Gigantyczne trzęsienie, jakie niedawno nawiedziło Chile, mogło doprowadzić do skrócenia ziemskich dni. Przyczyną ma być zmiana kąta nachylenia osi Ziemi - podali naukowcy z NASA.
Obliczenia dotyczące wpływu trzęsienia ziemi w Chile na obroty naszej Planety dokonał Richard Gross z Laboratorium Napędów Odrzutowych (JPL) NASA.
Gross, tworząc skomplikowany komputerowy model, wraz ze swoim zespołem ustalił, że sobotnia katastrofa w Ameryce Południowej doprowadziła do skrócenia każdego dnia na Ziemi o 1,26 mikrosekund (mikrosekunda to jedna milionowa sekundy) - podała NASA.
Odchylenie osi
Przyczyną skrócenia dni jest zmiana nachylenia kąta osi ziemskiej, czyli hipotetycznej prostej wokół której planeta dokonuje obrotu w ciągu doby.
Jak do tego doszło? Otóż kolizja płyt tektonicznych, czyli przyczyna trzęsienia, była tak potężna, że zmieniła rozłożenie masy na planecie. Według Grossa, oś przesunęła się przez to o około 8 centymetrów.
Nie jestem przekonany, czy autor obliczeń nie popełnił błędu i czy wziął pod uwagę wszystkie czynniki. W jednym miejscu skorupa ziemska nieco się wypiętrza, ale w innym płyty tektoniczne się rozchodzą i z głębi Ziemi wypływa nowy materiał. W sumie tak małe zmiany osi Ziemi i długości doby to tylko ciekawostka. prof. Stanisław Lasocki, PAN
- Taka zmiana osi Ziemi to żaden kataklizm - powiedział prof. Stanisław Lasocki, kierownik Zakładu Sejsmologii i Fizyki Wnętrza Ziemi Instytutu Geofizyki PAN. - Choć przemieszczenie płyt tektonicznych miało długość mniej więcej taką, jak odległość z Krakowa do Gdańska, zjawisko było stosunkowo płytkie i wobec wielkości całego globu to wciąż niewiele - dodał.
Coraz krótsze dni
Zdaniem Lasockiego, trzęsienia o sile powyżej 8 stopni w skali Richtera zdarzają się raz, dwa razy w roku. - Jedne minimalnie wydłużają dobę, inne skracają, jedne trochę przemieszczają ziemską oś w jedną stronę, inne w inną - w sumie niewiele się zmienia - podkreślił polski naukowiec.
Przykładem innej zmiany osi jest trzęsienie ziemi na Sumatrze w 2004 roku. Zdarzenie o sile 9,1 w skali Richtera, skróciło długość dnia o 6,8 mikrosekund i przesunęło oś Ziemi o około 7 cm - podkreślają naukowcy z NASA.
I mimo że chilijskie trzęsienie było słabsze niż sumatrzańskie, to oś Ziemi przesunęła się tym razem bardziej z dwóch powodów. Trzęsienie sumatrzańskie miało miejsce w strefie równikowej, a chilijskie - na średniej szerokości geograficznej, co sprawia, że było ono skuteczniejsze przy zmianie ziemskiej osi.
Drugim powodem jest to, że uskok odpowiedzialny za chilijskie trzęsienie opada w głąb Ziemi pod kątem trochę bardziej stromym niż uskok, który wywołał trzęsienie na Sumatrze. Nachylenie uskoku spowodowało, że chilijskie trzęsienie wpłynęło na przemieszczenie się mas Ziemi w poziomie.
Gross zaznaczył, że szacunkowe obliczenia mogą ulec zmianie po ich weryfikacji.
Źródło: nasa.gov, PAP
Źródło zdjęcia głównego: NASA