"Niewidzialny kataklizm". Fale upałów śmiertelnie groźne

[object Object]
Jak wzrosła temperatura przez ostatnie 20 lat?NASA
wideo 2/17

Światowa Organizacja Meteorologiczna bije na alarm. Klimat się ociepla, musimy przygotować się na regularne napływy fal upałów. Skutki są coraz bardziej zatrważające, zwłaszcza w biedniejszych krajach i społeczeństwach.

Gorąca pogoda zapanowała w wielu regionach półkuli północnej. W Japonii, Wielkiej Brytanii czy Irlandii padają rekordy temperatury wszech czasów.

Upał doskwiera również w Polsce. Z kolejnym jego nawrotem mamy właśnie do czynienia. Przez co najmniej kilka dni termometry mają wskazywać 30 stopni Celsjusza (w cieniu) lub więcej.

O aktualnej sytuacji pogodowej w Europie mówił w TVN24 prezenter pogody TVN Meteo Tomasz Wasilewski.

"Musimy się dostosować"

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) bije na alarm - pisze agencja Reutera. Według kilku raportów ostatnie lata były najgorętszymi od czasu prowadzenia pomiarów.

- Będziemy musieli się przyzwyczaić do tego typu ciepłej pory roku - podkreśla Friederike Otto, zastępczyni dyrektora Instytutu Zmian Środowiska na Uniwersytecie Oksfordzkim. - Nie ma wątpliwości, że istnieje tu związek ze zmianami klimatu. Na całym świecie musimy traktować fale upałów poważnie, jako coś, do czego musimy się dostosować - dodaje.

Zmiany klimatunasa.gov

- Faktycznie, obserwujemy że klimat się zmienia, trudno z tym polemizować. Temperatura ciągle rośnie. (...) Dla całego ekosystemu, dla systemu Ziemia-atmosfera, to są zmiany, które przekładają się na zwiększoną liczbę fal upału w sezonie letnim - potwierdziła w TVN24 Kinga Kulesza, klimatolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

Obejrzyj całą rozmowę z klimatologiem:

Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznych
Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznychtvn24

Upały to nie tylko uciążliwość i niewygoda w codziennym życiu. Rolnictwu regularnie zagraża susza. Płoną lasy, a pożary bywają tragiczne w skutkach. Tylko w ostatnich miesiącach ogień pustoszył między innymi Stany Zjednoczone, Szwecję i Grecję. W pożarach w Grecji w ciągu czterech dni zginęło ponad 80 osób.

Pożary w Europie - dane z 24 lipca (EFFIS-Copernicus)EFFIS-Copernicus

Stres termiczny

Jak podkreślają eksperci, zagrożenie związane z upałami często jest lekceważone. To "niewidzialny kataklizm", którego rzeczywiste skutki dla zdrowia i życia ludzi trudno jest udokumentować.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że stres termiczny powiązany ze zmianami klimatu w latach 2030-2050 będzie prawdopodobnie powodował dodatkowych 38 tysięcy zgonów corocznie.

Przez dwa tygodnie upałów w Japonii zginęło co najmniej 80 osób, a tysiące zostało ewakuowanych. W maju w pakistańskim Karaczi z powodu gorąca zmarło 60 osób. To tylko dwa najbardziej spektakularne przykłady zagrożeń w ostatnim czasie.

- Fale upałów stają się coraz częstsze i dzieje się tak ze względu na zmiany klimatu. Temperatura powietrza na świecie wciąż rośnie - przestrzega Sven Harmeling z pozarządowej organizacji charytatywnej CARE International. Podkreśla, że "musimy być przygotowani na więcej konsekwencji" tego stanu rzeczy.

