Jądro Ziemi może mieć inny skład, niż przypuszczali naukowcy

Autor:
kw
Źródło:
livescience.com
Według niektórych badań jądro Ziemi może mieć inny skład, niż przypuszczali naukowcy
Według niektórych badań jądro Ziemi może mieć inny skład, niż przypuszczali naukowcylivescience.com
wideo 2/8
livescience.comJądro Ziemi może mieć inny skład, niż przypuszczali naukowcy

Według najnowszych badań wewnętrzne jądro Ziemi może być wypełnione specyficzną substancją, która nie jest ani ciałem stałym, ani cieczą. Symulacje komputerowe wykazały, że wnętrze naszej planety może składać się z mieszaniny cząsteczek wodoru, tlenu i węgla, które nieustannie przenikają przez otoczkę z żelaza, przypominającą siatkę.

Przez ponad pół wieku naukowcy uważali, że najgłębsze zakamarki Ziemi składają się ze stopionego jądra wewnętrznego, które otoczone jest ściśle żelazem. Jednak nowe badania, które w tym miesiącu zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym "Nature" wykazały, że wewnętrzna struktura naszej planety może być jeszcze bardziej złożona, niż wcześniej sądzono.

Nowe symulacje komputerowe sugerują, że rozgrzane, pełne wysokiego ciśnienia jądro wewnętrzne Ziemi może znajdować się w "stanie superjonowym" - w wirującej mieszaninie cząsteczek wodoru, tlenu i węgla, która nieustannie przemieszcza się przez przypominającą siatkę otoczkę żelaza.

- Stwierdziliśmy, że wodór, tlen i węgiel w ściśle zbitym żelazie przechodzą w stan superjonowy w warunkach panujących w wewnętrznym jądrze. Wykazują wysokie współczynniki dyfuzji, tak jak w przypadku cieczy - przekazali naukowcy w swojej pracy. - To sugeruje, że wewnętrzne jądro może znajdować się w stanie superjonowym, a nie w stanie stałym - dodali.

W ciągłym ruchu

Jądro planety podlega bardzo wysokiemu ciśnieniu i temperaturze, ale jego zawartość od zawsze jest przedmiotem spekulacji - zarówno naukowców, jak i autorów fantastyki naukowej. Prowadzone od lat 50. ubiegłego wieku postępy w badaniach fal sejsmicznych (generowanych przez trzęsienia ziemi), które przechodzą przez jądro, pozwoliły badaczom na dokładniejsze określenie, co może znajdować się w sercu naszej planety. Jednak do tej pory ten obraz nie jest jednoznaczny.

W 2021 roku przeprowadzono badania dotyczące tego, jak fala sejsmiczna zwana falą ścinającą (lub "s") przemieszcza się we wnętrzu naszej planety. Ujawniły one, że wewnętrzne jądro Ziemi nie jest litym żelazem, jak kiedyś sądzono, ale składa się z różnych stanów "mulistego" materiału ze stopu atomów żelaza i lżejszych pierwiastków, takich jak tlen lub węgiel.

Naukowcy nie byli do końca pewni, z czego składa się ta mieszanina. Dotarcie do jądra Ziemi za pomocą sondy jest niemożliwe, dlatego w nowym badaniu naukowcy posłużyli się symulacją - kompilacją danych sejsmicznych i wprowadzeniem ich do zaawansowanego programu komputerowego, którego zadaniem jest odtworzenie wpływu ekstremalnego ciśnienia i temperatury na szereg prawdopodobnych elementów rdzenia, takich jak żelazo, wodór, tlen i węgiel. W zwykłym ciele stałym atomy układają się w powtarzające się siatki, ale symulacje sugerują, że w jądrze Ziemi atomy przekształciłyby się w stop superjonowy - szkielet atomów żelaza, wokół którego inne pierwiastki, napędzane przez potężne prądy konwekcyjne, mogą swobodnie pływać.

- Jest to dość nietypowe - powiedział pierwszy autor badania Yu He, geofizyk z Chińskiej Akademii Nauk. - Zestalenie się żelaza na granicy jądra wewnętrznego nie zmienia mobilności tych lekkich elementów, a ich konwekcja w jądrze wewnętrznym jest nieustanna - dodał.

Z czego składa się Ziemia - wizualizacja Rost9/Shutterstock

Będą chcieli sprawdzić, czy mają rację

Jeśli symulacja pokryje się z rzeczywistością, ciągłe przemieszczanie się materiałów superjonowych mogłoby pomóc w wyjaśnieniu, dlaczego struktura jądra wewnętrznego wydaje się zmienna w czasie, a także jak powstają potężne prądy konwekcyjne, które odpowiedzialne są za tworzenie ziemskiego pola magnetycznego. Najpierw jednak trzeba będzie udowodnić, że domysły mogą być prawdziwe.

