Ziemia spowalnia, a my zyskujemy dłuższy dzień

Ziemia obraca się coraz wolniejNASA

Wydaje się, że każdy rok mija szybciej niż poprzedni, jednak astronomowie udowodnili, że dni stają się coraz dłuższe. Wpływają na to pływy morskie, poziom oceanów i siły elektromagnetyczne.

Rotacja naszej planety, czyli jej obieg wokół własnej osi, który wytycza dzień i noc, stopniowo spowalnia. W rezultacie co 100 lat dzień wydłuża się o około 1,8 milisekundy, czyli jedną tysięczną sekundy. Jest to nieodczuwalne dla nas, ponieważ ta nieznaczna zmiana sprawia, że dzień staje się dłuższy o minutę dopiero po 3,3 milionów lat.

Starożytne zapiski

Analizy naukowców z Durham University w Wielkiej Brytanii opierają się na wiadomości dotyczącej ruchu naszej planety sprzed blisko trzech tysięcy lat. Najstarsze zapisy pochodzą z Babilonii z glinianych tabliczek z pismem klinowym, czyli jednej z pierwszych form pisma. Naukowcy skupili się również na zapiskach ze starożytnej Grecji, Chin, Bliskiego Wschodu oraz cywilizacji europejskiej. Zapiski te udokumentowały dokładny czas i miejsce, gdzie ludzie doświadczyli zaćmienia księżyca i słońca.

Naukowcy użyli modelu, który za pomocą dostępnych danych wyliczył o ile wolniej Ziemia zaczęła obracać się wokół własnej osi. Dodatkowo stworzyli prognozę tego, jak będzie to wyglądać w przyszłości.

- Mimo że zebrane obserwacje wydają się być prymitywne, dostrzegamy spójną rozbieżność między wyliczeniami dat i miejsca wystąpienia zaćmienia a zapisaną datą kiedy faktycznie do niego doszło - powiedziała Leslie Morrison z Durham University w Wielkiej Brytanii.

Relacja z Księżycem

Dlaczego w ogóle Ziemia spowalnia? Jest to związane z oddziaływaniem Księżyca. Srebrny Glob warunkuje pływy na Ziemi, wydłużając je.

- Spiętrzanie się wody podczas przypływu na Ziemi wydłuża się - powiedział Morrison, dodając, że gdy rotacja Ziemi spowalnia, orbita Księżyca poszerza się o około 4 cm rocznie.

Specjaliści twierdzą, że to nie jest jedyna przyczyna. Na rotację Ziemi wpływa również poziom mórz na świecie oraz siły elektromagnetyczne między jądrem naszej planety a jej płaszczem. To właśnie te dodatkowe aspekty sprawiają, że zmiany w ruchu obrotowym są tak nieprzewidywalne. Przykładowo, podczas epok lodowych zamarznięta woda bardziej ciążyła i "zgniatała" Ziemię, dlatego ruch obrotowy spowolnił.

Niepewne czynniki

Badania specjalistów z Durham University w Wielkiej Brytanii wykazały, że Ziemia jest bardziej nieprzewidywalna niż sądzono. Wcześniejsze wyliczenia naukowców mówiły o wydłużeniu się dnia o 2,3 milisekund każdego stulecia. Oznacza to, że nasze dni są coraz dłuższe, ale nie wydłużają się o tak dużo jak wcześniej sądzono. Naukowcy zaznaczają, że jeśli zmiany klimatu utrzymają się, wpłynie to również na wirowanie Ziemi.

- To bardzo wolny proces, a nasze wyliczenia zmieniają się, ponieważ siły działające na obrót Ziemi nie są stałe i również ulegają wahaniom w dłuższym okresie czasu - przyznał Morrison.

Zobacz archiwalny odcinek Encyklopedii Pogody dotyczący pływów morskich:

Pływy morskie
Pływy morskie

Autor: AD/aw / Źródło: sciencealert.com

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Na większe ocieplenie poczekamy do przełomu lutego i marca. Sprawdź długoterminową, 16-dniową prognozę temperatury, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: mróz jeszcze trochę potrzyma

Pogoda na 16 dni: mróz jeszcze trochę potrzyma

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym mrozem. Żółte alarmy wydano na terenie 12 województw. Lokalnie temperatura minimalna może spaść nawet do -19 stopni Celsjusza. Sprawdź szczegóły. 

