Księżyc rdzewieje. "To nie powinno mieć miejsca"

Księżyc rdzewieje
Według Europejskiej Agencji Kosmicznej ludzki mocz może pomóc zbudować bazę na Księżycu
Źródło: ESA
Woda i tlen są niezbędne do powstania rdzy. Na Księżycu nie ma jednego z nich, a jednak Srebrny Glob rdzewieje. Takie wnioski płyną z ostatnich badań NASA i Uniwersytetu Hawajskiego. Badacze są zdania, że znają rozwiązanie tej zagadki.

Indyjska sonda Chandrayaan-1, badając powierzchnię Księżyca w 2008 i 2009 roku, zebrała dane, które na przestrzeni kolejnych lat doprowadziły do licznych odkryć. Jednym z nich jest to, że na powierzchni naszego naturalnego satelity znajdują się cząsteczki wody.

Gdy w ostatnim czasie naukowcy z NASA i Uniwersytetu Hawajskiego analizowali informacje, odkryli, że na powierzchni Księżyca znajdują się ślady hematytu, czyli tlenku żelaza (III). Ten związek chemiczny to z kolei główny składnik rdzy. To o tyle dziwne, że rdza powstaje wtedy, gdy żelazo wystawione jest na działanie tlenu i wody, a tego pierwszego na Księżycu nie ma. Dodatkowo na jego powierzchnię stale wysyłany jest wodór niesiony przez wiatr słoneczny, co utrudnia proces rdzewienia.

"To bardzo zagadkowe"

- Na początku w ogóle w to nie wierzyłem. To nie powinno mieć miejsca, biorąc pod uwagę warunki panujące na Księżycu - powiedziała Abigail Fraeman z Jet Propulsion Laboratory, jednego z centrów badawczych NASA. Jak ocenił główny autor badania Shuai Li z Uniwersytetu Hawajskiego, "to bardzo zagadkowe".

Naukowcy uważają jednak, że rozwiązali tę zagadkę. Odpowiedź znajduje się na naszej planecie.

Rdza była skoncentrowana po stronie Księżyca zwróconej w kierunku Ziemi. Ta jest otoczona polem magnetycznym, a wiatr słoneczny rozciąga to pole, tworząc tak zwany ogon magnetyczny. Srebrny Glob wchodzi w zasięg ogona co miesiąc, na trzy dni przed swoją pełnią. Zanim znajdzie się poza jego zasięgiem, mija łącznie sześć dni. Według badaczy tlen z górnych warstw atmosfery Ziemi, wędrujący w ogonie magnetycznym, ląduje na Księżycu i oddziałuje z cząsteczkami wody. Tak właśnie ma rdzewieć Księżyc.

Na poniższej kompozycji na niebiesko zaznaczone są obszary na Księżycu ze zgromadzoną wodą. Tam znaleziono ślady hematytu.

Rdza na Księżycu (ISRO/NASA/JPL-Caltech/Brown Univ./USGS)
Rdza na Księżycu (ISRO/NASA/JPL-Caltech/Brown Univ./USGS)
Źródło: ISRO/NASA/JPL-Caltech/Brown Univ./USGS

Potrzebne kolejne badania

Bez odpowiedzi pozostaje jednak pytanie, dlaczego ślady rdzy pojawiły się po drugiej stronie Księżyca, czyli tam, gdzie tlen z naszej planety nie jest w stanie dotrzeć. Potrzeba także więcej danych, aby dowiedzieć się w jaki sposób dokładnie cząsteczki wody oddziałują ze skałami. Do tych celów NASA planuje stworzenie nowej wersji narzędzia, które - wbudowane w sondę Chandrayaan-1 - będzie badało skład mineralny naszego naturalnego satelity.

Autor: ps/map / Źródło: CNN

Czytaj także: