"Niewidzialny kataklizm". Fale upałów śmiertelnie groźne

[object Object]
Jak wzrosła temperatura przez ostatnie 20 lat?NASA
wideo 2/17

Światowa Organizacja Meteorologiczna bije na alarm. Klimat się ociepla, musimy przygotować się na regularne napływy fal upałów. Skutki są coraz bardziej zatrważające, zwłaszcza w biedniejszych krajach i społeczeństwach.

Gorąca pogoda zapanowała w wielu regionach półkuli północnej. W Japonii, Wielkiej Brytanii czy Irlandii padają rekordy temperatury wszech czasów.

Upał doskwiera również w Polsce. Z kolejnym jego nawrotem mamy właśnie do czynienia. Przez co najmniej kilka dni termometry mają wskazywać 30 stopni Celsjusza (w cieniu) lub więcej.

O aktualnej sytuacji pogodowej w Europie mówił w TVN24 prezenter pogody TVN Meteo Tomasz Wasilewski.

"Musimy się dostosować"

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) bije na alarm - pisze agencja Reutera. Według kilku raportów ostatnie lata były najgorętszymi od czasu prowadzenia pomiarów.

- Będziemy musieli się przyzwyczaić do tego typu ciepłej pory roku - podkreśla Friederike Otto, zastępczyni dyrektora Instytutu Zmian Środowiska na Uniwersytecie Oksfordzkim. - Nie ma wątpliwości, że istnieje tu związek ze zmianami klimatu. Na całym świecie musimy traktować fale upałów poważnie, jako coś, do czego musimy się dostosować - dodaje.

Zmiany klimatunasa.gov

- Faktycznie, obserwujemy że klimat się zmienia, trudno z tym polemizować. Temperatura ciągle rośnie. (...) Dla całego ekosystemu, dla systemu Ziemia-atmosfera, to są zmiany, które przekładają się na zwiększoną liczbę fal upału w sezonie letnim - potwierdziła w TVN24 Kinga Kulesza, klimatolog z Uniwersytetu Warszawskiego.

Obejrzyj całą rozmowę z klimatologiem:

Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznych
Kinga Kulesza opowiada o fali upałów i zmianach klimatycznychtvn24

Upały to nie tylko uciążliwość i niewygoda w codziennym życiu. Rolnictwu regularnie zagraża susza. Płoną lasy, a pożary bywają tragiczne w skutkach. Tylko w ostatnich miesiącach ogień pustoszył między innymi Stany Zjednoczone, Szwecję i Grecję. W pożarach w Grecji w ciągu czterech dni zginęło ponad 80 osób.

Pożary w Europie - dane z 24 lipca (EFFIS-Copernicus)EFFIS-Copernicus

Stres termiczny

Jak podkreślają eksperci, zagrożenie związane z upałami często jest lekceważone. To "niewidzialny kataklizm", którego rzeczywiste skutki dla zdrowia i życia ludzi trudno jest udokumentować.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że stres termiczny powiązany ze zmianami klimatu w latach 2030-2050 będzie prawdopodobnie powodował dodatkowych 38 tysięcy zgonów corocznie.

Przez dwa tygodnie upałów w Japonii zginęło co najmniej 80 osób, a tysiące zostało ewakuowanych. W maju w pakistańskim Karaczi z powodu gorąca zmarło 60 osób. To tylko dwa najbardziej spektakularne przykłady zagrożeń w ostatnim czasie.

- Fale upałów stają się coraz częstsze i dzieje się tak ze względu na zmiany klimatu. Temperatura powietrza na świecie wciąż rośnie - przestrzega Sven Harmeling z pozarządowej organizacji charytatywnej CARE International. Podkreśla, że "musimy być przygotowani na więcej konsekwencji" tego stanu rzeczy.

Odchylenie średniej miesięcznej sumy opadów w lipcu (ECMWF)ECMWF

Niepewne nadzieje związane z porozumieniem paryskim

Prawie jedna na trzy osoby na świecie już jest narażona na poważne zagrożenia związane z upałami. Naukowcy z Uniwersytetu Hawajskiego oszacowali w ubiegłym roku, że do 2100 roku będzie to już jedna osoba na dwie. Nawet jeśli zostaną wdrożone radykalne środki, mające zminimalizować zmiany klimatu.

W 2015 roku 195 krajów podpisało porozumienie paryskie - pierwszą powszechną i wiążącą sygnatariuszy prawnie umowę w sprawie zmian klimatu. Za cel postawiono ograniczenie wzrostu średniej temperatury powietrza do poziomu "znacznie niższego" niż dwa stopnie Celsjusza powyżej średniej z czasów przedindustrialnych. Porozumienie zakłada również "kontynuowanie działań" mających ograniczyć ten wzrost do 1,5 stopnia.

Nadzieje te poważnie podważyła ubiegłoroczna decyzja Donalda Trumpa o wycofaniu jego kraju z paryskiego porozumienia klimatycznego. Zdaniem amerykańskiego prezydenta jest ono niekorzystne dla Stanów Zjednoczonych, działa natomiast na korzyść innych krajów.

Mapa drogowa wdrażania wynegocjowanej w Paryżu umowy ma zostać przyjęta podczas grudniowego szczytu klimatycznego ONZ w Katowicach. Na marginesie: to najdroższa impreza międzynarodowa, jaką do tej pory organizował polski rząd. Ma kosztować stronę polską ponad ćwierć miliarda złotych.

Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiem
Rok 2017 drugim najcieplejszym rokiemnasa.gov

Narażone społeczeństwa ubogie

Frank Rijsberman - szef międzynarodowej organizacji Global Green Growth Institute z siedzibą w Seulu, pomagającej krajom rozwijającym się wdrażać energię odnawialną - twierdzi, że zmiany klimatyczne i kolejne fale upałów najbardziej dotykają właśnie społeczeństwa ubogie.

- W krajach rozwiniętych mamy zasoby, mamy pieniądze, mamy systemy, możemy to osiągnąć. Jednak w krajach rozwijających się, gdzie elastyczność jest bardzo mała, ludzie są bardziej poszkodowani - tłumaczy Rijsberman.

Jeden z przykładów: 1,1 miliarda mieszkańców Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej nie ma dostępu do klimatyzowanych pomieszczeń, co choćby przez kilka godzin zapewniłoby im ochłodę - podała w ubiegłym tygodniu Sustainable Energy for All, globalna inicjatywa na rzecz dostępu do odnawialnych źródeł energii, kierowana przez byłego sekretarza generalnego ONZ Ban Ki Muna.

Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASA
Trend ocieplania się Ziemi (od 1880 do 2016), NASANASA

Fala upałów, fala samobójstw

Wśród mało znanych i mało zbadanych skutków upałów jest zwiększona liczba samobójstw - zauważają eksperci.

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda poinformowali w poniedziałek o ustalonym przez siebie związku między wzrostem temperatury a wzrostem liczby samobójstw. Do takich wniosków doszli po przeanalizowaniu danych klimatycznych i wskaźników samobójstw w Meksyku i Stanach Zjednoczonych w kilku ostatnich dekadach. Autorzy raportu alarmują, że jeśli globalne ocieplenie nie zostanie ograniczone do 2050 roku, tylko w tych dwóch krajach rokrocznie może dochodzić do nawet 21 tysięcy samobójstw więcej.

Posłuchaj rozmowy z ekspertem

Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)
Doktor Joanna Remiszewska-Michalak o globalnym ociepleniu (wideo archiwalne)tvn24

Autor: ao//rzw / Źródło: TVN Meteo, Reuters

Pozostałe wiadomości

W najbliższym czasie znów znajdziemy się pod wpływem niżu śródziemnomorskiego. O tym, jak wpłynie on na pogodę w Polsce w najbliższym czasie, pisze w swojej prognozie pogody synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek. Nasza ekspertka wskazuje w niej też, jak długo będziemy czekać na powrót upału.

Kolejny niż śródziemnomorski. A kiedy wróci upał?

Kolejny niż śródziemnomorski. A kiedy wróci upał?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia przed intensywnymi opadami deszczu. Żółte alarmy obowiązują na północnym wschodzie kraju. Z prognozy zagrożeń wynika, że pod koniec tygodnia w części Polski mogą pojawić się burze.

Uwaga na ulewny deszcz. W mocy żółte alarmy

Uwaga na ulewny deszcz. W mocy żółte alarmy

Źródło:
IMGW

W mediach pojawiły się nagrania i zdjęcia przedstawiające wieloryby wyrzucone na brzeg w Japonii. Do zdarzenia miało dojść mniej więcej w tym samym czasie, gdy na Pacyfiku nastąpiło potężne trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami. Eksperci zaznaczają jednak, że oba zdarzenia nie są ze sobą powiązane.

Wieloryby wyrzucone na brzeg przez tsunami? Ekspert wyjaśnia nagranie

Wieloryby wyrzucone na brzeg przez tsunami? Ekspert wyjaśnia nagranie

Źródło:
NHK, tvn24.pl

Anita Werner, dziennikarka "Faktów" TVN, przebywa na wyspie Oahu na Hawajach. Opowiadała o tym, jak otrzymała alert przed tsunami i musiała ewakuować się w bezpieczne miejsce. - To, co było rzeczywiście lekko stresujące w tej sytuacji, to kolejka samochodów, które jechały w głąb wyspy, żeby być w bezpiecznym miejscu - mówiła.

Anita Werner: jak są ostrzeżenia przed tsunami, to robi to na człowieku wrażenie

Anita Werner: jak są ostrzeżenia przed tsunami, to robi to na człowieku wrażenie

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 8,8 - szóste największe w historii pomiarów i najsilniejsze na świecie od 14 lat - wystąpiło u wschodnich wybrzeży Kamczatki na Dalekim Wschodzie w Rosji. Fala tsunami spowodowana przez nie sunie przez Pacyfik. Dotarła do Zachodniego Wybrzeża USA, Alaski oraz Hawajów. W Japonii ewakuowano między innymi pracowników elektrowni atomowej w Fukushimie. Skutki trzęsienia ziemi odczuwają dziesiątki milionów ludzi na całym świecie.

Jedno z największych trzęsień ziemi w historii. Gdzie odwołano alarm, a gdzie nadal czekają na tsunami

Jedno z największych trzęsień ziemi w historii. Gdzie odwołano alarm, a gdzie nadal czekają na tsunami

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP, Reuters

Bardzo silne trzęsienie ziemi zarejestrowano we wtorek w rejonie Kamczatki. W wielu krajach wydano ostrzeżenia przed tsunami. Jak mówił na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl, fala tsunami może przemieszczać się nawet z prędkością odrzutowca - 800 kilometrów na godzinę.

"Fala tsunami może przemieszczać się z prędkością odrzutowca"

"Fala tsunami może przemieszczać się z prędkością odrzutowca"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W wyniku silnego trzęsienia ziemi, które odnotowano u wschodnich wybrzeży Kamczatki, powstała fala tsunami. Dotarła ona między innymi do Hawajów. Na Kontakt24 napisały Polki przebywające na wyspach Oʻahu i Maui.

Relacje Polek z Hawajów: znajomi śpią w samochodzie, córki u nas na podłodze

Relacje Polek z Hawajów: znajomi śpią w samochodzie, córki u nas na podłodze

Źródło:
Kontakt24

W mieście Tamba położonym na wyspie Honsiu padł w środę nowy rekord ciepła dla Japonii. Termometry pokazały tam aż 41,2 stopnia Celsjusza - podała Japońska Agencja Meteorologiczna (JAM). Na terenie niemal całego kraju wydano ostrzeżenia przed ekstremalnym upałem.

Nowy rekord gorąca padł w Japonii

Nowy rekord gorąca padł w Japonii

Źródło:
PAP, AFP

Niż genueński przyniósł w ostatnich dniach wielu regionom kraju ulewny deszcz. Intensywne opady w połączeniu z temperaturą przekraczającą 20 stopni to idealne warunki do pojawienia się mnóstwa komarów i wzrostu aktywności kleszczy.

Po ulewach mogą się pojawić chmary komarów    

Po ulewach mogą się pojawić chmary komarów    

Źródło:
PAP

Burza tropikalna Co-May nawiedziła wschodnie Chiny. Z powodu zagrożenia ewakuowano ponad 280 tysięcy mieszkańców Szanghaju. W związku z trzęsieniem ziemi wydano dla tego miasta ostrzeżenie przed tsunami.

Setki tysięcy ewakuowanych, odwołane loty. Wydano alerty

Setki tysięcy ewakuowanych, odwołane loty. Wydano alerty

Źródło:
Reuters, PAP

Hongkong nawiedziły silne ulewy. We wtorek w mieście po raz pierwszy w tym roku obowiązywały najwyższe, czarne ostrzeżenia meteorologiczne. Intensywne opady deszczu doprowadziły do powstania spektakularnego "wodospadu" przy jednej z ulic.

Ekstremalne opady stworzyły spektakularny "wodospad"

Ekstremalne opady stworzyły spektakularny "wodospad"

Źródło:
Reuters, straitstimes.com, hongkong.fp

W prognozach pogody dla środkowej Europy natykamy się na pojęcie niżów genueńskich - systemów pogodowych niosących ze sobą ogromne ilości wilgoci. Chociaż towarzyszą one mieszkańcom Starego Kontynentu od wieków, wydaje się, że ostatnimi czasy słyszymy o nich coraz częściej. Czy teraz, w epoce zmian klimatu, Polska powinna coraz bardziej bać się tych niżów i ulew, które ze sobą niosą?

Czy Genua boi się niżów genueńskich?

Czy Genua boi się niżów genueńskich?

Źródło:
TVN24+

Pogoda na dziś, czyli na środę 30.07. Dzień przyniesie w części kraju przelotne opady deszczu. Temperatura nie będzie za wysoka jak na lato, miejscami osiągnie około 20 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - środa, 30.07. W części kraju przydadzą się parasole

Pogoda na dziś - środa, 30.07. W części kraju przydadzą się parasole

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gwałtowna pogoda nie daje Tajwanowi odetchnąć po przejściu tajfunu Danas. Wyspę nawiedziła kolejna porcja ulewnego deszczu, który doprowadził do powodzi. Utonęło w niej kilka tysięcy świń, a straty szacowane są na pół miliona dolarów.

"Woda sięga na dwa metry". Kilka tysięcy świń utonęło

"Woda sięga na dwa metry". Kilka tysięcy świń utonęło

Źródło:
Reuters, Focus Taiwan

Powodzie błyskawiczne to bardzo niebezpieczne zjawisko, które coraz częściej występuje w naszym kraju - ostrzegają eksperci. Obecnie ze skutkami poważnych zalań i podtopień zmagają się mieszkańcy południowych i południowo-wschodnich regionów Polski.

"Z niepozornej, na co dzień spokojnej i urokliwej rzeczki robi się piekło"

"Z niepozornej, na co dzień spokojnej i urokliwej rzeczki robi się piekło"

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północnych regionów Chin zmagają się ze skutkami katastrofalnej powodzi wywołanej obfitymi opadami deszczu. W wyniku żywiołu zginęło co najmniej 30 osób, a ponad 80 tysięcy zostało ewakuowanych. Według władz ulewy mogą utrzymywać się do środy.

Coś takiego "spotyka się raz na setki lat"

Coś takiego "spotyka się raz na setki lat"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters

Około 2600 gospodarstw domowych nie miało dostępu do energii elektrycznej z powodu burzy, jaka nawiedziła Sioux Falls w Dakocie Południowej. W mieście oraz jego okolicach silny wiatr doprowadził do wielu zniszczeń. W hrabstwie Gregory pojawiło się tornado.

Powalone drzewa, zerwane dachy, brak prądu

Powalone drzewa, zerwane dachy, brak prądu

Źródło:
Keloland.com, CNN, FOX Weather, Argus Leader, Dakota News

Po obfitych opadach deszczu trudna sytuacja panuje w mieście Tolkmicko (woj. warmińsko-mazurskie), gdzie wciąż trwa wypompowywanie wody z zalanych terenów. Strażacy mają dużo pracy w Nowym Dworze Gdańskim (woj. pomorskie), gdzie zalanych zostało około 300 domów i w Elblągu, gdzie woda popłynęła głównymi ulicami.

Ulewy w Polsce. Zalanych kilkaset domów, woda płynąca ulicami

Ulewy w Polsce. Zalanych kilkaset domów, woda płynąca ulicami

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24

Portugalia nadal płonie - tysiące strażaków zmagają się z trzema dużymi pożarami i kilkudziesięcioma mniejszymi. We wtorek walkę z żywiołem utrudnia pogoda.

"Rozpaczliwie jest na to patrzeć"

"Rozpaczliwie jest na to patrzeć"

Źródło:
PAP, Reuters

Jeszcze kilka miesięcy temu uważano, że asteroida 2024 YR4 może uderzyć w 2032 roku w Ziemię. Po nowych wyliczeniach okazało się jednak, że obiekt minie naszą planetę, ale może trafić w Księżyc. Byłoby to największe takie uderzenie od tysięcy lat, a naukowcy wskazują, jakie miałoby konsekwencje.

Asteroida wielkości bloku może uderzyć w Księżyc

Asteroida wielkości bloku może uderzyć w Księżyc

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Wiele nadmorskich kąpielisk we wtorek 29.07 jest zamkniętych. Powodem jest trudna sytuacja pogodowa, a przede wszystkim wysokie fale.

Czerwone flagi nad morzem. Gdzie nie można się kąpać

Czerwone flagi nad morzem. Gdzie nie można się kąpać

Źródło:
PAP

Irakiem zawładnęły ekstremalne upały - w poniedziałek w wielu częściach kraju termometry pokazały ponad 50 stopni Celsjusza. Organizacja Narodów Zjednoczonych zalicza Irak do krajów najbardziej narażonych na zmiany klimatu.

"Tak gorąco, że aż pali"

"Tak gorąco, że aż pali"

Źródło:
Reuters, Xinhua

Obserwując dziką zwierzynę, można czasem zauważyć osobniki o specyficznym umaszczeniu. Zdjęcia jednego z nich otrzymaliśmy na Kontakt24. Leśnicy wyjaśnili, z czego wynika nietypowy kolor zwierząt.

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Źródło:
Kontakt24, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych

Grecję sparaliżowały pożary lasów, wywołane falą ekstremalnych upałów, które przez kilka dni nie ustępowały zarówno na kontynencie, jak i na wyspach. Najpoważniejsza sytuacja panowała na Eubei.

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Źródło:
ekathimerini.com

Wokół Bursy, czwartego co do wielkości miasta Turcji, już trzeci dzień szaleją pożary. Podczas walki z żywiołem śmierć poniosły cztery osoby. Płoną także inne rejony kraju.

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Źródło:
PAP, BBC News Turkce, Hurriyet

Obfite opady deszczu doprowadziły do powstania gwałtownej powodzi w mieście Brosteni na północy Rumunii. W wyniku żywiołu zginęła co najmniej jedna osoba - podała agencja Reuters.

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Źródło:
Reuters

Nie mamy dobrych wiadomości dla ciepłolubnych - wszystkich nas czeka spadek temperatury znacznie poniżej średniej. Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Temperatura 50,5 stopni Celsjusza została zmierzona 25 lipca w mieście Silopi na południowym wschodzie Turcji. To najwyższa odnotowana wartość w historii kraju.

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Źródło:
PAP, Deutsche Welle

W rejonie Pekinu i północno-wschodnich Chin ulewne deszcze spowodowały powodzie i lawiny błotne, w wyniku których zginęły dwie osoby, a dwie kolejne są zaginione. W przemysłowym mieście Baoding w ciągu jednej nocy spadło aż 145 litrów na metr kwadratowy deszczu, co wymusiło ewakuację ponad trzech tysięcy mieszkańców.

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
PAP

Kiedy nastanie jakaś stabilizacja w pogodzie? Czy po deszczowym lipcu sierpień będzie ratunkiem dla branży turystycznej? W wielu regionach kraju słychać narzekania na pogodę. Ostatnie lata z lipcami suchymi i gorącymi jak w Hiszpanii rozpieściły nas i pozwoliły zapomnieć, jak wyglądał kiedyś lipiec w naszym kraju.

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

Źródło:
TVN24+

W sobotę około południa na greckiej wyspie Eubei wybuchł pożar. Zdjęcia i nagranie unoszącego się dymu nad płonącym lasem otrzymaliśmy na Kontakt24. W gaszeniu ognia biorą udział samoloty gaśnicze.

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Źródło:
Kontakt24, protothema.gr, naftemporiki.gr

Para z Kansas City została obudzona w piątek rano przez głośny huk. Okazało się, że na ich dom spadło drzewo. Przebiło ono sufit, a przez dziurę do salonu wlała się woda.

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Źródło:
CNN, fox4kc.com