Tornada, powodzie, susze. 2010 i 2011 najbardziej ekstremalne od dziesiątek lat

Jedna z tegorocznych powodzi na Filipinach MALACANANG PHOTO BUREAU

W 2010 roku i na początku 2011 pogodzie udało się nas niejednokrotnie zaskoczyć – pozytywnie i negatywnie. Były powodzie, susze, nawałnice, które w sumie pochłonęły tysiące ludzkich istnień. To najbardziej ekstremalne pogodowo lata od 1940.

Naukowcy jednogłośnie twierdzą, że lato 2010 było jednym z najgorętszych lat w historii. Pomiary temperatury robione są na świecie od końca 1800 roku. Nieoficjalnie wiadomo, że w około 19 krajach odnotowano bardzo wysokie temperatury. Przykładowo, w maju zeszłego roku w Pakistanie padła rekordowa temperatura 53,5 st. C.

"Snowmageddon", czyli ekstremalna zima arktyczna

Cyrkulacja atmosferyczna w Arktyce była najbardziej ekstremalna od 145 lat. Spowodowała wywrócenie do góry nogami zimowej pogody w Ameryce Północnej. Podczas, gdy w Kanadzie była najcieplejsza i najmniej śnieżna zima od lat, Stany Zjednoczone nawiedziła najsroższa zima od 25 lat. Wiele wschodnich stanów znalazło się pod wpływem burz śnieżnych. W Baltimore i Filadelfii śniegowe zaspy miały ponad dwa metry wysokości.

Zima doświadczyła także Europejczyków. W Wielkiej Brytanii styczeń 2010 znalazł się na ósmej pozycji w rankingu najzimniejszych w historii.

Klimat cieplejszy

W grudniu 2010 roku utworzył się nad Grenlandią najsilniejszy grzbiet wysokiego ciśnienia. Badania sugerują, że duże roztopy lodowców na Morzu Arktycznym są spowodowane dziwnymi anomaliami cyrkulacji powietrza.

Podobnie grubość pokrywy lodowej drastycznie zmalała w porównaniu z jej poziomem sprzed 30 lat, kiedy to nagle "zniknęła" jedna trzecia lodu. To mniej więcej obszar, jaki zajmuje Morze Śródziemne.

Klimat na Grenlandii w 2010 roku ocieplił się. Zanotowano na niej rekordowo wysokie temperatury powietrza. Doszło do największego od 1962 roku zmniejszenia się lodu o prawie 200 km kw.

Od El Niño do La Niña

Zeszłoroczny sezon huraganów otworzył na wyjątkowo ciepłym wschodnim Pacyfiku prąd El Niño. Szybko zanikł na wiosnę, po to by pojawiła się pod koniec roku jego siostra - La Niña mocno ochładzająca ocean. Bardziej ekstremalną huśtawkę odnotowano tylko w 1973 (badania prowadzi się od 1950 roku). W efekcie anomalia pogodowe spowodowały wiele powodzi na świecie, które można było zaobserwować w 2010 roku i w pierwszej połowie 2011.

Najwilgotniejszy rok w historii ziemi

Rekord wilgotności na ziemi należał także do 2010 roku. Różnica średnich opadów w zeszłym roku była 13 proc. wyższa od poprzedniego rekordowego 1956 roku. Nie jest to jednak zbyt znaczące z uwagi na to, że wysoka wilgotność w jednych rejonach Ziemi została zrównoważona przez stosunkowo suche powietrze nad oceanami.

Susza w deszczowych lasach Amazonii

Z kolei tropikalne lasy w Ameryce Południowej zostały doświadczone przez suszę. Woda w korycie największego dopływu Amazonki, Rio Negro, spadła do czterech metrów poniżej normalnego stanu wody podczas pory suchej. Jest to tym bardziej niezwykłe, że rok wcześniej, w 2009, tereny Amazonii nawiedziła powódź wszechczasów.

Susza w tym rejonie pojawia się średnio raz na dwanaście lat. W XX wieku susze zazwyczaj towarzyszyły grasującemu wzdłuż wybrzeży Pacyfiku El Niño. Wyjątkiem był 2005 i 2010 rok.

Często słyszymy o tym, jak ważne dla lodów Arktyki jest utrzymanie odpowiednio chłodnego klimatu na Ziemi. Zapomina się tymczasem o lasach w dorzeczu Amazonii. Fotosynteza w tych największych na świecie lasach zabiera około 2 miliardów ton dwutlenku węgla rocznie.

Wirujące cyklony

Rok 2010 był jednym z najdziwniejszych w historii dla tropikalnych cyklonów. Każdego roku na świcie pojawia się około 92 cyklonów, czyli tzw. huraganów na Atlantyku i na wschodnim Pacyfiku oraz tajfunów na Zachodnim Pacyfiku.

W zeszłym roku było jedynie 68 cyklonów, czyli najmniej od 1970 roku. Poprzedni rekord należał do 1977 roku, kiedy na świecie pojawiło się 69 tropikalnych "potworów".

Badacze obawiają się nadchodzącego wielkimi krokami ocieplenia klimatu. Ogólna liczba występujących na świecie cyklonów będzie maleć, jednak ich siła będzie rosnąć.

W 2010 roku 21 proc. tropikalnych cyklonów miało kategorię czwartą i piątą. Dla porównania w okresie 1983-2007 zaledwie 14 proc. cyklonów osiągnęło taką siłę.

Do czarnej liście źle zasłużonych dla ludzkości znalazł się super tajfun Megi, cyklon Phet i cyklon Giri.

Dużo huraganów

Na Atlantyku, w porównaniu z poprzednimi latami, odnotowano większy ruch huraganów.

Sezon 2010 na Oceanie Atlantyckim specjaliści określili, jako trzeci najbardziej ruchliwy. Ruch huraganów przyspieszyła rekordowo wysoka temperatura wody. Trzy najsilniejsze uaktywniły się w nietypowych dla oceanu miejscach. "Silna" Julia wysunięta najbardziej na wschód, Karl wirujący na południowych krańcach Zatoki Meksykańckiej i Earl, czwarty najmocniejszy tak daleko na północy.

Pod koniec sezonu, 29 października, formacja Tomas utworzona daleko na południu i wschodzie pobiła bezprecedensowy rekord w historii naturalnej. Huragan nigdy nie pojawił się dotąd pod koniec roku na wschód od Małych Antylii.

Silne burze nad południowo-zachodnimi Stanami Zjednoczonymi

Barometry w południowo-zachodnich stanach odnotowały pod koniec stycznia rekordowo niskie ciśnienie od 140 lat. Wpłynęło to na powodzie, tornada, opady gradu, śnieżyce i huragany zbierające śmiertelne żniwo. Burze podczas rekordowo niskiego ciśnienia objęły 10-15 proc. USA - Oregon, Kalifornię, Nevadę, Arizonę i Utah.

Wschodnio-azjatyckie monsuny

Monsuny letnie nad Chinami i nad południową częścią Morza Chińskiego były w 2010 roku jednymi z najsłabszych. Dodatkowo, ich sezon zakończył się miesiąc później niż zwykle.

W zachodnich Chinach natomiast opady letniego deszczu przewyższały o 200 proc. średnią sumę opadów. Dało to w efekcie katastrofalne skutki – monsunowe powodzie i błotne osuwiska. W sumie zginęło 2137 osób. Według WHO była to druga najdroższa powódź w historii Chin.

Najdroższa powódź w historii Pakistanu

Duży monsunowy niż rozwinął się na przełomie lipca i sierpnia nad Zatoką Bengalską, by przesunąć się bardziej na zachód, nad Pakistan. Spowodował tam powódź, która pochłonęła 1985 ludzkich istnień.

Sytuację pogorszył dodatkowo prąd zimnego powietrza niosący ze sobą układ niżowy. W Rosji spowodował falę upałów i rekordowe susze, a w Pakistanie najdroższą w historii powódź.

Fala upałów w Rosji

Gorąc uderzył w stolicę Rosji, Moskwę, pod koniec czerwca 2010 roku i z czasem przybierał na sile. Od 26 lipca do 6 sierpnia termometry wskazywały pięć razy ponad 30 st. C. Rekord padł 29 lipca. Mieszkańcy Moskwy zobaczyli na słupku rtęci 38,2 st. C.

Ponad tysiąc Rosjan utonęło podczas szukania ochłody w czasie upałów w rzekach i jeziorach. Ponad tysiąc Rosjan zginęło w pożarach i od wdychania unoszącego się toksycznego dymu.

