Polska dusi się w smogu. Doskonale widać to było na porannej mapie jakości powietrza w Europie. Stanowiliśmy na niej czerwoną plamę. W innych regionach Starego Kontynentu w tym samym czasie dominowało powietrze dobrej jakości.
Jakość powietrza w Polsce w poniedziałkowy poranek była najgorsza w Europie - wynika z danych zamieszczonych na stronie internetowej Europejskiej Agencji Środowiska. Największy smog był w centralnej i południowo-wschodniej Polsce. Jakość powietrza w miastach centralnej i południowo-wschodniej Polski była rano "zła" lub "bardzo zła". Niska jakość powietrza utrzymywała się również na Słowacji i we wschodniej części Czech. W większości regionów europejskich jakość powietrza w poniedziałek w pierwszej części dnia była dobra.
Według danych z godziny 11 w poniedziałek stężenie pyłu PM10 w okolicach Warszawy (stacja w Otwocku) wynosiło 146, µg/m3, zaś pyłu PM 2,5 - 126 µg/m3. Z kolei w Krakowie o godz. 11 stężenie pyłu PM10 wynosiło 108,4 µg/m3, zaś pyłu PM 2,5 - 97 µg/m3.
Przekroczenie średnio-dobowego stężenia pyłu PM10 na poziomie 300 µg/m3 oznacza alarm smogowy. Z kolei przy przekroczeniu poziomu 200 µg/m3 samorządy powinny informować swoich mieszkańców o wysokim stężeniu zanieczyszczeń w powietrzu.
Wskaźnik jakości powietrza AQI
W Europie w wielu regionach powietrze było dobrej jakości (zielone znaczki na mapie poniżej). Polska w dużej części oznaczona była na żółto i czerwono.
Czerwono było szczególnie w okolicy Warszawy. Wartość wskaźnika jakości powietrza (AQI) wahała się tutaj od 156 w Legionowie, przez 182 w centrum Warszawy, do 196 w Otwocku.
Niezdrowe powietrze było też w okolicy Krakowa (około 160-181).
Wartość wskaźnika powyżej 151 jest szkodliwa dla zdrowia. Dobra jakość powietrza panuje do wartości równej 50.
Niezdrowe powietrze w innych krajach
Na Węgrzech powietrze w poniedziałek rano było niezdrowe w mieście Kazincbarcika w komitacie Borsod-Abaúj-Zemplén, gdzie wskaźnik to 158 oraz we Włoszech w Rebaudengo w prowincji Turyn. Tam parametr wynosi ł151.
W północnej Turcji w Ordu Unye jakość powietrza była bardzo niezdrowa. Indeks jakości powietrza pokazywał tam 204.
Co potrafi zrobić nam smog?Powietrze jest zanieczyszczone, kiedy występuje w nim określona ilość pyłów zawieszonych PM 10 i PM 2,5.Pył zawieszony (PM10 oraz PM2,5) jest szkodliwy dla zdrowia, szczególnie dla układu oddechowego. W jego skład wchodzą m.in.: siarka, metale ciężkie, silnie toksyczne chemiczne związki organiczne.Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uważa pył PM2,5 za najgroźniejszy dla ludzkiego zdrowia spośród wszystkich zanieczyszczeń powietrza. W jego skład wchodzą rakotwórcze substancje, takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne - np. benzo(a)piren. Zgodnie z rekomendacjami WHO dobowa norma dla pyłu PM2,5 powinna wynosić 25 µg/m3.PM 2,5, czyli drobne frakcje pyłów, mogą przenikać do krwiobiegu, a dłuższe narażenie na ich wysokie stężenia może mieć istotny wpływ na przebieg chorób serca (nadciśnienie, zawał) lub nawet zwiększać ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe, szczególnie płuc. Pyły o średnicy poniżej 2,5 mikrometra wchłaniane są w górnych i dolnych drogach oddechowych i mogą również przenikać do krwi. Są w stanie także powodować kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego.Jak podaje Polski Alarm Smogowy, PM 10, czyli pyły o średnicy poniżej 10 mikrometrów, są absorbowane w górnych drogach oddechowych i oskrzelach. Wdychane do płuc mogą powodować różne reakcje, na przykład kaszel, trudności z oddychaniem i zadyszkę, szczególnie w czasie wysiłku fizycznego. Przyczyniają się do zwiększenia zagrożenia infekcjami układu oddechowego oraz występowania zaostrzeń objawów chorób alergicznych np. astmy, kataru siennego i zapalenia spojówek.Nasilenie objawów zależy w dużym stopniu od stężenia pyłu w powietrzu, czasu ekspozycji, dodatkowego narażenia na czynniki pochodzenia środowiskowego oraz zwiększonej podatności. Nowe dane świadczą o ujemnym wpływie inhalowanego pyłu na zdrowie kobiet ciężarnych oraz rozwijającego się płodu (niski ciężar urodzeniowy, wady wrodzone, powikłania przebiegu ciąży).Lepiej zostać w domachPrzebywanie na zewnątrz podczas dni ze złą jakością powietrza jest szkodliwe dla naszego zdrowia. Szczególnie narażone są osoby starsze, chore, kobiety w ciąży oraz małe dzieci. Jeżeli tylko jest to możliwe, zaleca się im, żeby nie wychodzili z domu. Zdrowi dorośli powinni zaś powstrzymywać się od aktywności fizycznej na otwartym powietrzu.
Autor: AP/map,rzw / Źródło: aqicn.org
Źródło zdjęcia głównego: visualhunt.com/Radek Kołakowski (CC BY 2.0)