodowy jest na liście obszarów wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu, zgodnie z postanowieniami Konwencji z Ramsar. Oznacza to, że jest obszarem wyjątkowym, dlatego obchody Światowego Dnia Wody zorganizowano właśnie w tym miejscu.

Dyrektor Narwiańskiego Parku Narodowego Grzegorz Piekarski mówił, że piękno Narwiańskiego Parku to piękno rzeki Narew - wielokorytowej, która ma liczne tereny zalewowe, starorzecza, tereny, gdzie odpoczywa i bytuje wiele gatunków ptaków wodno-błotnych.

- Woda to życie. To życie widać najlepiej o tej porze roku, wczesną wiosną, gdzie dzięki wodzie nasza przyroda budzi się do życia, nabiera barw, kolorów, cały świat pięknieje po zimowym marazmie. Woda jest najważniejsza w Narwiańskim Parku Narodowym, gdyby nie woda, nie byłoby Narwiańskiego Parku Narodowego - mówił Piekarski. Przypomniał, że Narew jest nazywana polską Amazonką.

Autorka/Autor:as/dd

Źródło: TVN24, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W najbliższym czasie znów znajdziemy się pod wpływem niżu śródziemnomorskiego. O tym, jak wpłynie on na pogodę w Polsce w najbliższym czasie, pisze w swojej prognozie pogody synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek. Nasza ekspertka wskazuje w niej też, jak długo będziemy czekać na powrót upału.

Kolejny niż śródziemnomorski. A kiedy wróci upał?

Kolejny niż śródziemnomorski. A kiedy wróci upał?

Źródło:
tvnmeteo.pl

W mediach pojawiły się nagrania i zdjęcia przedstawiające wieloryby wyrzucone na brzeg w Japonii. Do zdarzenia miało dojść mniej więcej w tym samym czasie, gdy na Pacyfiku nastąpiło potężne trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami. Eksperci zaznaczają jednak, że oba zdarzenia nie są ze sobą powiązane.

Wieloryby wyrzucone na brzeg przez tsunami? Ekspert wyjaśnia nagranie

Wieloryby wyrzucone na brzeg przez tsunami? Ekspert wyjaśnia nagranie

Źródło:
NHK, tvn24.pl

Anita Werner, dziennikarka "Faktów" TVN, przebywa na wyspie Oahu na Hawajach. Opowiadała o tym, jak otrzymała alert przed tsunami i musiała ewakuować się w bezpieczne miejsce. - To, co było rzeczywiście lekko stresujące w tej sytuacji, to kolejka samochodów, które jechały w głąb wyspy, żeby być w bezpiecznym miejscu - mówiła.

Anita Werner: jak są ostrzeżenia przed tsunami, to robi to na człowieku wrażenie

Anita Werner: jak są ostrzeżenia przed tsunami, to robi to na człowieku wrażenie

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 8,8 - szóste największe w historii pomiarów i najsilniejsze na świecie od 14 lat - wystąpiło u wschodnich wybrzeży Kamczatki na Dalekim Wschodzie w Rosji. Fala tsunami spowodowana przez nie sunie przez Pacyfik. Dotarła do Zachodniego Wybrzeża USA, Alaski oraz Hawajów. W Japonii ewakuowano między innymi pracowników elektrowni atomowej w Fukushimie. Skutki trzęsienia ziemi odczuwają dziesiątki milionów ludzi na całym świecie.

Jedno z największych trzęsień ziemi w historii. Gdzie odwołano alarm, a gdzie nadal czekają na tsunami

Jedno z największych trzęsień ziemi w historii. Gdzie odwołano alarm, a gdzie nadal czekają na tsunami

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP, Reuters

Bardzo silne trzęsienie ziemi zarejestrowano we wtorek w rejonie Kamczatki. W wielu krajach wydano ostrzeżenia przed tsunami. Jak mówił na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl, fala tsunami może przemieszczać się nawet z prędkością odrzutowca - 800 kilometrów na godzinę.

"Fala tsunami może przemieszczać się z prędkością odrzutowca"

"Fala tsunami może przemieszczać się z prędkością odrzutowca"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W wyniku silnego trzęsienia ziemi, które odnotowano u wschodnich wybrzeży Kamczatki, powstała fala tsunami. Dotarła ona między innymi do Hawajów. Na Kontakt24 napisały Polki przebywające na wyspach Oʻahu i Maui.

Relacje Polek z Hawajów: znajomi śpią w samochodzie, córki u nas na podłodze

Relacje Polek z Hawajów: znajomi śpią w samochodzie, córki u nas na podłodze

Źródło:
Kontakt24

W mieście Tamba położonym na wyspie Honsiu padł w środę nowy rekord ciepła dla Japonii. Termometry pokazały tam aż 41,2 stopnia Celsjusza - podała Japońska Agencja Meteorologiczna (JAM). Na terenie niemal całego kraju wydano ostrzeżenia przed ekstremalnym upałem.