Potężny spadek temperatury. Ostrzeżenia IMGW w 12 województwach

Potężny spadek temperatury. Ostrzeżenia IMGW w 12 województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Wschodnie stany USA walczą ze skutkami powodzi błyskawicznych i lawin błotnych wywołanych falą intensywnych opadów deszczu. Lokalne służby poinformowały o jednej ofierze śmiertelnej. Setki tysięcy osób nie mają prądu. Według prognoz meteorologów to nie koniec opadów.

"Nie walcz z wodą, opuść dom i wezwij pomoc". Jest ofiara śmiertelna

"Nie walcz z wodą, opuść dom i wezwij pomoc". Jest ofiara śmiertelna

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, ABC News, FOX Weather, CNN

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało alert w związku ze złą jakością powietrza. SMS-owe ostrzeżenie otrzymały osoby przebywające na terenie części województwa śląskiego.

Alert RCB. "Unikaj aktywności na zewnątrz i wietrzenia mieszkania"

Alert RCB. "Unikaj aktywności na zewnątrz i wietrzenia mieszkania"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

W akwarium ogrodu zoologicznego w Sao Paulo w Brazylii na świat przyszła pierwsza samica niedźwiedzia polarnego w Ameryce Łacińskiej. Młode o imieniu Nur jest dzieckiem pary niedźwiedzi sprowadzonych 10 lat temu ze wschodniej Europy.

Narodziny, które przeszły do historii

Narodziny, które przeszły do historii

Źródło:
BBC, Agencia Brasil

Władze Buenos Aires chcą ograniczyć rozmnażanie się kapibar w Nordelcie, luksusowym miasteczku położonym w pobliżu stolicy Argentyny. W tym celu zaakceptowano plan selektywnej sterylizacji tych największych gryzoni świata i podawania im środków antykoncepcyjnych. Zdaniem rządzących populacja kapibar znacząco wzrosła w ostatnich latach, co stanowi niebezpieczeństwo dla nich samych oraz innych zwierząt, a także mieszkańców. Nie wszyscy są jednak w tej kwestii zgodni.

Antykoncepcja dla kapibar. Chcą ograniczyć ilość gryzoni, są kontrowersje

Antykoncepcja dla kapibar. Chcą ograniczyć ilość gryzoni, są kontrowersje

Źródło:
The Guardian

Niedzielny poranek przyniósł silne mrozy w kilku regionach Polski. Najchłodniej było w Dęblinie w województwie lubelskim, gdzie termometry pokazały -15 stopni Celsjusza.

Mroźna noc i poranek w części Polski

Mroźna noc i poranek w części Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Pogoda na dziś. W niedzielę w sporej części kraju mogą chwilami pojawiać się opady śniegu. Na termometrach zobaczymy od -4 do 1 stopnia Celsjusza. Warunki biometeorologiczne będą neutralne.

Pogoda na dziś - niedziela, 16.02. Gdzie dosypie śniegu?

Pogoda na dziś - niedziela, 16.02. Gdzie dosypie śniegu?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Portugalski archipelag Azorów dostał się pod wpływ zimy. Pojawienie się opadów śniegu na wyspach położonych na Oceanie Atlantyckim uznawane jest za prawdziwy ewenement pogodowy.

"Bardzo rzadkie zjawisko" na Azorach

"Bardzo rzadkie zjawisko" na Azorach

Źródło:
PAP, SIC Noticias

W polskich lasach zaczyna się sezon na zrzucanie poroża. Sarny, jelenie i łosie zazwyczaj pozbywają się go w okresie od połowy lutego do końca marca. Co ciekawe, jak przekazują leśnicy, poroże można zbierać, ale tylko w określonych przypadkach.

Czy można zabrać poroże jelenia do domu?

Czy można zabrać poroże jelenia do domu?