Odchylenie średniej miesięcznej sumy opadów w lipcu (ECMWF)ECMWF

Niepewne nadzieje związane z porozumieniem paryskim

Prawie jedna na trzy osoby na świecie już jest narażona na poważne zagrożenia związane z upałami. Naukowcy z Uniwersytetu Hawajskiego oszacowali w ubiegłym roku, że do 2100 roku będzie to już jedna osoba na dwie. Nawet jeśli zostaną wdrożone radykalne środki, mające zminimalizować zmiany klimatu.

W 2015 roku 195 krajów podpisało porozumienie paryskie - pierwszą powszechną i wiążącą sygnatariuszy prawnie umowę w sprawie zmian klimatu. Za cel postawiono ograniczenie wzrostu średniej temperatury powietrza do poziomu "znacznie niższego" niż dwa stopnie Celsjusza powyżej średniej z czasów przedindustrialnych. Porozumienie zakłada również "kontynuowanie działań" mających ograniczyć ten wzrost do 1,5 stopnia.

Nadzieje te poważnie podważyła ubiegłoroczna decyzja Donalda Trumpa o wycofaniu jego kraju z paryskiego porozumienia klimatycznego. Zdaniem amerykańskiego prezydenta jest ono niekorzystne dla Stanów Zjednoczonych, działa natomiast na korzyść innych krajów.

Mapa drogowa wdrażania wynegocjowanej w Paryżu umowy ma zostać przyjęta podczas grudniowego szczytu klimatycznego ONZ w Katowicach. Na marginesie: to najdroższa impreza międzynarodowa, jaką do tej pory organizował polski rząd. Ma kosztować stronę polską ponad ćwierć miliarda złotych.

Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiem
Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiemnasa.gov

Narażone społeczeństwa ubogie

Frank Rijsberman - szef międzynarodowej organizacji Global Green Growth Institute z siedzibą w Seulu, pomagającej krajom rozwijającym się wdrażać energię odnawialną - twierdzi, że zmiany klimatyczne i kolejne fale upałów najbardziej dotykają właśnie społeczeństwa ubogie.

- W krajach rozwiniętych mamy zasoby, mamy pieniądze, mamy systemy, możemy to osiągnąć. Jednak w krajach rozwijających się, gdzie elastyczność jest bardzo mała, ludzie są bardziej poszkodowani - tłumaczy Rijsberman.

Jeden z przykładów: 1,1 miliarda mieszkańców Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej nie ma dostępu do klimatyzowanych pomieszczeń, co choćby przez kilka godzin zapewniłoby im ochłodę - podała w ubiegłym tygodniu Sustainable Energy for All, globalna inicjatywa na rzecz dostępu do odnawialnych źródeł energii, kierowana przez byłego sekretarza generalnego ONZ Ban Ki Muna.

Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASA
Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASANASA

Fala upałów, fala samobójstw

Wśród mało znanych i mało zbadanych skutków upałów jest zwiększona liczba samobójstw - zauważają eksperci.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda poinformowali w poniedziałek o ustalonym przez siebie związku między wzrostem temperatury a wzrostem liczby samobójstw. Do takich wniosków doszli po przeanalizowaniu danych klimatycznych i wskaźników samobójstw w Meksyku i Stanach Zjednoczonych w kilku ostatnich dekadach. Autorzy raportu alarmują, że jeśli globalne ocieplenie nie zostanie ograniczone do 2050 roku, tylko w tych dwóch krajach rokrocznie może dochodzić do nawet 21 tysięcy samobójstw więcej.

Posłuchaj rozmowy z ekspertem

Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)
Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)tvn24

Autor: ao//rzw / Źródło: TVN Meteo, Reuters

Pozostałe wiadomości

Polska znalazła się pod wpływem śródziemnomorskiego niżu Gabriel, który przynosi ze sobą dynamiczną aurę. W kolejnych dniach spodziewane są intensywne opady deszczu i burze.

Deszczowa spirala. Przed nami trudny czas

Deszczowa spirala. Przed nami trudny czas

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed ulewnymi opadami deszczu. Obowiązują alarmy pierwszego, drugiego, a nawet i trzeciego stopnia.

Najwyższy stopień alarmów w części kraju. Tutaj będzie lać aż do rana

Najwyższy stopień alarmów w części kraju. Tutaj będzie lać aż do rana

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Groźny niż Gabriel wkroczył do Polski. Bardzo obfite opady deszczu doprowadziły już do pierwszych zalań, między innymi na Śląsku i w województwie łódzkim. Z powodu gwałtownej aury ewakuowano uczestników obozów harcerskich i młodzieżowych w czterech regionach kraju.

Pierwsze zalania i interwencje. Sytuacja w województwach

Pierwsze zalania i interwencje. Sytuacja w województwach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Stan rzek w Polsce. Obfite opady deszczu powodują, że przybywa wody w ciekach wodnych. W części naszego kraju poziom wód osiągnął strefę stanów wysokich. Na dwóch stacja przekroczone zostały stany ostrzegawcze.

Przekroczone stany ostrzegawcze. Rośnie poziom wody w rzekach

Przekroczone stany ostrzegawcze. Rośnie poziom wody w rzekach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Pogoda na jutro, czyli na środę 9.07. Przed nami wyjątkowo deszczowa noc i dzień. Spodziewane są intensywne opady, lokalne burze oraz porywisty wiatr. Termometry wskażą maksymalnie 22 stopnie Celsjusza.

Pogoda na jutro - środa 9.07. Noc pod znakiem burz i bardzo obfitych opadów

Pogoda na jutro - środa 9.07. Noc pod znakiem burz i bardzo obfitych opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewy mają nadciągnąć nad Polskę we wtorek. Za sprawą niżu genueńskiego sumy opadów w niektórych regionach mogą sięgnąć 150 litrów na metr kwadratowy. Najsilniej ma padać w nocy z wtorku na środę oraz w środę.

Tak ulewy będą wędrować nad krajem

Tak ulewy będą wędrować nad krajem

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Ulewne opady deszczu spowodują, że poziom wody w rzekach znacznie wzrośnie. Z tego powodu Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia hydrologiczne. W mocy są alarmy pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia.

Przybyło ostrzeżeń IMGW. W tych regionach możliwe są podtopienia

Przybyło ostrzeżeń IMGW. W tych regionach możliwe są podtopienia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Niż genueński Gabriel przyniesie bardzo obfite opady deszczu. Południe, centrum i południowy wschód Polski są zagrożone powodziami. Jak się przygotować, gdy może dojść do powodzi?

Jak przygotować się na powódź

Jak przygotować się na powódź

Źródło:
tvnmeteo.pl, RCB

Alert RCB został ponownie rozszerzony o kolejne części kraju. Ostrzeżenia zostały wydane w związku z prognozowanymi intensywnymi, nawalnymi opadami deszczu. Eksperci podają, że możliwe są podtopienia.

Alert RCB na kolejnych obszarach. "Śledź komunikaty pogodowe"

Alert RCB na kolejnych obszarach. "Śledź komunikaty pogodowe"

Aktualizacja:
Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Ponad 60-letni mężczyzna w piątek nie wrócił ze swojej plantacji na wyspie Sulawesi w Indonezji, a rodzina zgłosiła jego zaginięcie. Dzień później mieszkańcy wioski, którzy przeszukiwali okolicę, odnaleźli jego ciało w brzuchu ośmiometrowego pytona. Gad został przez nich zabity, bo wzbudzał podejrzenia swoim nietypowym wyglądem.

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Ośmiometrowy pyton połknął rolnika

Źródło:
NDTV, Antara News

Naukowcy odkryli na Krecie bakterię, która może pomóc w zwalczaniu komarów. W testach laboratoryjnych okazała się mieć stuprocentową skuteczność w zabijaniu larw tych owadów.

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Odkryto bakterię, która zabija komary. Stuprocentowa skuteczność

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Co najmniej 1200 interwencji przeprowadzili w poniedziałek strażacy z samego tylko Podkarpacia po nawałnicy, która przetoczyła się nad regionem. Skutki burz straż usuwała przez całą noc także w innych regionach Polski - łącznie wyjeżdżano do akcji 2200 razy. W jednym miejscu konieczna była prewencyjna ewakuacja obozu harcerskiego.

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Setki strażaków w akcji. Ranni, ewakuacja i duże straty

Źródło:
PAP

Grecja od niedzieli zmaga się z falą upałów - we wtorek w niektórych miejscach temperatura może osiągnąć 42 stopnie Celsjusza. Gorąco jest m.in. w Atenach, stolicy kraju. Z tego powodu władze podjęły decyzję o zamknięciu słynnego zabytku na część dnia.

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Znany zabytek zamknięty na część dnia z powodu upałów

Źródło:
PAP, Reuters

Setki pszczół zaatakowały ludzi na ulicy w miejscowości Aurillac w południowej Francji. Obrażenia odniosły 24 osoby, trzy z nich przewieziono do szpitala w stanie krytycznym. Media podkreślają, że tego typu ataki pszczół na ludzi to rzadkość.

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Pszczoły zaatakowały we francuskim mieście, wielu rannych

Źródło:
Guardian, BFM TV, France Bleu, franceinfo.fr

Niż genueński, zwykle stacjonarny wir z centrum ulokowanym w rejonie północnych Włoch, wyrywa się właśnie z kolebki i rusza w kierunku Bałkanów, a później Polski. Otrzymał imię Gabriel i wszystko wskazuje na to, że będzie odpowiedzialny za przenos ogromnej ilości wilgoci znad Morza Śródziemnego. Przyniesie on ulewne opady deszczu.

"Imponujące" i "alarmujące" opady. Zagrożone są także duże miasta

"Imponujące" i "alarmujące" opady. Zagrożone są także duże miasta

Źródło:
TVN24+

Sławosz-Uznański Wiśniewski ma za sobą już jedenaście dni misji IGNIS. Polski astronauta osiągnął podstawowe cele w ponad 80 procentach. W poniedziałek Polak połączył się z Warszawą, a dziś zrobi to ponownie.

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Halo, Warszawa! Raport z misji IGNIS

Źródło:
PAP

Przez Europę przechodzi burzowy front atmosferyczny. We wtorek w kilkunastu regionach Włoch obowiązują alerty pogodowe. Silne burze przeszły przez Węgry, gdzie doszło do przerw w dostawie prądu i wody, a także paraliżu kolei i lotniska.

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Burze nad Europą. Alerty pogodowe i paraliż kolei

Źródło:
PAP

Do 104 wzrósł bilans ofiar tragicznej powodzi błyskawicznej w środkowym Teksasie. Wśród ofiar są dzieci. Kataklizm szczególnie dotknął hrabstwo Kerr, gdzie odbywał się chrześcijański obóz dla dzieci Camp Mystic. Skalę katastrofy i śmiertelną siłę żywiołu oddaje film pokazujący - w przyspieszonym tempie - gwałtowny wzrost stanu wody w rzece Guadalupe.

Tak rósł poziom wody w rzece Guadalupe

Tak rósł poziom wody w rzece Guadalupe

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP

Zalany terminal i zablokowane pasy startowe - to skutki burzy, jaka przeszła dziś nad największym międzynarodowym lotniskiem na Węgrzech. Przez załamanie pogody port lotniczy im. Ferenca Liszta w Budapeszcie wstrzymał prace na niecałe dwie godziny. Część lecących do stolicy Węgier samolotów została przekierowana do innych miast.

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Burza sparaliżowała europejskie lotnisko

Źródło:
PAP, dailynewshungary.com

Praca na ISS i jej ważność dla Polski - między innymi o te kwestie pytali w poniedziałek Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego dziennikarze zgromadzenie w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Polski astronauta od ponad tygodnia przebywa na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach misji Ax-4.

Czy Sławosz Uznański-Wiśniewski widział Polskę z kosmosu?

Czy Sławosz Uznański-Wiśniewski widział Polskę z kosmosu?

Źródło:
PAP, TVN24

Przed nami nie tylko spektakularne ochłodzenie, ale także ulewy. Co jeszcze przyniosą nadchodzące dni? Kiedy może wrócić upał? Sprawdź najnowszą prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Pogoda na 16 dni: wpadniemy z jednej skrajności w drugą

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wulkan Lewotobi Laki-Laki na wschodzie Indonezji ponownie dał o sobie znać - jego erupcja w poniedziałek wyrzuciła popiół na wysokość aż 18 kilometrów, zmuszając władze do ogłoszenia najwyższego stopnia alarmowego. W związku z zagrożeniem wstrzymano także część lotów.

Odwołano loty do turystycznego raju. Gigantyczna erupcja

Odwołano loty do turystycznego raju. Gigantyczna erupcja

Źródło:
Reuters, ABC News

Burze nawiedziły w niedzielę północne Włochy. Szczególnie niebezpieczna aura panowała w Mediolanie i okolicach, gdzie doszło do śmiertelnego wypadku. Podczas burzy drzewo przygniotło turystów, a jednej osoby nie udało się uratować.

Burza zaskoczyła turystów. Nie żyje kobieta

Burza zaskoczyła turystów. Nie żyje kobieta

Źródło:
PAP, Rai News

W niedzielę firma Axiom Space połączyła się z członkami misji Ax-4 - Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim i Peggy Whitson. Polak powiedział, że cały czas realizują misję. W pewnym momencie podczas transmisji pojawiły się pierogi.

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Pierogi w kosmosie. "Smacznego"

Źródło:
TVN24

Europa nie była przygotowana na takie lato. Skwar zaczął się w czerwcu, w południowej i zachodniej części kontynentu, by do sierpnia rozlać się właściwie we wszystkich regionach. Dni były o sześć-siedem stopni cieplejsze niż zazwyczaj o tej porze roku. Ludzie, nienawykli do takiego gorąca, mdleli na ulicach. Często było już za późno, by ich uratować - według wstępnych szacunków na skutek upału zmarło ponad 30 tysięcy ludzi, ale późniejsze analizy podniosły ten tragiczny bilans do nawet 70 tysięcy. W Paryżu zakłady pogrzebowe nie nadążały z przyjmowaniem ciał, a władze podjęły decyzję o przekształceniu magazynu przemysłowego w miejscowości Rungis w tymczasową kostnicę.

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Upał może nas zabić na 27 sposobów. Wciąż poznajemy nowe

Źródło:
TVN24+

Jeszcze do niedawna w ciepłe, letnie wieczory łąki, parki i ogrody były rozświetlone przez świetliki. Przyrodnicy alarmują jednak, że populacja tych owadów drastycznie maleje, a nawet pojawia się ryzyko ich wyginięcia. Są jednak sposoby na to, aby zatrzymać ten negatywny trend.

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Świetliki mogą wyginąć. Ekspert podaje trzy powody

Źródło:
PAP, Discover Magazine

Lew uciekł z ogrodu zoologicznego i zaatakował 53-letniego mężczyznę. Ranny został zabrany do szpitala, a zwierzę zastrzelono. Do zdarzenia doszło w tureckim mieście Manavgat.

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Lew uciekł z zoo i zaatakował mężczyznę

Źródło:
PAP, milliyet.com.tr

Grecja przygotowuje się na kilkudniową falę upałów. Z prognoz wynika, że miejscami temperatura sięgnie nawet 42 stopni Celsjusza.

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Grecja się "zagotuje". Będzie ponad 40 stopni

Źródło:
PAP, newpost.gr, iefimerida.gr