Niepokojąco niska wilgotność gleby w wielu miejscach Polski. "Sytuacja hydrologiczna jest bardzo trudna"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl
Co się stanie, jeśli nie zadbamy o sytuację hydrologiczną?
Co się stanie, jeśli nie zadbamy o sytuację hydrologiczną?TVN24
wideo 2/10
Susza w Polsce

Od około siedmiu lat, co roku latem, mamy do czynienia z suszami. - W kwestii ich zapobiegania robimy ciągle za mało - powiedział hydrolog profesor Paweł Rowiński, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk. Dodał, że rośnie jednak świadomość deficytu wody i tego, że należy o jej zasoby dbać. W poniedziałek w części Polski IMGW ogłosił ostrzeżenia o suszy hydrologicznej.

Grzegorz Walijewski, zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowego Instytutu Badawczego, powiedział w połowie maja, że od 2015 roku w Polsce mamy permanentną suszę meteorologiczną. Zajmuje ona coraz większy obszar naszego kraju. Później przeradza się w suszę rolniczą lub glebową.

- Aktualna sytuacja hydrologiczna kraju jest bardzo trudna. Właściwie w całym kraju możemy mówić o bardzo dużym deficycie wody w glebie - powiedział hydrolog i wiceszef Polskiej Akademii Nauk profesor Paweł Rowiński. Szczególna trudna sytuacja jest na Nizinie Polskiej, na przykład w Wielkopolsce na obszarze dorzecza Warty środkowej. Tam mamy do czynienia z suszą hydrologiczną, charakteryzującą się obniżeniem stanów wody w rzekach poniżej wieloletnich wartości średnich.

Deficyt wody w glebie. "Plony będą mniejsze lub będą gorszej jakości"

Profesor Rowiński wskazał na niepokojąco niską wilgotność gleby na terenie Polski. W skali wilgotności od 0 do 100 procent, gdzie 100 to największe nasycenie gleby wodą, obecnie w Polsce w wielu miejscach spadło ono do poniżej 30 procent.

- W większości rejonów kraju te deficyty wilgotności są znaczące. Oznaczać to może, że plony będą mniejsze lub będą gorszej jakości, a co za tym idzie, mogą wzrosnąć ceny żywności - wskazał naukowiec.

Hydrolog przestrzegł przed niekontrolowanym nawadnianiem pól na większą skalę, bo wówczas wykorzystywane są wody podziemne. A one powinny być rezerwuarem, który możemy wykorzystać jako wodę pitną. Nawodnienia powinny być celowane i dokorzeniowe, jak robi się to w Izraelu. Powoduje to, że woda jest używana w sposób bardzo wydajny i nie jest tracona.

- Nie wiemy, ile zużywamy wody w Polsce do nawodnienia. Jest to obszar nie w pełni kontrolowany przez państwo - ocenił.

Jak zaznaczył profesor Rowiński, jednym z powodów suszy w Polsce są globalne zmiany klimatu spowodowane przez człowieka. - To prosta fizyka. Od początku poprzedniego stulecia temperatura wzrosła w Polsce o 1,7 stopnia Celsjusza, co powoduje między innymi wzrost parowania - wyjaśnił ekspert. Wyższe temperatury również w zimie powodują, że mamy coraz mniej opadów śniegu.

- A śnieg jest znakomitym rezerwuarem wody - podkreślił hydrolog. Zmiany klimatyczne powodują też długie okresy bezopadowe. Zdarzają się natomiast coraz częściej gwałtowne opady, które powodują zagrożenia w postaci nagłych podtopień. - Po suszy potrafi przyjść powódź. W ten sposób mamy kryzys za kryzysem - opisał.

Rodzaje suszyPAP/EPA, Małgorzata Latos)

Co można zrobić, by susze były mniej dotkliwe?

Od około siedmiu lat, co roku latem w Polsce jest susza. - Jeszcze w latach '80 XX wieku mieliśmy z nią do czynienia co kilka lat - mówił Rowiński.

Zmiany klimatu to niejedyny powód suszy w Polsce. - Problemem jest to, że Polska położona jest w takim obszarze, który jest zasadniczo deficytowy w wodę. Z prostej przyczyny: my jesteśmy daleko od oceanu. A wilgoć, która napływa nad Polskę, jest głównie znad Oceanu Atlantyckiego - sprecyzował. Z drugiej strony w Polsce jest taki układ pasm górskich, który wilgoci znad oceanu nie zatrzymuje.