Nowy rekord gorąca padł w Japonii

Nowy rekord gorąca padł w Japonii

Źródło:
PAP, AFP

Niż genueński przyniósł w ostatnich dniach wielu regionom kraju ulewny deszcz. Intensywne opady w połączeniu z temperaturą przekraczającą 20 stopni to idealne warunki do pojawienia się mnóstwa komarów i wzrostu aktywności kleszczy.

Po ulewach mogą się pojawić chmary komarów    

Po ulewach mogą się pojawić chmary komarów    

Źródło:
PAP

Burza tropikalna Co-May nawiedziła wschodnie Chiny. Z powodu zagrożenia ewakuowano ponad 280 tysięcy mieszkańców Szanghaju. W związku z trzęsieniem ziemi wydano dla tego miasta ostrzeżenie przed tsunami.

Setki tysięcy ewakuowanych, odwołane loty. Wydano alerty

Setki tysięcy ewakuowanych, odwołane loty. Wydano alerty

Źródło:
Reuters, PAP

Hongkong nawiedziły silne ulewy. We wtorek w mieście po raz pierwszy w tym roku obowiązywały najwyższe, czarne ostrzeżenia meteorologiczne. Intensywne opady deszczu doprowadziły do powstania spektakularnego "wodospadu" przy jednej z ulic.

Ekstremalne opady stworzyły spektakularny "wodospad"

Ekstremalne opady stworzyły spektakularny "wodospad"

Źródło:
Reuters, straitstimes.com, hongkong.fp

W prognozach pogody dla środkowej Europy natykamy się na pojęcie niżów genueńskich - systemów pogodowych niosących ze sobą ogromne ilości wilgoci. Chociaż towarzyszą one mieszkańcom Starego Kontynentu od wieków, wydaje się, że ostatnimi czasy słyszymy o nich coraz częściej. Czy teraz, w epoce zmian klimatu, Polska powinna coraz bardziej bać się tych niżów i ulew, które ze sobą niosą?

Czy Genua boi się niżów genueńskich?

Czy Genua boi się niżów genueńskich?

Źródło:
TVN24+

Pogoda na dziś, czyli na środę 30.07. Dzień przyniesie w części kraju przelotne opady deszczu. Temperatura nie będzie za wysoka jak na lato, miejscami osiągnie około 20 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - środa, 30.07. W części kraju przydadzą się parasole

Pogoda na dziś - środa, 30.07. W części kraju przydadzą się parasole

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gwałtowna pogoda nie daje Tajwanowi odetchnąć po przejściu tajfunu Danas. Wyspę nawiedziła kolejna porcja ulewnego deszczu, który doprowadził do powodzi. Utonęło w niej kilka tysięcy świń, a straty szacowane są na pół miliona dolarów.

"Woda sięga na dwa metry". Kilka tysięcy świń utonęło

"Woda sięga na dwa metry". Kilka tysięcy świń utonęło

Źródło:
Reuters, Focus Taiwan

Powodzie błyskawiczne to bardzo niebezpieczne zjawisko, które coraz częściej występuje w naszym kraju - ostrzegają eksperci. Obecnie ze skutkami poważnych zalań i podtopień zmagają się mieszkańcy południowych i południowo-wschodnich regionów Polski.

"Z niepozornej, na co dzień spokojnej i urokliwej rzeczki robi się piekło"

"Z niepozornej, na co dzień spokojnej i urokliwej rzeczki robi się piekło"

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północnych regionów Chin zmagają się ze skutkami katastrofalnej powodzi wywołanej obfitymi opadami deszczu. W wyniku żywiołu zginęło co najmniej 30 osób, a ponad 80 tysięcy zostało ewakuowanych. Według władz ulewy mogą utrzymywać się do środy.

Coś takiego "spotyka się raz na setki lat"

Coś takiego "spotyka się raz na setki lat"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Około 2600 gospodarstw domowych nie miało dostępu do energii elektrycznej z powodu burzy, jaka nawiedziła Sioux Falls w Dakocie Południowej. W mieście oraz jego okolicach silny wiatr doprowadził do wielu zniszczeń. W hrabstwie Gregory pojawiło się tornado.

Powalone drzewa, zerwane dachy, brak prądu

Powalone drzewa, zerwane dachy, brak prądu

Źródło:
Keloland.com, CNN, FOX Weather, Argus Leader, Dakota News

Po obfitych opadach deszczu trudna sytuacja panuje w mieście Tolkmicko (woj. warmińsko-mazurskie), gdzie wciąż trwa wypompowywanie wody z zalanych terenów. Strażacy mają dużo pracy w Nowym Dworze Gdańskim (woj. pomorskie), gdzie zalanych zostało około 300 domów i w Elblągu, gdzie woda popłynęła głównymi ulicami.

