Świat się zbroi, ucierpi środowisko

Bundeswehra, niemieccy żołnierze, niemieckie wojsko

Obserwatorium Konfliktów i Środowiska (CEOBS) wskazuje w wydanym właśnie raporcie, że planowana rozbudowa sił zbrojnych krajów na całym świecie może mieć katastrofalne skutki dla środowiska. Zdaniem naukowców pogłębi to kryzys klimatyczny i doprowadzi do większej liczby konfliktów na świecie.

Kluczowe fakty:

Niesprowokowany atak Rosji na Ukrainę i imperialne żądania formułowane przez Kreml skłoniło kraje NATO - w tym Polskę - do szybkiego rozbudowywania sił zbrojnych.
Ministrowie krajów europejskich na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej 27 maja 2025 roku zatwierdzili program SAFE, który zakłada udzielenie państwom członkowskim pożyczek na cele obronne w łącznej wysokości 150 miliardów euro.
CEOBS oraz grupa naukowców działających na rzecz globalnej odpowiedzialności oszacowali, że rozwój sił zbrojnych może mieć bardzo negatywny wpływ na środowisko.

CEOBS oraz grupa naukowców działających na rzecz globalnej odpowiedzialności oszacowali, że codzienna działalność wojskowa może odpowiadać za ok. 5,5 proc. globalnych emisji. Oznacza to, że gdyby wojska na świecie były krajem, byłyby czwartym co do wielkości emitentem gazów cieplarnianych. Współautor raportu i specjalista ds. klimatu Lennard de Klerk w rozmowie z brytyjskim dziennikiem "Guardian" przypomniał, że sprzęt wojskowy i broń składają się z dużej ilości stali i aluminium, których produkcja jest wysokoemisyjna.

- Podczas operacji armie są bardzo mobilne. A żeby się przemieszczać, używają paliw kopalnych – olej napędowy do operacji naziemnych i naftę do operacji powietrznych. A do operacji morskich głównie olej napędowy, jeśli nie są napędzane energią jądrową – wymienił ekspert.

Naukowcy oszacowali, że efektem trzech lat pełnoskalowej wojny prowadzonej przez Rosję przeciwko Ukrainie jest 260 mln ton dwutlenku węgla, co odpowiada rocznym emisjom Austrii, Węgier, Czech i Słowacji razem wziętych.

Zbroi się cały świat

Według Global Peace Index, w 2023 r. wydatki na uzbrojenie wzrosły w 108 krajach. W obliczu konfliktów zbrojnych, które trwają w 92 krajach, od Ukrainy i Strefy Gazy po Sudan Południowy i Demokratyczną Republikę Konga, a także narastających napięć między Chinami i USA o Tajwan oraz zaostrzających się relacji między Indiami a Pakistanem, rządy poszczególnych państw z obawy przed wojną inwestują znaczne środki w swoje siły zbrojne. Globalna suma wydatków wojskowych w 2023 r. wyniosła rekordowe 2,7 bln dol. Inwazja Rosji na Ukrainę spowodowała drastyczny wzrost wydatków wojskowych w krajach UE – w latach 2021-2024 całkowite wydatki wojskowe państw członkowskich wzrosły o ponad 30 proc. Szacuje się, że w 2024 r. osiągnęły one wartość 326 mld euro, czyli ok. 1,9 proc. PKB państw UE, prawie osiągając cel NATO wynoszący 2 proc. Państwa nie są obecnie zobowiązane do przejrzystego raportowania pełnego zakresu swoich emisji związanych z działalnością wojskową.