Prezydent Karol Nawrocki pojawił się w sobotę w Szczecinie, gdzie odbyły się uroczyste obchody 45. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych oraz powstania NSZZ "Solidarność". W swoim wystąpieniu podkreślił, że sierpień w naszej narodowej, wspólnotowej pamięci, jest miesiącem szczególnym. - I to należy powtarzać, i o tym trzeba mówić, bowiem sierpień dla nas - dla Polaków jest miesiącem, w którym przypominamy sobie z czego złożeni jesteśmy i kim jesteśmy - powiedział Nawrocki. - Niezależnie od tego, czy były to pierwsze dekady wieku XX, czy był to sierpień roku 1980, czy była to bitwa na regularnym polu bitewnym, bitwa polskich żołnierzy w roku 1920, czy bitwa protestujących, strajkujących w stoczniach, w zakładach pracy, to wiemy o sobie dzisiaj tyle, że w całym wieku XX Polacy nigdy nie zgodzili się na to, aby komunistom oddać naszą wolność, niepodległość i suwerenność - podkreślił Nawrocki.
Jak zaznaczył, władza, która odrywa się od społeczeństwa, żyje w propagandowych przekazach, w statystykach, które nie odbijają się - tak jak w latach 80. na życiu zwykłych robotników i obywateli – skazana jest na porażkę. Prezydent, zwracając się do młodzieży, zauważył, że w życiu wspólnot narodowych i w naszym osobistym, indywidualnym życiu, zawsze jest tak, że "aby osiągnąć swój cel, sukces, aby zwyciężyć trzeba z siebie dać wiele". - Nieraz trzeba bardzo się poświęcić, trzeba cierpieć. I o tym też jest dzisiejsza rocznica; o tym jest 30 sierpnia roku 80. i nasze dzisiejsze spotkanie - powiedział Nawrocki.
Podkreślił, że sierpień 1980 roku w Szczecinie i w całej Polsce był jasnym głosem, że "Polacy nie dadzą się komunistycznej propagandzie i chcą walczyć o swój głos, o swoją podmiotowość, o prawa obywatelskie". - Chcą być razem w Solidarności, po to, aby przywrócić suwerenność i niepodległość Rzeczpospolitej. Ale też po to, aby protestować przeciwko zepsutym elitom władzy - zaznaczył.
- W XXI wieku w Polsce żyjemy niestety w czasach, w których ci, którzy o naszą wolność walczyli, którzy podejmowali ryzyko, którzy siedzieli w więzieniach i w ośrodkach internowania, często żyją gorzej niż ci, którzy z wolnością walczyli - funkcjonariusze komunistycznego aparatu represji - zauważył prezydent. Według niego, należy podnosić społeczną i państwową sprawiedliwość. - Chcąc żyć w świecie wolności, musimy odwoływać się do ludzi wolności, do ludzi Solidarności, a nie do ludzi zniewolenia. I to zadanie, które staje dzisiaj przed nami, przed wszystkimi władzami w państwie polskim - stwierdził Nawrocki. Podkreślił, że ważny jest głos Solidarności we wszystkich kwestiach społecznych i pracowniczych.
Obchody przed bramą stoczni poprzedziła msza, która odbyła się w kościele św. Stanisława Kostki. Wzięli w niej udział m.in. związkowcy i bohaterowie opozycji antykomunistycznej.
"Dzisiaj nie jesteśmy razem, dzisiaj są dwie strony"
"Przez dziesięciolecia wolny świat opierał się na braterstwie broni, wzajemnym szacunku i wolności. Na solidarności, a nie na narodowych egoizmach. Naszymi wrogami byli dyktatorzy i agresorzy. To jest świat, o którym marzyliśmy 45 lat temu, kiedy powstała polska Solidarność. Nie zmarnujmy tego!" - napisał premier Donald Tusk w portalu X, odnosząc się do 45. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych i powstania NSZZ „Solidarność”.
Choć wspomniana rocznica powinna być świętem, które wszystkich jednoczy wokół wspólnego zwycięstwa sprzed lat., w Trójmieście stanie się inaczej. Gdańsk i Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność" organizują osobne obchody i to w zupełnie różny sposób.