Ulewy w Polsce. Zalanych kilkaset domów, woda płynąca ulicami

Ulewy w Polsce. Zalanych kilkaset domów, woda płynąca ulicami

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24

Portugalia nadal płonie - tysiące strażaków zmagają się z trzema dużymi pożarami i kilkudziesięcioma mniejszymi. We wtorek walkę z żywiołem utrudnia pogoda.

"Rozpaczliwie jest na to patrzeć"

"Rozpaczliwie jest na to patrzeć"

Źródło:
PAP, Reuters

Jeszcze kilka miesięcy temu uważano, że asteroida 2024 YR4 może uderzyć w 2032 roku w Ziemię. Po nowych wyliczeniach okazało się jednak, że obiekt minie naszą planetę, ale może trafić w Księżyc. Byłoby to największe takie uderzenie od tysięcy lat, a naukowcy wskazują, jakie miałoby konsekwencje.

Asteroida wielkości bloku może uderzyć w Księżyc

Asteroida wielkości bloku może uderzyć w Księżyc

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Wiele nadmorskich kąpielisk we wtorek 29.07 jest zamkniętych. Powodem jest trudna sytuacja pogodowa, a przede wszystkim wysokie fale.

Czerwone flagi nad morzem. Gdzie nie można się kąpać

Czerwone flagi nad morzem. Gdzie nie można się kąpać

Źródło:
PAP

Irakiem zawładnęły ekstremalne upały - w poniedziałek w wielu częściach kraju termometry pokazały ponad 50 stopni Celsjusza. Organizacja Narodów Zjednoczonych zalicza Irak do krajów najbardziej narażonych na zmiany klimatu.

"Tak gorąco, że aż pali"

"Tak gorąco, że aż pali"

Źródło:
Reuters, Xinhua

Obserwując dziką zwierzynę, można czasem zauważyć osobniki o specyficznym umaszczeniu. Zdjęcia jednego z nich otrzymaliśmy na Kontakt24. Leśnicy wyjaśnili, z czego wynika nietypowy kolor zwierząt.

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Źródło:
Kontakt24, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych

Grecję sparaliżowały pożary lasów, wywołane falą ekstremalnych upałów, które przez kilka dni nie ustępowały zarówno na kontynencie, jak i na wyspach. Najpoważniejsza sytuacja panowała na Eubei.

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Źródło:
ekathimerini.com

Wokół Bursy, czwartego co do wielkości miasta Turcji, już trzeci dzień szaleją pożary. Podczas walki z żywiołem śmierć poniosły cztery osoby. Płoną także inne rejony kraju.

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Źródło:
PAP, BBC News Turkce, Hurriyet

Obfite opady deszczu doprowadziły do powstania gwałtownej powodzi w mieście Brosteni na północy Rumunii. W wyniku żywiołu zginęła co najmniej jedna osoba - podała agencja Reuters.

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Źródło:
Reuters

Nie mamy dobrych wiadomości dla ciepłolubnych - wszystkich nas czeka spadek temperatury znacznie poniżej średniej. Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura 50,5 stopni Celsjusza została zmierzona 25 lipca w mieście Silopi na południowym wschodzie Turcji. To najwyższa odnotowana wartość w historii kraju.

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Źródło:
PAP, Deutsche Welle

W rejonie Pekinu i północno-wschodnich Chin ulewne deszcze spowodowały powodzie i lawiny błotne, w wyniku których zginęły dwie osoby, a dwie kolejne są zaginione. W przemysłowym mieście Baoding w ciągu jednej nocy spadło aż 145 litrów na metr kwadratowy deszczu, co wymusiło ewakuację ponad trzech tysięcy mieszkańców.

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
PAP

Kiedy nastanie jakaś stabilizacja w pogodzie? Czy po deszczowym lipcu sierpień będzie ratunkiem dla branży turystycznej? W wielu regionach kraju słychać narzekania na pogodę. Ostatnie lata z lipcami suchymi i gorącymi jak w Hiszpanii rozpieściły nas i pozwoliły zapomnieć, jak wyglądał kiedyś lipiec w naszym kraju.

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

Źródło:
TVN24+

W sobotę około południa na greckiej wyspie Eubei wybuchł pożar. Zdjęcia i nagranie unoszącego się dymu nad płonącym lasem otrzymaliśmy na Kontakt24. W gaszeniu ognia biorą udział samoloty gaśnicze.

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Źródło:
Kontakt24, protothema.gr, naftemporiki.gr

Para z Kansas City została obudzona w piątek rano przez głośny huk. Okazało się, że na ich dom spadło drzewo. Przebiło ono sufit, a przez dziurę do salonu wlała się woda.

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Źródło:
CNN, fox4kc.com