Zegar poświęcony Janowi Heweliuszowi znów zachwyca. Czasomierz, który na co dzień stoi na skwerze im. Heweliusza właśnie odzyskał gnomon i herby, które skradli złodzieje. Z interaktywnej tablicy umieszczonej w jego sąsiedztwie odczytać można instrukcję obsługi czasomierza oraz ciekawostki dotyczące astronoma. Rekonstrukcja kosztowała 15 tys. zł.
Zegar powstał w 2003 r., ale cztery lata później został zniszczony. Złodzieje pozbawili czasomierz wszystkich metalowych elementów, w tym gnomonu (pionowej wskazówki, której cień wskazywał czas) i herbów Gdańska oraz rodziny Heweliusza.
Naprawy zegara podjęła się miejska spółka Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna, która w sierpniu ub.r. postawiła w sąsiedztwie czasomierza fontannę oraz interaktywną tablicę, dzięki której turyści i gdańszczanie mogą poznać historię gdańskich instalacji wodociągowych ale też życiorys astronoma.
Tak wyglądał zegar przed rekonstrukcją:
O zegar upomnieli się mieszkańcy Gdańska
Rekonstrukcja zegara słonecznego była jednym z projektów zgłoszonych do budżetu obywatelskiego miasta Gdańska na rok 2014. Projekt zdobył wówczas ponad tysiąc głosów, było to jednak zbyt mało, by zakwalifikować się do realizacji. - Gdy dowiedzieliśmy się, że pomysł przepadł w głosowaniu, poczuliśmy się zobowiązani do wykonania rekonstrukcji zegara na własny koszt - powiedziała Anna Nawała, rzeczniczka prasowa GIWK.
We wtorek przedstawiciele spółki zaprezentowali mediom zrekonstruowany zegar. Nowy gnomon – wykonany, jak poprzedni z metalu - został zainstalowany w taki sposób, by zapobiec jego ewentualnemu demontażowi. Z kolei herby Gdańska i rodziny Heweliusza zrobiono z żywicy przypominającej piaskowiec.
Nawała dodała, że interaktywna tablica przy fontannie zyskała wzbogaconą o nową aplikację, dzięki której można poznać ciekawostki dotyczące astronoma, obejrzeć parę filmików prezentujących jego dokonania oraz dowiedzieć się, jak powinno się odczytywać czas z zegara słonecznego.
Rekonstrukcja czasomierza kosztowała około 15 tys. zł.
Zegar Heweliusza
Dedykowany Heweliuszowi zegar słoneczny zaprojektowała Hanna Klementowska przy współpracy z dr. inż. Grzegorzem Szychlińskim z Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Tarcza zegara to zainstalowana poziomo okrągła, kamienna płyta, na której wyryto podziałkę czasową i napis "Wielkiemu astronomowi Janowi Heweliuszowi gdańszczanie". Na płycie znajduje się także tabela z poprawkami, jakie trzeba brać pod uwagę, by poprawnie odczytać czas na zegarze.
Skwer, na którym zainstalowano zegar słoneczny znajduje się w historycznym centrum Gdańska - przed Ratuszem Starego Miasta, z którym Jan Heweliusz był związany (pełnił m.in. funkcję rajcy) i nieopodal którego mieszkał.
Zegar nie jest jedynym sposobem na upamiętnienie słynnego astronoma na placu jego imienia. Na zieleńcu tym stoi także pomnik Heweliusza, a na ścianie kamienicy, w kierunku której zwraca się postać astronoma, przed kilkoma laty namalowano mapę gwiaździstego nieba.
Heweliusz ma też swoją fontannę:
Astronom, piwowar, wydawca
Jan Heweliusz - astronom, piwowar, grafik, drukarz i wydawca, urodził się 28 stycznia 1611 r. w Gdańsku, a zmarł także w tym mieście w dniu swoich 76. urodzin - 28 stycznia 1687 r. Heweliusz w młodości studiował prawo, matematykę, astronomię i rysunek na uczelniach w Holandii, Anglii i Francji. Po powrocie do Gdańska w 1634 roku przez wiele lat prowadził intensywne obserwacje astronomiczne, korzystając przy tym z wielu samodzielnie zbudowanych, unikalnych przyrządów.
W 1664 r. Heweliusz został członkiem Królewskiej Akademii Nauk w Londynie. Naukowiec stworzył ponad 20 dzieł, w tym atlas 54 gwiazdozbiorów, z których 12 opisano po raz pierwszy. Był również twórcą prototypu zegara wahadłowego i peryskopu.
W mieście Heweliusza ma powstać pierwsze w Gdańsku planetarium:
Jeśli chcielibyście nas zainteresować tematem związanym z Waszym regionem - czekamy na Wasze sygnały/materiały. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl
Autor: aa / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: gdansk.pl