Nowa piramida zdrowego żywienia i stylu życia, zaproponowana przez ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ), adresowana jest do dzieci i młodzieży od 4. do 18. roku życia. Omawiano ją podczas kończącego się w sobotę IV Narodowego Kongresu Żywieniowego w Warszawie. Jak podkreślają eksperci, zalecenia skierowane do młodego pokolenia powinni wziąć sobie do serca przedstawiciele wszystkich grup wiekowych.
Otyłość wśród dzieci
Dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia profesor Mirosław Jarosz podkreślił, że bez zwiększenia aktywności fizycznej nie uda się zmniejszyć otyłości wśród dzieci, która w Polsce - podobnie jak w wielu innych krajach - narasta w coraz szybszym tempie.
Według opublikowanego w 2017 r. raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w ostatnich 40 latach liczba otyłych dzieci i młodzieży zwiększyła się na świecie jedenastokrotnie: z 11 milionów do 120 milionów.
- W Polsce z nadwagą lub otyłością zmaga się co piąty uczeń - powiedział prof. Jarosz.
Lekarz wyjaśnił, że głównym powodem tycia jest dodatni bilans energetyczny, na który składa się spożywanie zbyt dużej ilości kalorii oraz zbyt mała aktywność fizyczna. Istotny wpływ, jak podkreślił, mogą mieć również niektóre czynniki środowiskowe, takie jak długość i jakość snu, siedzący tryb życia oraz nieregularne posiłki w ciągu dnia.
Piramida zdrowego stylu życia
Zgodnie z najnowszymi zaleceniami, na aktywność fizyczną dzieci i młodzież powinny poświęcać przynajmniej 60 minut dziennie, wliczając w to zajęcia sportowe i gimnastyczne w szkole. Natomiast oglądanie telewizji, korzystanie z komputera i innych urządzeń elektronicznych należy - twierdzą eksperci - ograniczyć do maksymalnie dwóch godzin dziennie.
Specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia zwracają uwagę również na odpowiednie wysypianie się, ponieważ "niedobór snu może przyczynić się do wystąpienia nadmiernej masy ciała". Dzieciom w wieku 6-12 lat zalecają co najmniej 10 godzin snu na dobę.
Według zasad piramidy zdrowego żywienia i stylu życia, dzieci i nastolatki powinny spożywać pięć posiłków dziennie o stałych porach, najlepiej co 3-4 godziny. Po każdym posiłku należy pamiętać o dokładnym umyciu zębów. - Aż 90 procent dzieci w Polsce ma próchnicę - przypomniał prof. Jarosz.
Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej
Co powinniśmy jeść?
Podstawą zdrowego odżywiania są warzywa i owoce, które warto spożywać w jak największej ilości i jak najczęściej. Dzieci i młodzież powinny jeść co najmniej 400 gramów warzyw dziennie. Jak wynika z badań 13-latkowie w naszym kraju średnio zjadają ich zaledwie 283 gramów dziennie, czyli 70 procent zalecanej normy.
Prof. Jarosz podkreślił, że oprócz warzyw i owoców zalecane są produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste. Dzieci codzienne powinny wypijać 3-4 szklanki mleka, które można zastąpić jogurtem, ale naturalnym, a także kefirem i jedynie częściowo - serem. Poza tym zalecane są: chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz tłuszcze roślinne zamiast zwierzęcych (poza olejem kokosowym i palmowym). Jaja można jeść kilka razy w tygodniu.
Czego lepiej unikać?
Autorzy piramidy przestrzegają przed spożywaniem słodkich napojów oraz słodyczy, które lepiej zastąpić owocami i orzechami. Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami, dzieci w wieku 4-6 lat mogą wypijać dziennie do 170 mililitrów soku owocowego dziennie, a od 7. roku życia - 230 ml, czyli prawie jedną szklankę.
Potraw nie wolno dosalać, tak jak nie należy jeść słonych przekąsek i fast foodów. Według ekspertów sól warto zastąpić przyprawami ziołowymi. Lepiej też wybierać produkty surowe niż przetworzone.
- Piramida kierowana jest do dzieci i młodzieży, a także do ich rodziców oraz personelu przedszkoli, nauczycieli oraz osób odpowiedzialnych za żywienie zbiorowe w szkołach - powiedział prof. Jarosz.
Specjalista podkreślił, że połączenie zdrowego odżywiania się z aktywnością fizyczną oraz właściwym wysypianiem się wykazuje korzystne działania na cały organizm. - To wręcz bezcenne lekarstwo - dodał podczas IV Narodowego Kongresu Żywieniowego w Warszawie.
Autor: anw//rzw / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN 24