Wysokie temperatury i brak opadów deszczu przyczyniły się do suszy. Rosja, będąca jednym z głównych światowych eksporterów pszenicy, musiała zakazać sprzedaży zboża za granicę. Drastycznie wzrosły przez to ceny żywności.

Kiedy po raz ostatni pogoda była aż tak ekstremalna?

Jak twierdzą naukowcy, trudno te wszystkie zjawiska wytłumaczyć. Nie jest tak, że w jednym roku ekstremalne stany pogodowe doświadczają mieszkańców całej Ziemi. Nie można także jednoznacznie określić tego stanu rzeczy bez odpowiedniego wskaźnika skrajności.

Istnieje indeks opisujący ekstrema klimatu opracowany przez NOAA. Dotyczy on jednak tylko miesięcznych najwyższych i najniższych temperatur oraz opadów.

W 2011 roku wskaźnik występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych pozostaje wciąż wysoki. Naukowcy twierdzą, że w dużym stopniu do takiego stanu rzeczy przyczynia się emisja gazów cieplarnianych, które ocieplają klimat i powodują jego większą wilgotność.

Cieplejsza planeta Ziemi ma więcej energii do "zasilania" sztormów, fal upałów, susz, powodzi, ulewnych deszczy i topnienia lodowców. Możliwe, że za 20-30 lat takie ekstrema z 2010 roku staną się normalnością.

Autor: usa//aq / Źródło: wunderground.com

Źródło zdjęcia głównego: MALACANANG PHOTO BUREAU

Pozostałe wiadomości

Wstrząsy zostały zanotowane przez sejsmometry w poniedziałek rano w południowo-zachodniej Polsce. Według USGS ich magnituda wynosiła 4,1. Co było przyczyną tej aktywności?

Trzęsienie ziemi w Polsce

Trzęsienie ziemi w Polsce

Źródło:
USGS, EMSC, KGHM, fabrykiwpolsce.pl

Za kilka dni będzie ponad 20 stopni. Jaką aurę przyniesie druga połowa maja i początek czerwca? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choroby przenoszone przez komary egipskie mogą stać się endemiczne dla Europy. Według badań niemieckich i szwedzkich naukowców, do 2060 roku na Starym Kontynencie będzie dochodziło do regularnych wybuchów epidemii dengi i czikunguni. Liczba przypadków może wzrosnąć nawet pięciokrotnie.

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Źródło:
Politico, AFP, Columbia University

Co najmniej jedna osoba nie żyje, a dwie są poszukiwane w wyniku powodzi, jaka nawiedziła region Buenos Aires w Argentynie. Kataklizm wywołały ekstremalne opady deszczu. Lokalne media podały, że swoje domy musiało opuścić ponad 7500 osób.

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Źródło:
CNN, Portal Montevido

Osuwisko zeszło niedaleko miejscowości Blatten w Szwajcarii. Około 100 osób, w tym turyści, musiało zostać ewakuowanych z uwagi na niebezpieczeństwo, jakie stwarzają spadające skały. W rejonie zamknięto także szlaki turystyczne i ograniczono ruch samochodowy.

Masy skał mogą spaść na wioskę. Ewakuacje, zamknięte drogi

Masy skał mogą spaść na wioskę. Ewakuacje, zamknięte drogi

Źródło:
swissinfo.ch, 20 Minuten

Co najmniej 28 osób zginęło w wyniku fali burz i tornad, jaka przetoczyła się przez środkowe i wschodnie stany USA w miniony weekend. Mieszkańcy wielu miejscowości starają się odnaleźć się w nowej rzeczywistości, gdzie tysiące domów zostało zmiecionych z powierzchni ziemi. Tylko w Saint Louis w stanie Missouri straty materialne szacowane są na około miliard dolarów.

Miliardowe straty po burzach. "Praca naszego życia została zniszczona"

Miliardowe straty po burzach. "Praca naszego życia została zniszczona"

Źródło:
ABC News, PAP, Reuters

Pogoda na dziś - poniedziałek 19.05. Dzień upłynie pod znakiem słabych opadów deszczu, które powinny powoli zanikać. Lokalnie mogą wystąpić burze. Na termometrach zobaczymy maksymalnie 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 19.05. Termometry pokażą do 16 stopni, może popadać

Pogoda na dziś - poniedziałek, 19.05. Termometry pokażą do 16 stopni, może popadać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda w niedzielę sprzyja obserwacji ciekawych zjawisk meteorologicznych. W Kujawsko-Pomorskiem w Golubiu-Dobrzyniu na niebie pojawił się lej kondensacyjny, co udało się uwiecznić na zdjęciach.