- Będziemy musieli poczekać, aż warunki eksperymentalne pozwolą odtworzyć warunki panujące w jądrze i przeanalizować proponowane modele. Wtedy zobaczymy, który z nich może być rzeczywisty - przekazał Hrvoje Tkalcic, kierownik wydziału sejsmologii i geofizyki matematycznej na Australijskim Uniwersytecie Narodowym w Canberze, który nie uczestniczył w badaniach. - W międzyczasie sejsmolodzy czynią coraz większe postępy, dostępnych staje się też coraz więcej sond. Mamy nadzieję, że w nadchodzącej dekadzie uda nam się ograniczyć niektóre z kluczowych parametrów, określających geofizyczne modele jądra wewnętrznego -podsumował.

Autor:kw

Źródło: livescience.com

Źródło zdjęcia głównego: Rost9/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Pogoda na święta Bożego Narodzenia. Jak zapowiada rzecznik prasowy IMGW Grzegorz Walijewski, święta spędzimy raczej w jesiennej aurze. Synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton Pyziołek zwraca jednak uwagę na to, że amerykański model pogodowy zakłada trochę inny scenariusz.

Pogoda na święta Bożego Narodzenia. "Możemy się znaleźć między młotem a kowadłem"

Pogoda na święta Bożego Narodzenia. "Możemy się znaleźć między młotem a kowadłem"

Autor:
map
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na niedzielę 10.12. Noc przyniesie opady śniegu i śniegu z marznącym deszczem. Lokalnie może pojawić się też mgła. W dzień termometry wskażą od -3 do 1 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - niedziela, 10.12. Noc z opadami, w dzień mocniej powieje

Pogoda na jutro - niedziela, 10.12. Noc z opadami, w dzień mocniej powieje

Autor:
anw
Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni przyniosą spore zachmurzenie, miejscami zrobi się też mglisto. Poza tym pojawią się opady śniegu, śniegu z deszczem i deszczu. Z każdym dniem będzie robić się coraz cieplej.

Pogoda na pięć dni: Atlantyckie niże przyniosą odwilż. Jak długo zostanie z nami jesienna aura?

Pogoda na pięć dni: Atlantyckie niże przyniosą odwilż. Jak długo zostanie z nami jesienna aura?

Autor:
anw
Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał alerty drugiego stopnia przed roztopami. Z komunikatu wynika, że wzrost temperatury powietrza spowoduje odwilż i topnienie pokrywy śnieżnej. W prawie całym kraju obowiązują też żółte alarmy przed opadami marznącymi.

Alerty IMGW. Niebezpiecznie w 11 województwach

Alerty IMGW. Niebezpiecznie w 11 województwach

Aktualizacja:
Autor:
jdw,ps,anw
Źródło:
IMGW

W parku rozrywki w Orlando przyszedł na świat biały aligator. Gad nie jest albinosem, cierpi na leucyzm. Pracownicy szukają teraz dla nowego podopiecznego odpowiedniego imienia.

W Orlando wykluł się niezwykły aligator leucystyczny

W Orlando wykluł się niezwykły aligator leucystyczny

Autor:
anw
Źródło:
Reuters, CNN

W sobotę na południowym wschodzie Australii zapanowało gorąco, jakiego w grudniu nie notowano od lat. Ludzie oblegali plaże. Odnotowano kilkadziesiąt pożarów buszu.

Ponad 43 stopnie Celsjusza. "Coś jest na rzeczy z globalnym ociepleniem"

Ponad 43 stopnie Celsjusza. "Coś jest na rzeczy z globalnym ociepleniem"

Autor:
map
Źródło:
Reuters, ABC, Sydney Morning Herald

Choć należą do tej samej rodziny, w otoczeniu innych ptaków wrony i sójki przejawiają diametralnie różne zachowania względem jedzenia - oceniają autorzy pracy opublikowanej na łamach czasopisma naukowego "PLOS One".

Które z tych ptaków są bardziej wybredne - sójki czy wrony?

Które z tych ptaków są bardziej wybredne - sójki czy wrony?

Autor:
jdw
Źródło:
Science Daily, TVN24.pl

W nocy z poniedziałku na wtorek asteroida przeleci tuż przed Betelgezą, jedną z najjaśnieszych gwiazd naszego nieba, znajdującą się w gwiazdozbiorze Oriona. Kto będzie miał szansę na oglądanie tego niezwykłego wydarzenia?