Źródło:
PAP, Lasy Państwowe

Leśnicy z mazurskiego nadleśnictwa Spychowo czekają na rybołowa. Żeby założył u nich gniazdo przygotowali mu specjalną platformę na drzewie, które w poprzednim sezonie upatrzył sobie ten rzadki ptak. Gniazdo, które powstało w ubiegłym roku zostało strącone przez silny wiatr.

Stworzyli platformę, by pomóc rybołowowi w zbudowaniu gniazda

Stworzyli platformę, by pomóc rybołowowi w zbudowaniu gniazda

Źródło:
PAP

Australia Zachodnia walczy ze skutkami cyklonu tropikalnego Zelia. Niektóre miejsca w stanie przyjęły rekordowe ilości deszczu, które przyczyniły się do rozległych powodzi. Władze przestrzegają, że to jeszcze nie koniec, a chociaż system pogodowy zaczął już słabnąć, powodzie mogą dawać się we znaki jeszcze przez najbliższy czas.

"Setki drzew wyrwanych z korzeniami". Zelia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa

"Setki drzew wyrwanych z korzeniami". Zelia nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa

Źródło:
The Guardian, tvnmeteo.pl

Kanada przygotowuje się na kolejny atak zimy. Po burzy śnieżnej, która nawiedziła południowy wschód kraju w czwartek, prognozowane są dalsze opady śniegu. W niedzielę w stolicy, Ottawie, dosypać ma nawet 30 centymetrów.

Nie wygrzebali się ze śniegu po pierwszej burzy. Nadciąga kolejna

Nie wygrzebali się ze śniegu po pierwszej burzy. Nadciąga kolejna

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, CBC, CTV News, CP24

Francuscy celnicy udaremnili przemyt... zębów dinozaurów. Skamieniałości były ukryte w ciężarówce jadącej z Hiszpanii do Włoch, ale najprawdopodobniej pochodziły z Maroka. Jak podały służby celne, w przesyłkach znaleziono zęby trzech gatunków.

Ciężarówką próbowali przemycić zęby dinozaurów

Ciężarówką próbowali przemycić zęby dinozaurów

Źródło:
AFP, BFM TV

Dydelf trafił do szpitala po zjedzeniu czekoladowego tortu. Zwierzak dorwał się do pozostawionego na tarasie przysmaku, co zaniepokoiło właścicieli domu, którzy nie wiedzieli, czy czekolada szkodzi temu gatunkowi. Jak się okazało, łakomstwo torbacza mogło uratować mu życie - podczas badań weterynarz stwierdził u zwierzęcia zatrucie ołowiem.

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Zjadł prawie całe ciasto. Mogło to uratować mu życie

Źródło:
Forbes, CNN

Samochody zamarzły w piątek na przedmieściach Chicago. Mróz uszkodził system wodociągowy w miejscowości Skokie, wypełniając ulice mieszaniną wody i lodu. Większość mieszkańców nie ma dostępu do wody, a kolejne kilkanaście tysięcy odbiorców otrzymało zakaz wykorzystywania kranówki do picia i gotowania.

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Ulice pełne marznącej brei, auta uwięzione w lodzie

Źródło:
CNN, CBS News

Do niebezpiecznego zdarzenia doszło u chilijskich wybrzeży Patagonii. Humbak prawie połknął kajakarza. - Poczułem coś oślizgłego na mojej twarzy. Wtedy zdałem sobie sprawę z tego, że jestem w paszczy wieloryba - powiedział w rozmowie z BBC Mundo Adrian Simancas.

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

"Poczułem coś oślizgłego na twarzy". Opisał to, jak trafił do paszczy wieloryba

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, BBC Mundo

W amerykańskim stanie Oregon trudne warunki pogodowe doprowadziły do zderzenia się około 30 pojazdów. W wyniku karambolu kilka osób zostało rannych. Część z nich trafiła do szpitala.

Ogromny karambol na autostradzie

Ogromny karambol na autostradzie

Źródło:
Reuters, BBC

Z powodu nieustających trzęsień ziemi na kolejnej greckiej wyspie - Ios ogłoszono stan sytuacji nadzwyczajnej. Podobne działania podjęto wcześniej na Santorini, Amorgos i Anafi. Eksperci donoszą jednak, że aktywność sejsmiczna w regionie nie jest już tak silna jako ostatnio.