Wiadomo, że związkowy chcą uroczyście złożyć kwiaty oraz wezmą udział w mszy w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku. Szykują się również na zamkniętą uroczystość z udziałem byłego prezydenta Andrzeja Dudy i obecnego prezydenta Karola Nawrockiego.
Z kolei miasto Gdańska oraz Europejskie Centrum Solidarności skupiają się na otwartych wydarzeniach dla wszystkich chętnych osób. - Wiedzieliśmy, że jesteśmy wszyscy razem. Dzisiaj nie jesteśmy razem, dzisiaj są dwie strony. Kiedyś 10 milionów ludzi razem, ramię w ramię. (...) Bez względu na to, kto skąd pochodził, czy jest patriotą, czy człowiekiem PZPR. Nie interesowało nas to, wiedzieliśmy, że musimy być razem - mówiła w TVN24 Henryka Krzywonos-Strycharska, działaczka opozycji w czasach PRL, a teraz posłanka na Sejm.
- Ja od paru lat nie mogę sobie darować, że prezydent przychodzi pod bramę, że prezydent opowiada bzdury, że prezydent mówi, "my stoimy tu, gdzie kiedyś ludzie, oni stoją tu, gdzie było Zomo". Jest to przykre, bo uważam, że nigdy nie powinny paść takie słowa. Nigdy nie powinniśmy być osobno - powiedziała uczestniczka strajku w stoczni.
Pytana przez reporterkę TVN24 o to, jaki przekaz mimo podziałów powinien popłynąć do młodych ludzi powiedziała: - Mogę powiedzieć jedno, szanujcie się przede wszystkim, pamiętajcie o tym, że nigdy nie będziecie sami, jeśli będziecie szanować drugiego człowieka. Kochajcie się, bo to jest ważne i pamiętajcie o tym, że dziś nie musimy ginąć. Możemy natomiast się edukować.
Najpierw Szczecin, potem Gdańsk
Porozumienia Sierpniowe, kończące wielki strajk 1980 r. w Szczecinie, zostały podpisane 30 sierpnia w świetlicy ówczesnej Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego. Dzień później - 31 sierpnia - w Gdańsku porozumienie z delegacją rządową podpisali strajkujący w Trójmieście, a następnie zawarte zostały porozumienia w Jastrzębiu i Dąbrowie Górniczej. Latem 1980 r. w wielu miastach Polski robotnicy rozpoczęli protesty, domagając się m.in. podwyżek płac, prawa do tworzenia wolnych związków zawodowych, przywrócenia do pracy represjonowanych kolegów, upamiętnienia ofiar Grudnia 1970 i liberalizacji polityki ówczesnych władz PRL. Wielki społeczny zryw w Sierpniu 1980 r. był początkiem tzw. karnawału Solidarności, który zakończyło ogłoszenie 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego.
- My, szczecinianie mamy szczególne powody do dumy. To tu, w stoczniowej świetlicy, podpisano pierwsze porozumienia sierpniowe w kraju. To my daliśmy impuls, który kilka lat później zaowocował zmianą ustroju – powiedział przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Pomorza Zachodniego Dariusz Głogowski. Nawiązał też do aktualnych problemów m.in. sytuacja w PKP Cargotabor, Poczcie Polskiej, czy Elektrowni Dolna Odra. - Ideały Sierpnia'80 to nie tylko historia, to racja stanu, o którą jesteśmy gotowi upomnieć również współcześnie – podkreślił Głogowski. Współorganizatorem obchodów jest Instytut Pamięci Narodowej i samorządy. W rocznicę Sierpnia w regionie odbywają się również wydarzenia artystyczne. Urząd marszałkowski, szczecińska Opera na Zamku i Muzeum Narodowe zapraszają na koncert "Sierpniowe Przełomy". W sobotę muzyka dla bohaterów polskiej historii zabrzmi w amfiteatrze w Świnoujściu, a w niedzielę – na pl. Solidarności. Koncerty będą rozpoczynać się o godz. 20. W woj. zachodniopomorskim wydarzenia upamiętniające Sierpień'80 odbędą się też m.in. w Stargardzie, Policach i Gryficach.