Wszy najczęściej pojawiają się we włosach dzieci. Dzieci przebywają w dużych skupiskach, często dzielą się szczotkami czy gumkami do włosów, a to daje wszom pole do manewru. Wszawica, którą wszy wywołują, jest uciążliwą chorobą. Podpowiadamy, jakie są jej objawy i jak się przed nią uchronić.
● Wszy nie potrafią skakać ani pływać. ● Wszawica nie zawsze musi być oznaką braku higieny. ● Wszawica to choroba wywoływana przez wszy.
Wsza - jak wyglądają wszy?
Wszy to małe owady, które żyją we wszystkich strefach klimatycznych. Są to więc owady kosmopolityczne. Są one zewnętrznymi pasożytami ssaków.
Owady te mają rozmiar od dwóch do trzech milimetrów. Mogą mieć kolor od brudnobiałego do szarego. Wszy nie potrafią skakać ani pływać. Poruszają się jedynie poprzez pełzanie.
Ile żyją wszy?
Pełny cykl życiowy wszy trwa około trzech-czterech tygodni. Bez swojego żywiciela, czyli na przykład poza głową człowieka, przetrwa do dwóch dni. Tyle też przeżyją wszy na pościeli.
Wszy we włosach szybko się rozmnażają. Samica składa od stu do trzystu jaj, które przyklejają się do włosów. Jaja, które składa samica, określane są jako gnidy. Gnidy są wielkości ziarna sezamu lub soli. Żywe mają kolor szarobiały i są mocno przyklejone do nasady włosa.
Jajka wszy a łupież
Jeżeli z włosów spadają wszy, są to tylko martwe osobniki. Na pierwszy rzut oka można je pomylić z łupieżem. Czy gnidy strzelają? Tak i jest to sposób na odróżnienie martwej gnidy od łupieżu. Wystarczy ścisnąć to, co wypadło z włosów w palcach. Jeżeli wyda z siebie charakterystyczny trzask, to najpewniej jest to właśnie martwa gnida.
Wszawica
Jest to choroba pasożytnicza, którą wywołuje wesz ludzka. Skąd się biorą wszy? Nie są one oznaką braku higieny, a zarażenie możliwe jest w każdym wieku. Najczęściej narażone są na wszawicę jednak dzieci i młodzież. Dlaczego wszy u dzieci zdarzają się częściej niż u dorosłych? Ponieważ przebywają w dużych skupiskach - w przedszkolach, szkołach czy na obozach. Nie przestrzegają też aż tak zasad dystansu, dochodzi więc czasem do zetknięcia głów - kiedy śpią, zakładają nie swoje czapki czy pożyczają swoje akcesoria do włosów.
Objawy wszawicy, objawy wszy:
● uporczywe swędzenie skóry głowy - zwłaszcza na skroniach, czy w okolicy ciemieniowej lub potylicznej głowy, ● zaczerwienienie skóry (najczęściej na linii włosów, za uszami), ● drobne ranki, zadrapania, ● uszkodzenia skóry głowy, stany zapalne i zakażenia, ● możliwe jest też powstanie kołtuna. Dochodzi do tego, gdy włosy zlepią się wydzieliną.
Wszawica była szeroko rozpowszechniona w Europie w pierwszej połowie XX wieku. Przestała być zjawiskiem masowym dopiero w latach 50. XX wieku. Jednym ze skutków wszawicy jest stygmatyzacja zarażonych osób. Należy podkreślić, że wszawica jest powszechna i nie zawsze jest oznaką braku higieny.
Jak pozbyć się wszy?
Leczenie wszawicy dotyczy nie tylko osoby, u której została ona już stwierdzona. Konieczna jest również obserwacja i najprawdopodobniej leczenie osób, z którymi miała bliski kontakt. Najczęściej dotyczy to domowników.
Obecnie w aptekach można kupić specjalne środki, które skutecznie likwidują wszy. Będą one skuteczniejsze niż próba pozbycia się wszy domowym sposobem. Preparaty dostępne w aptekach występują w formie kremów, szamponów, żeli i lotionów. Ważne jest, aby stosować się do informacji zawartych w ulotce i zaleceń dotyczących stosowania. Po użyciu odpowiedniego preparatu należy wyczesać włosy grzebieniem, aby pozbyć się martwych wszy i gnid. Nie zapomnij, aby po wyczesaniu dokładnie oczyścić grzebień - możesz go zamrozić lub zanurzyć we wrzątku. Stosowanie preparatów na wszy należy powtarzać zgodnie z zaleceniami na ulotce.
Ważne jest jednak zajęcie się nie tylko włosami, ale również rzeczami osoby, u której stwierdzono wszy. Trzeba wyprać w wysokiej temperaturze ubrania, pościel i pluszowe zabawki. Szczotki, grzebienie i ozdoby do włosów wygotować lub zniszczyć. W pomieszczeniach natomiast dokładnie odkurzyć i umyć podłogę oraz meble.
Przeciwdziałanie wszawicy
Kroki, które warto podjąć, aby ustrzec dzieci i siebie przed wszawicą: - ucz dzieci, aby nie wymieniały się z nikim swoimi rzeczami osobistymi, - uczulaj dzieci, aby przestrzegały zasad higieny osobistej, - związuj dzieciom włosy podczas zabaw z innymi dziećmi, - codziennie wyczesuj dzieciom włosy, - systematycznie przeglądaj włosy dziecka.
Wszy łonowe
Objawem wszawicy łonowej jest przede wszystkim świąd, ale również w niektórych przypadkach tak zwane plamy błękitne w miejscach, gdzie doszło do ukłucia przez wszy. Wesz łonowa przez niektórych nazywana jest mendą. Do zarażenia wszawicą łonową najczęściej dochodzi podczas stosunku płciowego.
Co odstrasza wszy?
W aptekach dostępne są preparaty o działaniu repelentnym, które działają odstraszająco na wszy. Wszy nie lubią między innymi olejku rozmarynu, eukaliptusa, drzewa herbacianego i cytroneli.
Źródło: GiS, MZ
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock