Jak powstaje trąba powietrzna?

Trąba powietrzna może pojawić się nad obszarami Polski
Trąba powietrzna nad Bełchatowem
Źródło: Kontakt24
Trąby powietrzne nie są często spotykane w Polsce. Jednak zderzenie się dwóch mas powietrza, których różnica temperatur jest duża, stwarza dobre warunki, do tworzenia się trąby powietrznej.

W Polsce te zjawiska pojawiają się średnio w ciągu roku od 8 do 14 razy. Najczęściej występują w okresie od maja do sierpnia w godzinach popołudniowych.

Charakterystyczny dla trąb, które występują na obszarze naszego kraju jest wąski pas zniszczeń, który obejmuje około 200-250 metrów.

Zjawisko to nie występuje zbyt często. W bazie ESWD (ang. European Severe Weather Database) można sprawdzić ile trąb powietrznych odnotowano w danym regionie. Narzędzie to zostało opracowane przez organizację ESSL (ang. European Severe Storms Laboratory), która gromadzi dane oraz obserwacje pogodowe obejmujące: opady deszczu, burze, grad, czy trąby powietrzne.

Od początku 2017 roku w Polsce pojawiło się pięć trąb powietrznych.

Trąby powietrzne w Polsce od początku 2017 roku (ESWD, CC BY SA)
Trąby powietrzne w Polsce od początku 2017 roku (ESWD, CC BY SA)
Źródło: ESWD, CC BY SA

Czym się różni trąba od tornada?

W mowie potocznej terminy te są używane zamiennie. Jednak meteorolodzy widzą diametralną różnicę między nimi.

Trąba powietrzna tworzy się z wirowego wiatru o osi pionowej, który kształtem przypomina tubę. Jej średnica jest ograniczona do kilkudziesięciu metrów. Zjawisko to tworzy się z chmur Cumulonimbus, które sięgają do powierzchni Ziemi.

Natomiast tornado jest silną trąbą powietrzną. Jego średnica dochodzi nawet do kilkuset metrów. W odróżnieniu do trąby powietrznej tornado występuje tylko w Ameryce Północnej, gdzie powoduje katastrofalne zniszczenia.

Wyróżniamy różne rodzaje tego nieprzewidywalnego zjawiska meteorologicznego. Oprócz klasycznej trąby powietrznej występują wiry pyłowe nad stepami oraz suchymi pustyniami oraz trąby wodne, które powstaję nad powierzchnią wody. Rodzaj trąby powietrznej zależy od obszaru i aktualnych warunków pogodowych, które sprzyjają tworzenie się gwałtownych zjawisk meteorologicznych.

Jak powstaje tornado? (Maria Samczuk/PAP/DPA)
Jak powstaje tornado? (Maria Samczuk/PAP/DPA)
Źródło: Maria Samczuk/PAP/DPA
Jak powstaje tornado? (Maria Samczuk/PAP/DPA)
Jak powstaje tornado? (Maria Samczuk/PAP/DPA)
Źródło: Maria Samczuk/PAP/DPA

Tak wygląda pyłowy:

Wir pyłowy w Gwatemali

Wir pyłowy w Gwatemali

Wodna trąba powietrzna:

Trąba wodna w okolicy Walencji w Hiszpanii (@pometa1007/twitter)

Trąba wodna w okolicy Walencji w Hiszpanii (@pometa1007/twitter)

Trąba wodna w Rosji

Trąba wodna w Rosji

Autor: wd/tm / Źródło: IMGW/ PAP

Czytaj także: