Astronomiczne lato coraz bliżej. Będzie pełne atrakcji na niebie

Co czeka nas latem 2019?
Co czeka nas latem 2019?
Źródło: NASA/Shutterstock
W piątek 21 czerwca o godzinie 17.54 zacznie się astronomiczne lato. Ta pora roku będzie obfitować w astronomiczne atrakcje. W Polsce zobaczymy częściowe zaćmienie księżyca, a mieszkańcy między innymi Chile obejrzą również całkowite zaćmienie słońca.

Wraz z początkiem astronomicznego lata Słońce przejdzie przez punkt przesilenia letniego i wstąpi w znak Raka. W tym dniu Słońce będzie górować w zenicie nad zwrotnikiem Raka.

Półwiecze pierwszego lądowania na Księżycu

W letnie miesiące astronomowie zachęcają do spojrzenia w niebo. W tym roku pojawia się szczególna ku temu okazja, mija bowiem 50. rocznica pierwszego, załogowego lądowania człowieka na Księżycu. Z tej okazji około 20 lipca na całym świecie, również w Polsce, szykowane są wydarzenia popularyzujące astronomię, na przykład pikniki astronomiczne z obserwacjami Księżyca.

Neil Armstrong na Księżycu (1969) (NASA)
Neil Armstrong na Księżycu (1969) (NASA)
Źródło: NASA

W dniu rocznicy 20 lipca Księżyc wzejdzie późnym wieczorem (około godziny 23.) i będzie widoczny aż do rana. Na niebie dość nisko nad południowym horyzontem dostrzeżemy wtedy Saturna i Jowisza. Wysoko nad nimi zobaczymy trzy jasne gwiazdy tworzące wierzchołki tzw. Trójkąta Letniego. Są to Wega z konstelacji Lutni, Deneb z Łabędzie i Altair z Orła. Trójkąt Letni łatwo dostrzec przez wszystkie letnie miesiące.

Trójkąt Letni (apod
Trójkąt Letni (apod
Źródło: apod.nasa.gov/Rogelio Bernal Andreo (Deep Sky Colors)
Trójkąt Letni (apod
Trójkąt Letni (apod
Źródło: apod.nasa.gov/Andy Steere

"Polska" planeta

Na niebie będzie można obserwować też gwiazdę BD+14 4559, wokół której krąży planeta. Gwiazda nie jest widoczna gołym okiem, ale znajduje się w zasięgu amatorskich teleskopów, a nawet lornetek.

Planetę odkryli 10 lat temu polscy astronomowie z grupy kierowanej przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z Centrum Astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Układ ten jest dla Polaków szczególnie ciekawy, bo Międzynarodowa Unia Astronomiczna, w ramach międzynarodowego konkursu z okazji jej stulecia, przyznała Polsce prawo do nadania mu nazwy.

Zaćmienia Księżyca i Słońca

16 lipca będziemy mieli okazję zobaczyć częściowe zaćmienie Księżyca, widoczne prawie w całej Europie, a także w Afryce, środkowej Azji i na Oceanie Indyjskim. W Polsce zaćmienie będzie widoczne wieczorem przy wschodzie Księżyca. Zaćmienie półcieniowe rozpocznie się o godzinie 20.44, zaćmienie częściowe o godzinie 22.02, zaś faza maksymalna nastąpi o godzinie 23.32. O godzinie 1.00 nastąpi koniec zaćmienia częściowego, a koniec zaćmienia półcieniowego o godzinie 2.18. Maksymalna faza zaćmienia wyniesie 0,65.

Pierwsze z trzech zaćmień Księżyca z 2019 roku (NASA)
Pierwsze z trzech zaćmień Księżyca z 2019 roku (NASA)
Źródło: NASA/MSFC/Joe Matus

Wcześniej, bo 2 lipca, nastąpi całkowite zaćmienie Słońca. Nie będzie ono jednak widoczne z terenu Polski, swym zasięgiem obejmie południowy Pacyfik, środkowe Chile oraz środkową Argentynę. Ciekawostką jest to, iż pas całkowitego zaćmienia przebiegnie m.in. przez jedno z największych obserwatoriów astronomicznych na świecie - La Silla w Chile, należące do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).

Obserwatorium La Silla w Chile
Obserwatorium La Silla w Chile
Źródło: Krzysztof Ulaczyk (CC BY-SA 3.0)

"Spadające gwiazdy"

Tradycyjnie w nocy z 12 na 13 sierpnia przypada maksimum rojów meteorów o nazwie Perseidy, określane popularnie jako "noc spadających gwiazd". Rój Perseidów jest aktywny od 17 lipca do 24 sierpnia, a w maksimum można dostrzec nawet 150 "spadających gwiazd" na godzinę. Rój ten znany jest od starożytności.

Deszcz perseidów z 2016 roku (NASA)
Deszcz perseidów z 2016 roku (NASA)
Źródło: NASA/Bill Ingalls

Autor: kw/aw / Źródło: PAP

Czytaj także: