Radary chronią Ziemię. Rozpoznają i lokalizują niebezpieczne obiekty

Naziemny planetarny system radarowy służy naukowcom do badania Układu Słonecznego z niespotykaną dotąd szczegółowością. Aparatura pokazuje ukształtowanie powierzchni i budowę geologiczną planet oraz księżyców. Radar wychwytuje również położenie, rozmiar i prędkość potencjalnie niebezpiecznych dla Ziemi i statków kosmicznych obiektów, takich jak komety lub asteroidy. Za "potencjalnie groźne" dla Ziemi uważane są ciała niebieskie o średnicy ponad 140 metrów i znajdujące się w odległości mniejszej niż 0,05 jednostki astronomicznej (około 75 milionów kilometrów) od naszej planety.

O dużym znaczeniu planetarnych systemów radarowych dla bezpieczeństwa Ziemi są przekonani twórcy opracowania "Planetary Science and Astrobiology Decadal Survey 2023-2032" z instytutu UN National Academies. Taką opinię podzielają naukowcy z amerykańskiego Narodowego Obserwatorium Radioastronomicznego (NRAO). Plany rozwoju systemów radarowych przedstawiono podczas konferencji Amerykańskiego Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Nauki (AAAS), która odbyła się w lutym w Denver w stanie Kolorado (USA).

Zagrożeń ze strony kosmosu dla Ziemi i statków kosmicznych wypatruje obecnie radar planetarny Goldstone Solar System Radar (GSSR) położony w Barstow w Kalifornii. Średnica jego czaszy ma 70 metrów. Z kolei sieć narodowego obserwatorium radioastronomicznego National Radio Astronomy Observatory (NRAO) zamierza wykorzystać w tym samym celu aparaturę nowej generacji - ngRADAR - zainstalowaną w teleskopie Green Bank w Wirginii Zachodniej. To największa na świecie ruchoma konstrukcja: ma średnicę 100 metrów i powierzchnię zwierciadła 7854 metrów kwadratowych. Badacze zamierzają również włączyć do sieci kolejne istniejące już i planowane teleskopy. - Istnieje wiele zastosowań dla radaru planetarnego. Dzięki niemu możemy poszerzać naszą wiedzę o Układzie Słonecznym, planować przyszłe załogowe i bezzałogowe loty kosmiczne, a także rozpoznawać i lokalizować niebezpieczne obiekty, które znajdują się zbyt blisko Ziemi - tłumaczył podczas konferencji doktor Tony Beasley, dyrektor NRAO.

- NRAO ma długą historię wykorzystywania radaru do zrozumienia Wszechświata. Ostatnio dane z teleskopu Green Bank posłużyły misji DART (Double Asteroid Redirection Test) - pierwszemu, przeprowadzonemu przez NASA i zakończonemu sukcesem testowi sprawdzającemu, czy ludzie mogą zmienić trajektorię asteroidy - powiedział doktor Patrick Taylor, astrofizyk NRAO i szef projektu ngRADAR. W obserwatorium Green Bank działa największy na świecie, w pełni sterowany radioteleskop. Jego 100-metrowy ruchomy talerz pozwala obserwować 85 procent sfery niebieskiej i śledzić obiekty w całym polu widzenia. Jak wyjaśnił doktor Taylor, pilotażowe testy ngRADAR pozwoliły uzyskać obrazy powierzchni Księżyca o najwyższej rozdzielczości, jakie kiedykolwiek wykonano z Ziemi. - Wyobraźmy sobie, co moglibyśmy zrobić dzięki mocniejszemu nadajnikowi - powiedział dyrektor NRAO. Z kolei fizyczka Marina Brozović z centrum badawczego Jet Propulsion Laboratory NASA, które zarządza radarem Goldstone, dodała: "Opinia publiczna może być zaskoczona, gdy dowie się, że technologia, której używamy w radarze Goldstone, nie zmieniła się zbytnio od II wojny światowej. W przypadku 99 procent obserwacji nadajemy i odbieramy sygnał z jednej anteny. Nowe konstrukcje nadajników radarowych, takie jak ngRADAR w Teleskopie Green Bank, mogą znacznie zwiększyć moc wyjściową i szerokość pasma, umożliwiając obrazowanie w jeszcze wyższej rozdzielczości. Pozwoli to również na stworzenie doskonalszego systemu o zwiększonym obszarze zbierania danych".

Zdaniem badaczy uderzenie w Ziemię asteroidy o średnicy większej niż kilometr mogłoby spowodować ogromną katastrofę. Pyły wyrzucone w jego wyniku do atmosfery wywołałyby globalną ciemność, gwałtowne ochłodzenie klimatu i zagrożenie dla życia na naszej planecie. Astronomowie uważają, że w walentynki 2046 roku z naszą planetą może się zderzyć odkryta niedawno asteroida 2023 DW. Ma ona średnicę 50 metrów. Prawdopodobieństwo, że tak się stanie, wynosi 1:560.