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Stan sytuacji nadzwyczajnej na kolejnej greckiej wyspie

Źródło:
PAP

Kolejna fala obfitych opadów śniegu nawiedziła Japonię. Wiele dróg zostało zasypanych, a pługopiaskarki nie nadążają z odśnieżaniem. - Pogoda w tym roku jest zupełnie inna niż w ubiegłych latach, śnieg pada nieprzerwanie - mówił mieszkaniec prefektury Fukushima.

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

"Pługopiaskarki nie były w stanie przejechać, mieszkańcy zaczęli odśnieżać sami"

Źródło:
Reuters

Etna dała hipnotyzujący pokaz potęgi natury. Z krateru Bocca Nuova płynęła ognista lawa, która na tle lekko ośnieżonego stożka wulkanu prezentowała się zjawiskowo. Można zobaczyć to na zdjęciach oraz nagraniu.

Oszałamiający spektakl Etny

Oszałamiający spektakl Etny

Źródło:
Reuters, ilpost.it

Silna burza nawiedziła w czwartek południową Kalifornię. Masy błota zablokowały fragment słynnej drogi biegnącej wzdłuż malowniczego wybrzeża Pacyfiku. W okolicach Malibu jedno z osuwisk porwało samochód straży pożarnej. Pojazd wraz z kierowcą wpadł do oceanu.

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Zeszła lawina błotna, samochód wpadł do oceanu

Źródło:
LA Times, The Mailbu Times

Naukowcy z Kanady przekazali, że materia wygenerowana przez układ gwiazd Alfa Centauri może znajdować się stosunkowo blisko nas, a z upływem czasu będzie jej jeszcze więcej. Dzięki tym cząstkom możemy odkryć tajemnice sąsiednich gwiazd i potencjalnych planet, bez konieczności podróżowania w tamte rejony kosmosu.

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Cząstki odległych gwiazd mają krążyć w Układzie Słonecznym

Źródło:
sciencealert.com

W Toskanii i Lacjum w nocy wystąpiły bardzo intensywne opady deszczu. Sytuacja najgorzej wygląda na wyspie Elba, gdzie doszło do powodzi, a także co najmniej jednego osuwiska. "Schrońcie się i czekajcie" - zaapelowały władze miasta Portoferraio.

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Włoska wyspa pod wodą. "Schrońcie się i czekajcie"

Źródło:
ENEX, RAI News, ANSA

Wody Zatoki Meksykańskiej wyrzuciły na plażę w mieście Biloxi w amerykańskim stanie Missisipi młodego, martwego delfina. Przyczyna śmierci ssaka nie jest znana.

Znaleźli na plaży martwego delfina

Znaleźli na plaży martwego delfina

Źródło:
WLOX

Nowy gatunek pasożytniczego grzyba został odkryty w Irlandii Północnej. Organizm modyfikuje zachowanie żywicieli - drobnych pająków jaskiniowych - tak, by łatwiej było mu infekować kolejne ofiary. Co ciekawe, odkrycia dokonano... na planie filmowym

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Na planie filmowym znaleźli pająka zombie. Zainfekował go nieznany grzyb

Źródło:
PAP, CABI

Miłość nie jest tylko domeną ludzi. Wiele innych gatunków ssaków potrafi kochać innych członków swojej społeczności i dawać temu wyraz. O tym, jak przejawia się miłość u zwierząt, i po co nam ona z biologicznego punktu widzenia, opowiadał Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

U ssaków miłość to nie tylko "biochemiczny trik". Jak kochają zwierzęta?

Źródło:
PAP

Pięcioosobowy gang, który do 2023 roku zabił 26 nosorożców jawajskich na terenie indonezyjskiego parku naturalnego, został ukarany. Sąd skazał szefa szajki na 12 lat pozbawienia wolności, zaś jego pomocników - na 11 lat. Mają także zapłacić grzywnę. To największe możliwe kary za kłusownictwo, jakie przewiduje indonezyjskie prawo.

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Zabili ponad 20 wymierających nosorożców. W więzieniu spędzą nawet 12 lat

Źródło:
PAP