Co można zrobić, by susze były mniej dotkliwe? Ekspert wskazuje na retencję, czyli zatrzymywanie wody w miejscu, w którym ona pada. Od lat w Polsce zatrzymywanych jest 6,5 procent opadów, a na przykład w Hiszpanii - 50 procent wody. Profesor Rowiński przekazał, że potencjał retencyjny Polski wynosi około 15 procent. - Oznacza to, że nadal jest dużo do zrobienia i należy te procesy przyspieszyć. Wszelkie prognozy klimatyczne pokazują, że susza będzie się powtarzać w przyszłości - zaalarmował.

Profesor Rowiński powiedział, że w poprzednich dziesięcioleciach Polska popełniła mnóstwo błędów dotyczących gospodarki wodnej. Zamiast wodę zatrzymywać - pozbywano się jej. Wykonywano na dużą skalę meliorację pól.

- Od jakiegoś czasu zwiększa się jednak świadomość problemu deficytu wody w Polsce. Mówi się o tym problemie w mediach. Ludzie zaczynają zdawać sobie sprawę z tego, że woda jest takim dobrem, który należy oszczędzać. Od jej oszczędzania należy zacząć - podkreślił.

W ocenie wiceprezesa PAN zajęcie się problemem gospodarowania wodą powinno być kwestią priorytetową i ogólnopaństwową, którą powinien zająć się nie tylko resort za nią odpowiedzialny. Ważne jest też przygotowywanie kadry inżynierów zajmujących się gospodarką wodną, bo ich nadal brakuje. - Mnóstwo pozostaje do zrobienia od strony systemowej - zaznaczył.

Wodę można zatrzymywać na różne sposoby, a co do tego, jak to robić, nadal trwa dyskusja. Rowiński wskazał na to, że najlepsza byłaby retencja rozproszona - wiele oczek wodnych, obszary zielone między polami uprawnymi. W miastach ważne są liczne nasadzenia - wyliczył. W jego ocenie w tej kwestii dzieje się sporo, ale zmiany te następują nadal zbyt wolno.

Ekspert pytany o to, czy zatrzymywanie wody jest kosztowne, stwierdził, że tego typu inwestycje szybko się zwrócą. - Odpowiednie rozwiązania potrafią ograniczyć susze, która przecież przekłada się na straty. Zapobiegają też np. powodziom miejskim, które też wiążą się ze szkodami - wskazał.

Pytany o to, jakie będą kolejne miesiące, profesor stwierdził, że należy spodziewać się, że będzie nadal dość sucho. Zapowiadane opady w najbliższym czasie będą raczej przelotne, a nie rozłożone na dłuższy czas, co zapewniłoby odpowiednie nawodnienie gleby.

Konsekwencje zmian klimatycznych w EuropiePAP

Ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w poniedziałek wydał ostrzeżenia hydrologiczne. W poniedziałek po południu dotyczyły województw:

- zachodniopomorskiego (zlewni Iny i Płoni, przyrzecza Warty dolnej od Noteci do ujścia);

- lubuskiego (przyrzecza Warty dolnej od Noteci do ujścia, zlewni dopływów Warty od Wełny do Noteci oraz Czernej Wielkiej);

- wielkopolskiego (dopływów Warty od Wełny do Noteci, zlewni Kanału Mosińskiego);

- dolnośląskiego (Czernej Wielkiej);

- łódzkiego (zlewni górnej Warty z Liswartą);

- małopolskiego (Wisły od ujścia Przemszy do ujścia Skawy, Przemszy od ujścia Brynicy do ujścia, Białej Przemszy, zlewni górnej Warty z Liswartą);

- śląskiego (Przemszy od ujścia Brynicy do ujścia, Białej Przemszy, Przemszy wraz ze zb. Przeczyce, Brynicy wraz ze zb. Kozłowa Góra, Brynicy od zb. Kozłowa Góra do ujścia, zlewni górnej Warty z Liswartą);

- opolskiego (zlewni górnej Warty z Liswartą).

Ostrzeżenia przed suszą hydrologiczną wydawane są, gdy aktualne lub prognozowane wartości przepływu na stacjach wodowskazowych uznanych za reprezentatywne układają się poniżej SNQ (średnia wieloletnia z najniższych przepływów rocznych) przez minimum 10 dni - wyjaśnia IMGW.

Jak podano w komunikacie, w związku z występującymi niskimi przepływami wody, w kolejnych dniach spodziewane jest dalsze utrzymywanie się przepływów poniżej SNQ. Ostrzeżenie o suszy hydrologicznej nie ma terminu ważności.

Ostrzeżenia hydrologiczne IMGWtvnmeteo.pl za IMGW

Według danych na godzinę 8 w niedzielę 22 maja stany wody w rzekach w Polsce układały się w większości na poziomie niskim lub średnim.

Stan wody w rzekach w niedzielę, godz. 8 IMGWIMGW

Autorka/Autor:anw, ps/dd,rzw

Źródło: PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Drastyczne ochłodzenie przerwie ciepłą, wiosenną pogodę. Jak bardzo spadnie temperatura? Sprawdź, co przewiduje Tomasz Wasilewski w swojej prognozie długoterminowej na kolejne 16 dni.

Pogoda na 16 dni: w pewnym momencie cofniemy się o miesiąc

Pogoda na 16 dni: w pewnym momencie cofniemy się o miesiąc

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. W wielu regionach na niebie pojawią się chmury. Lokalnie spadnie z nich deszcz. Na termometrach zobaczymy od 9 do 14 stopni Celsjusza, aura nie będzie sprzyjać naszemu samopoczuciu.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. Początek tygodnia pod znakiem słabych opadów

Pogoda na dziś - poniedziałek, 31.03. Początek tygodnia pod znakiem słabych opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed opadami śniegu. Tej nocy i w poniedziałek spodziewać się go należy w kilku powiatach kraju na południowym zachodzie. Miejscami pokrywa śnieżna może zwiększyć się nawet o 10 centymetrów. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Nawet 10 centymetrów śniegu. Tutaj ostrzega IMGW

Nawet 10 centymetrów śniegu. Tutaj ostrzega IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Kilka godzin akcji gaśniczej pozwoliło na opanowanie pożaru trzcinowisk na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego. W akcji brało udział ponad 100 strażaków, a ogień objął obszar o łącznej powierzchni prawie 90 hektarów.

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24, Kontakt24

W Mjanmie trwa dramatyczna akcja ratunkowa po trzęsieniu ziemi. W niedzielę służby poinformowały o uratowaniu ciężarnej kobiety, która spędziła ponad 50 godzin pod gruzami. Niestety, niedługo po tym zmarła w szpitalu.

Ciężarna kobieta spędziła pod gruzami ponad 50 godzin, zmarła w szpitalu

Ciężarna kobieta spędziła pod gruzami ponad 50 godzin, zmarła w szpitalu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, AFP, Reuters

Na początku tygodnia nad Polską pojawi się więcej chmur, z których ma padać deszcz. W niektórych regionach będzie szansa na opady, tak potrzebne o tej porze roku. Zmiana pod tym względem nastąpi w drugiej połowie tygodnia.

Gdzie pojawi się szansa na deszcz? Pogoda na 5 dni

Gdzie pojawi się szansa na deszcz? Pogoda na 5 dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Silne trzęsienie ziemi w Mjanmie było odczuwalne także w Chinach. Na własnej skórze mogły doświadczyć tego pielęgniarki z ośrodka położniczego w prowincji Junnan. Kobiety próbowały ochronić noworodki przed skutkami zjawiska. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Chwile grozy na oddziale położniczym. Nagranie

Chwile grozy na oddziale położniczym. Nagranie

Źródło:
CNN, Xinhua, The Hindustian Times, Reuters

Niedzielny test rakiety Spectrum, wyprodukowanej przez niemiecką firmę Isar Aerospace, zakończył się niepowodzeniem. Maszyna eksplodowała kilkadziesiąt sekund po starcie. Początek misji przekładany był wielokrotnie. Przedsiębiorstwo zapowiada kolejne starty.

Pierwsza taka misja z Europy i eksplozja tuż po starcie

Pierwsza taka misja z Europy i eksplozja tuż po starcie

Źródło:
PAP, Reuters, The Guardian

Piątkowe trzęsienie ziemi niemal zrównało z ziemią niektóre regiony Mjanmy (Birmy). Najbardziej zniszczone zostało miasto Mandalaj. To, jak ogromne są uszkodzenia, widać na zdjęciach satelitarnych.

Dzielnice zrównane z ziemią. Zniszczenia na zdjęciach satelitarnych

Dzielnice zrównane z ziemią. Zniszczenia na zdjęciach satelitarnych

Źródło:
Reuters

Na Pacyfiku w rejonie archipelagu Tonga doszło do silnego trzęsienia ziemi o magnitudzie 7 - podała Amerykańska Służba Geologiczna (USGS). Wydano ostrzeżenie przed możliwością pojawienia się tsunami, ale po kilkudziesięciu minutach je odwołano.

Silne trzęsienie ziemi na Pacyfiku. Było zagrożenie tsunami

Silne trzęsienie ziemi na Pacyfiku. Było zagrożenie tsunami

Źródło:
USGS, tvnmeteo.pl, Reuters

Jakiej pogody możemy się spodziewać w pierwszej połowie kwietnia? W prognozach widać potężną zatokę chłodu, która może stanowić zagrożenie dla Polski. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdza w modelach, co przyniesie nowy miesiąc i jak zapowiada się Wielkanoc.

Mapy "już dawno nie były tak niebieskie. Coś czai się od północy i wschodu"

Mapy "już dawno nie były tak niebieskie. Coś czai się od północy i wschodu"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Co najmniej 18 osób zginęło, a 32 zostały ranne w Tajlandii w wyniku silnego trzęsienia ziemi, którego epicentrum znajdowało się w Mjanmie (Birmie) - poinformowały w niedzielę władze Bangkoku. 83 osoby nadal uważa się za zaginione.

"Pierwsze 72 godziny poszukiwań są kluczowe". Rośnie tragiczny bilans ofiar

"Pierwsze 72 godziny poszukiwań są kluczowe". Rośnie tragiczny bilans ofiar

Źródło:
PAP, bangkokpost.com

Południowokoreańska policja poinformowała w niedzielę, że zatrzymała mężczyznę podejrzanego o wzniecenie największych pożarów w historii kraju. Wykonywał on rytuał przy grobie krewnych.

Najtragiczniejsze pożary w historii kraju. Przyczyną rytuał na cmentarzu 

Najtragiczniejsze pożary w historii kraju. Przyczyną rytuał na cmentarzu 

Źródło:
PAP, Reuters

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) zlokalizował niespodziewane promieniowanie wodoru, które pochodzi z odległej galaktyki. Odkrycie to ma znaczenie dla zrozumienia tworzenia się wczesnego Wszechświata.

Zagadkowa galaktyka. Emituje światło o szczególnej długości fali

Zagadkowa galaktyka. Emituje światło o szczególnej długości fali

Źródło:
PAP, ESA

W nocy z 29 na 30 marca przesunęliśmy wskazówki zegarków z godziny 2.00 na 3.00. Dla wielu z nas przestawienie się na "nowy" czas może być męczącym procesem. Nawet godzinne zaburzenie rytmu dobowego może wywoływać pogorszone samopoczucie, senność, rozdrażnienie czy osłabienie koncentracji.

Zmiana czasu. Przestawiliśmy zegarki o godzinę do przodu

Zmiana czasu. Przestawiliśmy zegarki o godzinę do przodu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Intensywne opady deszczu wywołały powodzie w Bośni i Hercegowinie. Szczególnie trudna sytuacja panuje w mieście Prijedor i jego okolicach, gdzie pod wodą znalazły się całe osiedla. W mieście ogłoszono stan wyjątkowy, a mieszkańcy i władze z niepokojem obserwują rosnący stan wody na przepływającej przez nie rzece.

Całe osiedla pod wodą. "Nie mogę dotrzeć do domu, może uda się to za trzy dni"

Całe osiedla pod wodą. "Nie mogę dotrzeć do domu, może uda się to za trzy dni"

Źródło:
Reuters, N1, Grad Prijedor

Czy chmury powinny trafić na listę światowego dziedzictwa UNESCO? Według francuskiego pisarza Mathieu Simoneta, jak najbardziej. Mają one bowiem na tyle znaczący wpływ na naszą codzienność, że powinny posiadać międzynarodowy status prawny. 29 marca we Francji obchodzony jest dzień chmur.

Chce nadać chmurom międzynarodowy status prawny. Są "dobrem ludzkości"

Chce nadać chmurom międzynarodowy status prawny. Są "dobrem ludzkości"

Źródło:
PAP, LaCroix

Zawieja w stanie Nebraska całkowicie przysypała samochód z kierowcą w środku. Akcja ratunkowa była wyjątkowo trudna ze względu na brak widzialności. Gdyby nie odrobina szczęścia, strażacy mogliby przegapić wyłaniającą się ze śniegu rękę kierowcy.

Śnieg zasypał wielki samochód. "Nagle wyłoniła się ręka"

Śnieg zasypał wielki samochód. "Nagle wyłoniła się ręka"

Źródło:
CNN, First Alert 6

Dziś w całej Polsce mogliśmy obserwować częściowe zaćmienie Słońca. Zdjęcia przedstawiające to niezwykłe zjawisko otrzymaliśmy na Kontakt24.

Częściowe zaćmienie Słońca. Tak wyglądało w Polsce i na świecie

Częściowe zaćmienie Słońca. Tak wyglądało w Polsce i na świecie

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

W wyniku piątkowego trzęsienia ziemi, które nawiedziło środkową Birmę (Mjanmę), zawalił się budynek w mieście Mandalaj. Całe zdarzenie zostało uchwycone na nagraniu.

Budynek znika w kilka sekund. Nagranie

Budynek znika w kilka sekund. Nagranie

Źródło:
Reuters

Trwające od środy ulewne deszcze doprowadziły do powstania powodzi w Teksasie. W wyniku żywiołu zginęły co najmniej trzy osoby. W pobliżu granicy Stanów Zjednoczonych z Meksykiem przeprowadzono dziesiątki akcji ratunkowych.

"Poruszaliśmy się łodziami po wodzie sięgającej pasa"

"Poruszaliśmy się łodziami po wodzie sięgającej pasa"

Źródło:
PAP, ABC News

Co najmniej 28 osób zginęło w pożarach, które od tygodnia szaleją w Korei Południowej. Walkę strażaków z żywiołem, który pochłonął około 48 tysięcy hektarów lasów, wspomogły nocne opady deszczu. Płomienie pochłonęły wiele historycznych obiektów, bezcennych dla dziedzictwa kulturowego kraju.

Dymiące ruiny zamiast zabytków. Niektóre miały ponad tysiąc lat

Dymiące ruiny zamiast zabytków. Niektóre miały ponad tysiąc lat

Źródło:
PAP, Reuters, BBC, Korea Herald

Dlaczego piątkowe trzęsienie ziemi w Birmie było aż tak niszczycielskie? Jak wyjaśnił sejsmolog Grzegorz Lizurek z Instytutu Geofizyki PAN, wynika to z charakterystyki geologicznej regionu. W skorupie ziemskiej występują tam olbrzymie naprężenia, mogące gwałtownie uwolnić zgromadzoną energię.

Trzęsienie ziemi w Birmie. Dlaczego było tak niszczycielskie?

Trzęsienie ziemi w Birmie. Dlaczego było tak niszczycielskie?

Źródło:
PAP, CNN

Silne trzęsienie ziemi odnotowano w piątek w środkowej części Birmy. Wstrząsy odczuwalne były między innymi w stolicy Tajlandii. Do redakcji Kontaktu24 napisał pan Hubert, który przebywa w Bangkoku. Udało mu się uchwycić na nagraniu moment, na którym widać wodę wylewającą się z basenu na dachu wieżowca. O tym, co działo się w mieście, opowiedzieli także pani Magdalena i pan Artur.

"Zauważyłam, że ściany zaczynają pękać". Relacje Polaków

"Zauważyłam, że ściany zaczynają pękać". Relacje Polaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24

Zanieczyszczenie powietrza negatywnie wpływa na nasze zdrowie. - Stanowi jedno z największych zagrożeń naszych czasów - powiedział Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).

"Jedno z największych zagrożeń naszych czasów"

"Jedno z największych zagrożeń naszych czasów"

Źródło:
PAP, WHO

Rosja może zapewnić dostarczenie małej elektrowni jądrowej, która miałaby zostać użyta podczas planowanej przez Elona Muska misji na Marsa - przekazał w czwartek Kirył Dmitriew, wysłannik prezydenta Rosji ds. współpracy międzynarodowej.

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Wysłannik Putina ma propozycję dla Muska. "Mamy pewne technologie nuklearne"

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Dzięki wykorzystaniu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) udało się uwiecznić zorzę na Neptunie na zdjęciu. To pierwszy raz, kiedy uchwycono to zjawisko na tej planecie. Wcześniej zaobserwowano je na innych gazowych olbrzymach Układu Słonecznego.

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Takie zjawisko na Neptunie udało się uchwycić pierwszy raz

Źródło:
NASA, livescience.com

T Coronae Borealis w każdej chwili może wybuchnąć. W układzie gwiezdnym cyklicznie zachodzą procesy, które powodują doskonale widoczną z Ziemi eksplozję termonuklearną. Kiedy będziemy mogli podziwiać to rzadkie zjawisko?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Wybuch gwiazdy będzie widoczny z Ziemi. Kiedy do niego dojdzie?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcy odkryli na pustyni Gobi w Mongolii skamieniałości nieznanego im dotąd gatunku dinozaura. Posiadał on dwa pazury zamiast trzech, a więc zupełnie inaczej niż pozostałe zwierzęta z grupy, do której należał. Dodatkowo stworzenie było porośnięte piórami, co w połączeniu z długimi szponami nadawało mu nietypowy wygląd.

Dziwaczny dinozaur z dwoma pazurami odkryty na pustyni Gobi

Dziwaczny dinozaur z dwoma pazurami odkryty na pustyni Gobi

Źródło:
BBC, CNN, tvnmeteo.pl