Pszczoły przelatujące nad taflą wody tracą wysokość i spadają. Naukowcy tłumaczą, czemu tak się dzieje

W 1963 roku austriacki entomolog Herbert Heran i niemiecki behawiorysta Martin Lindauer zauważyli coś szczególnego w sposobie, w jaki pszczoły miodne przemieszczają się w powietrzu. Kiedy wybrana grupa tych owadów została przeszkolona do przelotu nad jeziorem, mogła je pokonać i dotrzeć na drugą stronę tylko wtedy, gdy na powierzchni wody pojawiały się fale. Natomiast kiedy tafla była gładka jak lustro, pszczoły nagle traciły wysokość i spadały.

Wyniki eksperymentu potwierdziły wówczas tezę, że pszczoły miodne wykorzystują wskazówki wizualne do nawigacji podczas lotu, a kolejne badania przyniosły fascynujący wgląd w strategie tych utalentowanych małych aeronautów.

Francuscy naukowcy, powtarzając eksperyment z 1963 roku, choć w bardziej etyczny sposób, odkryli, że owady te obserwują to, co znajduje się pod nimi, aby regulować wysokość lotu.

Eksperymenty przeprowadzone przez francuskich naukowców odbywały się wewnątrz prostokątnego tunelu o długości 220 centymetrów umieszczonego na zewnątrz, z lustrami na suficie i podłodze. Lustra można było zasłonić, aby wyglądały jak zwykłe ściany.

Kiedy wszystkie lustra były zasłonięte, pszczoły miodne przelatywały z jednej strony tunelu do słodkiego przysmaku po drugiej stronie, utrzymując niemal stałą wysokość. Gdy sufit został odsłonięty, ukazując tym samym lustro, pozornie podwoiło to wysokość tunelu, jednak pszczoły bez trudu pokonywały go. Ale kiedy podłoga stała się lustrem, sprawiając, że ziemia wydawała się podwójnie odległa, zaczęły się niepowodzenia. Pszczoły po pokonaniu około 40 centymetrów obniżały lot, po czym zaczynały spadać, aż zderzały się ze szklanym dnem.

Gdy zarówno sufit, jak i podłoga były lustrami, pszczoły zaczynały tracić wysokość po przeleceniu zaledwie ośmiu centymetrów i wkrótce potem uderzały o ziemię.

"Co ciekawe, nasze podwójne lustro pozwoliło nam symulować warunki lotu pod gołym niebem nad spokojną powierzchnią wody, jakie stosowali Heran i Lindauer" - napisali autorzy nowych badań. Wygląda na to, że pszczoły używają wskazówek wizualnych umieszczonych na ziemi, aby utrzymać odpowiednią wysokość. Wskazówki występujące ponad nimi są bez znaczenia.

Gdyby owady biorące udział w eksperymencie miały szersze pole widzenia, prawdopodobnie mogłyby wykorzystać inne wskazówki z otoczenia, aby utrzymać wysokość. Jednak podczas lotu nad dużym, nieruchomym jeziorem lub w zamkniętym tunelu, nie mają zbyt wielu alternatyw, którymi mogłyby się posłużyć, aby ocenić wysokość, na jakiej się znajdują.