Zaćmienie Betelgezy tuż-tuż. Kto będzie miał szansę je zobaczyć

Zaćmienie Betelgezy tuż-tuż. Kto będzie miał szansę je zobaczyć

Autor:
map
Źródło:
space.com

Dobór pompy ciepła to zadanie, które należy zlecić wykwalifikowanemu specjaliście. Zaproponuje on urządzenie dostosowane do zapotrzebowania na ciepło budynku oraz potrzeb jego mieszkańców. Istnieje jednak kilka ważnych aspektów, na które przyszli użytkownicy powinni zwrócić szczególną uwagę przed podjęciem ostatecznej decyzji o zakupie urządzenia. 

Pompa ciepła - na co zwrócić uwagę przy jej doborze?

Pompa ciepła - na co zwrócić uwagę przy jej doborze?

Autor:
red.
Źródło:
viessmann.pl

Uznawane w starożytnym Egipcie za wcielenie boga Thota pawiany, mimo otaczającego je kultu, za życia cierpiały z powodu nieodpowiednich warunków bytowych - wskazują wyniki badania opublikowanego na łamach czasopisma naukowego "PLOS One". W ramach pracy przeanalizowano zmumifikowane szczątki co najmniej 36 zwierząt.  

Były czczone, ale życia nie miały łatwego. Zbadano szkielety starożytnych pawianów

Były czczone, ale życia nie miały łatwego. Zbadano szkielety starożytnych pawianów

Autor:
jdw
Źródło:
Live Science, PLOS One

Ogromne ilości martwych ryb pokryły plażę w północnej Japonii. Władze poinformowały, że przyczyna masowej śmierci nie jest znana. Do mieszkańców zaapelowano o niejedzenie ich.

Morze wyrzuciło tysiące martwych ryb

Morze wyrzuciło tysiące martwych ryb

Autor:
ps
Źródło:
Reuters, AP

Ukraińscy policjanci na zachodzie kraju dokonali nieoczekiwanego odkrycia po zatrzymaniu jednego z aut. Pod maską samochodu znajdował się mały kot, który przejechał w ten sposób ponad 200 kilometrów.

Przejechał pod maską samochodu ponad 200 kilometrów

Przejechał pod maską samochodu ponad 200 kilometrów

Autor:
ps
Źródło:
PAP, rbc.ua

Tragiczny los spotyka zwierzęta żyjące w Parku Narodowym Hwange w Zimbabwe. Dotkliwa susza spowodowała obniżenie wód gruntowych, z których czerpana jest woda do wodopojów. Ekolodzy informują, że padło kilkadziesiąt słoni.

Zwierzęta padają z pragnienia. "Doświadczyliśmy skutków zmian klimatu"

Zwierzęta padają z pragnienia. "Doświadczyliśmy skutków zmian klimatu"

Autor:
ps
Źródło:
PAP, Reuters

Podczas wykopalisk na terenie ruin starożytnych Pompejów archeolodzy znaleźli pozostałości piekarni. Niewolnicy razem z osłami byli w niej zamykani i zmuszani do mielenia ziarna do produkcji chleba - poinformowała w piątek dyrekcja parku archeologicznego.

Piekarnia, która była więzieniem. "Wstrząsający aspekt niewolnictwa"

Piekarnia, która była więzieniem. "Wstrząsający aspekt niewolnictwa"

Autor:
ps
Źródło:
PAP, Reuters

Na tle Europy jakość powietrza w Polsce wypadła w piątek o poranku najgorzej - wskazują dane serwisu Airly. W wybranych stacjach pomiaru poziom zanieczyszczeń był "ekstremalnie wysoki". Z rankingu serwisu IQair wynika też, że rano Kraków znalazł się w pierwszej szóstce miejsc z najgorszym powietrzem na świecie.

Polska wyróżniła się na tle Europy. I to w sposób, którym nie warto się chwalić

Polska wyróżniła się na tle Europy. I to w sposób, którym nie warto się chwalić

Autor:
jdw
Źródło:
airly.org

Ulewne deszcze nawiedziły Mahe, największą wyspę Seszeli. Opady doprowadziły do powodzi i osuwiska, w wyniku którego zniszczone zostały domy i budynki przemysłowe. Prezydent Wavel Ramkalawan ogłosił stan wyjątkowy. Zginęły trzy osoby.  

Głaz zwalił się na dom, zginęły dwie osoby. Potężne załamanie pogody na Seszelach

Głaz zwalił się na dom, zginęły dwie osoby. Potężne załamanie pogody na Seszelach

Autor:
jdw
Źródło:
Reuters, TVN24.pl

Małże z gatunku przyszynka szlachetna, których liczebność w rejonie wybrzeży Chorwacji gwałtownie spadała od 2016 roku, zaskoczyły biologów morskich wzrostem swojej liczebności.

Nawet 120-centymetrowe małże znów widywane w Chorwacji

Nawet 120-centymetrowe małże znów widywane w Chorwacji

Autor:
jdw
Źródło:
Reuters, TVN24.pl

Decydując się na montaż urządzeń zwiększających efektywność energetyczną budynku, takich jak pompy ciepła, moduły fotowoltaiczne czy nowoczesne kotły gazowe, warto skorzystać z programów dofinansowania do ich zakupu i montażu. Wśród nich znajdziemy programy oferujące dotacje zarówno skierowane do właścicieli nowych budynków, jak i tych poddawanych termomodernizacji. 

Dotacje do źródeł energii dla domów jednorodzinnych

Dotacje do źródeł energii dla domów jednorodzinnych

Autor:
red.
Źródło:
viessman.pl

Ostatni raz średni poziom dwutlenku węgla w atmosferze był równy jego obecnym wartościom 14-16 milionów lat temu - oceniają autorzy pracy opublikowanej w piątek w czasopiśmie naukowym "Science". Badacze przestrzegają przed dalszym zwiększaniem emisji gazów cieplarnianych. 

Naukowcy: dwutlenku węgla w atmosferze jest tyle, co nawet 16 milionów lat temu

Naukowcy: dwutlenku węgla w atmosferze jest tyle, co nawet 16 milionów lat temu

Autor:
jdw
Źródło:
Live Science, Science

Sygnał ostrzegający przed trzęsieniem ziemi zawył w Meksyku w czwartek po południu. Wstrząsy osiągnęły magnitudę 5,8. Były odczuwalne w stolicy kraju. Zaalarmowani mieszkańcy zebrali się na ulicach w centrum miasta. 

"Alarm wył długo". Silne trzęsienie ziemi w Meksyku

"Alarm wył długo". Silne trzęsienie ziemi w Meksyku

Autor:
ps,
jdw
Źródło:
Reuters, AP, CNN

Ulewy doprowadziły w czwartek do chaosu na drogach w Portugalii. Doszło do podtopień i wypadków. W jednym z nich, w miejscowości nieopodal Lizbony zginęły dwie osoby.

Auto wpadło w poślizg, spadło do oceanu. Nie żyją dwie osoby

Auto wpadło w poślizg, spadło do oceanu. Nie żyją dwie osoby

Autor:
ps
Źródło:
PAP, Kontakt 24, meteoalarm.org

Intensywne opady śniegu doprowadziły w Budapeszcie do licznych utrudnień w kursowaniu komunikacji miejskiej. Wstrzymano ruch wybranych linii autobusowych i tramwajowych, część przekierowano na nowe trasy. Szczególnie trudna sytuacja występuje na kolei.

Powalone drzewa, duże utrudnienia na kolei. Śnieżyca sparaliżowała miasto

Powalone drzewa, duże utrudnienia na kolei. Śnieżyca sparaliżowała miasto

Autor:
jdw
Źródło:
PAP

W najbliższą sobotę 9 grudnia słynna kometa Halleya znajdzie się w aphelium - punkcie najbardziej oddalonym od Słońca. Odległość między nimi wyniesie wówczas 35,14 AU (niemal 5,3 miliarda kilometrów).

Dalej od Słońca już nie będzie. Kometa Halleya zbliża się do aphelium

Dalej od Słońca już nie będzie. Kometa Halleya zbliża się do aphelium

Autor:
jdw
Źródło:
NASA, Universe Today

Jedno z miast w Pakistanie, Lahaur, spowiła warstwa gęstego smogu. Metropolia zajmowała w czwartek przed południem drugie miejsce w rankingu miast o najgorszej jakości powietrza. Lokalne przychodnie pediatryczne notują wzrost liczby pacjentów.

Oglądają świat zza szarej zasłony, coraz częściej chorują

Oglądają świat zza szarej zasłony, coraz częściej chorują

Autor:
jdw
Źródło:
Reuters, TVN24.pl

Gdy 10-miesięczna suczka Luna zniknęła z oczu właścicieli, nikt nie spodziewał się, że należy szukać jej nie na ziemi, ale nad jej powierzchnią. Dokładnie na wysokości ośmiu metrów, na jednym z drzew, owczarka niemieckiego wypatrzył przyjaciel rodziny.

Owczarek niemiecki utknął na drzewie

Owczarek niemiecki utknął na drzewie

Autor:
jdw
Źródło:
CNN, TVN24

Mieszkańcy greckiej wioski Metamorfosi zagłosowali za jej przeniesieniem. Miejscowość trzy raz została zniszczona przez powódź, a ostatni raz do takiego kataklizmu doszło we wrześniu. - Można mieć nadzieję, że będziemy mieć bezpieczne domy - powiedział wójt Petros Kontogiannis.

Powodzie trzy razy zniszczyły wieś. Głosowanie w sprawie przenosin

Powodzie trzy razy zniszczyły wieś. Głosowanie w sprawie przenosin

Autor:
ps
Źródło:
PAP, Reuters