Lej kondensacyjny zawisł nad miastem

Lej kondensacyjny zawisł nad miastem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do części amerykańskiego stanu Illinois w ostatnich dniach dotarła burza pyłowa, między innymi zaobserwowano ją w Chicago. Ogromną chmurę pyłu udało się uchwycić na nagraniu.

Niebo przesłoniła ogromna chmura pyłu. Nagranie

Niebo przesłoniła ogromna chmura pyłu. Nagranie

Źródło:
Reuters

Ulewne deszcze nawiedziły chiński region Kuangsi. W wyniku gwałtownej aury zginęły trzy osoby, jedna uznawana jest za zaginioną. Władze ogłosiły najwyższy stopień alarmu przed powodziami, opady mają nie odpuścić jeszcze przez jakiś czas.

Ulice pełne wody, najwyższy alert powodziowy. Trzy osoby nie żyją

Ulice pełne wody, najwyższy alert powodziowy. Trzy osoby nie żyją

Źródło:
Reuters, CCTV, China Daily

Lawina zeszła w sobotę wczesnym popołudniem na górze Eiger w szwajcarskich Alpach. W wyniku tego zdarzenia zginęło dwóch narciarzy, a pięć innych osób zostało rannych.

Lawina w Alpach. Nie żyje dwóch narciarzy

Lawina w Alpach. Nie żyje dwóch narciarzy

Źródło:
PAP

Międzynarodowy zespół naukowców opisał ekstremalnie silny wzrost radiowęglowy datowany na 12 350 rok przed naszą erą. Według ekspertów jego przyczyną była potężna burza słoneczna, która uderzyła w Ziemię.

Odkryto ślady najsilniejszej burzy słonecznej w historii Ziemi     

Odkryto ślady najsilniejszej burzy słonecznej w historii Ziemi     

Źródło:
PAP, phys.org

Jak wykazał zespół europejskich naukowców, zanieczyszczenie powietrza, gęsta zabudowa oraz ograniczenie terenów zielonych w miastach zwiększają ryzyko astmy zarówno u dzieci, jak i dorosłych, nawet o ponad 10 procent.

Zmniejszenie ryzyka astmy w miastach. Te badania powinny zainteresować urbanistów

Zmniejszenie ryzyka astmy w miastach. Te badania powinny zainteresować urbanistów

Źródło:
Karolinska Institutet, Lancet Regional Health-Europe

Naukowcy z japońskiego Uniwersytetu Kiusiu i amerykańskiego Uniwersytetu Stanforda zidentyfikowali genetyczną mutację, która powoduje, że koty są rude. Mutacja ta nie występuje u żadnego innego ssaka.

Rude koty. Odkryto, co odpowiada za ich umaszczenie

Rude koty. Odkryto, co odpowiada za ich umaszczenie

Źródło:
BBC, PAP

Trzymetrowa palma spadła i raniła mężczyznę podczas 78. edycji Festiwalu Filmowego w Cannes. Ranny to agent aktora.

Palma raniła mężczyznę w czasie festiwalu w Cannes. "Twarz była pełna krwi"

Palma raniła mężczyznę w czasie festiwalu w Cannes. "Twarz była pełna krwi"

Źródło:
Reuters

Rodzina, która mieszka na obrzeżach miasta Isanti w amerykańskim stanie Minnesota, ma albo ogromne szczęście, albo niesamowitego pecha. W ich ogródku i na tarasie wypoczywają niedźwiedzie czarne.

Niedźwiedzie "przychodzą do nas codziennie"

Niedźwiedzie "przychodzą do nas codziennie"

Źródło:
CNN, fox9.com

Choroby odkleszczowe mogą u części pacjentów wiązać się z nietypowymi objawami - ostrzegła WHO. Pokazuje to historia 43-letniej Belgijki, która zauważyła u siebie nagłe wyczerpanie. Ustalenie, że cierpi na boreliozę, wymagało konsultacji z różnymi lekarzami. Na jej skórze nie pojawił się rumień wędrujący, nie zauważyła nawet samego ugryzienia.

Ukąsił ją kleszcz. Nagle stała się "cieniem dawnej siebie"

Ukąsił ją kleszcz. Nagle stała się "cieniem dawnej siebie"

Źródło:
WHO

Ostatnie dni przyniosły w Polsce wyczekane opady deszczu. Jest to szczególnie istotne w tym roku, gdy rośliny zostały osłabione przez suszę i przeplatankę dużego ciepła i zimna. Jak opowiadał na antenie TVN24 meteorolog Michał Brennek, przez zmiany klimatyczne w przyszłości może czekać nas więcej takich kontrastów.

"Nowy klimat to jest właśnie klimat kontrastów"

"Nowy klimat to jest właśnie klimat kontrastów"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Bociany wybudowały gigantyczne gniazdo. Znajduje się ono na budynku gospodarczym w północnej Hiszpanii, który przechylił się pod jego ciężarem. Jak podały lokalne media, konstrukcja ma około dwóch metrów wysokości i może ważyć nawet tonę.

Budynek przechylił się pod ciężarem gniazda bocianów

Budynek przechylił się pod ciężarem gniazda bocianów

Źródło:
El Pais

W piątek do Grecji dotarła duża porcja pyłu saharyjskiego. Widzialność mocno spadła, zarówno w stolicy, jak i w wielu regionach kraju, co wpłynęło na pogorszenie jakości powietrza.

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Niebo w kolorze sepii. Pył saharyjski spowił Grecję

Źródło:
eKathimerini, Protothema

Pod jednym z domów w podkarpackiej Wetlinie pojawiła się grupka wilków. Jak relacjonował internauta, który przesłał na Kontakt24 nagranie, zwierzęta w okolicy bywają często.

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Rodzina wilków tuż pod domem. "Tak tu sobie wszyscy żyjemy"

Źródło:
Kontakt24

Piątek przyniósł w części kraju zimowe opady. Na północnym wschodzie pojawił się deszcz ze śniegiem i mokry śnieg. Bardziej jesienna niż wiosenna aura jest związana z niżem, który znajduje się nad Polską. Czy zimowa aura w połowie maja powinna zaskakiwać? Z historycznych danych wynika, że śnieg na polskich nizinach potrafi pojawić się nawet w czerwcu.

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Znów spadł śnieg. Historia pokazuje, że sypnąć może i w czerwcu

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Władze miasta Jundiai w brazylijskim stanie Sao Paulo badają wpływ wycieku niebieskiego barwnika do pobliskiej rzeki po wypadku cysterny. Woda w niej zrobiła się nienaturalnie błękitna, co odbiło się na żyjących w rzece zwierzętach.

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Cysterna uderzyła w słup, kaczki i ryby nabrały błękitnego koloru

Źródło:
Reuters, aldianews.com

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać życie dzikich zwierząt - wilków i jeleni. Wysłał je Reporter24. "Ten film to kolejny niezbity dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda, a różne gatunki dzikich zwierząt mogą żyć w tej samej części lasu" - napisał.

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

"Ten film to dowód na to, jak wspaniała i niezwykła jest dzika przyroda"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Tegoroczny zakwit gronorostów (łac. Sargassum) w Oceanie Atlantyckim jest rekordowo duży, a sezon wegetacyjny jeszcze się nie skończył. Pas tych glonów ciągnie się przez prawie dziewięć tysięcy kilometrów.

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Masowy zakwit glonów. Mogą "zalać" Karaiby i Florydę

Źródło:
CNN

Tornado przetoczyło się w czwartek przez miasto New Richmond położone w stanie Wisconsin. Groźnie wyglądający lej został uchwycony na nagraniu. W stanie tym obowiązywały tego dnia ostrzeżenia przed burzami.

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Tornado pojawiło się tuż obok domu. Nagranie

Źródło:
Reuters, fox9.com

Ulewy spowodowały w czwartek podtopienia na północy Hiszpanii. W gminie Colunga od północy spadło ponad 72 litrów wody na metr kwadratowy. W regionie trwa usuwanie skutków intensywnych opadów.

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

"Główna ulica wyglądała jak rzeka"

Źródło:
RTPA, La Voz de Asturias