Prezydent Donald Trump odbył we wtorek rozmowę telefoniczną z rosyjskim przywódcą Władimirem Putinem. Dotyczyła kwestii konfliktu w Ukrainie, który rozpętała Rosja, oraz relacji USA-Rosja. Ustalono między innymi, że Kreml wstrzyma na 30 dni uderzenia w krytyczną infrastrukturę Ukrainy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze elementy rozmowy w oparciu o oświadczenia Białego Domu i Kremla.
O godz. 15.54 w Polsce (10.54 na Wschodnim Wybrzeżu USA) o tym, że rozmowa już trwa, poinformował Dan Scavino, zastępca szefa personelu Białego Domu. "Prezydent Trump jest w Gabinecie Owalnym i rozmawia z prezydentem Rosji Władimirem Putinem od godz. 10. Rozmowa idzie dobrze i wciąż trwa" - napisał.
Około godziny 17.30 urzędnik Białego Domu przekazał telewizji NBC News, że rozmowa się zakończyła. Potwierdziła to także rosyjska agencja TASS. Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow poinformował, że rozmawiano zarówno o przywróceniu stosunków dwustronnych, jak i o rozwiązaniu kwestii konfliktu w Ukrainie.
Biały Dom: negocjacje rozpoczną się natychmiast
Oświadczenie po spotkaniu wydał Biały Dom. "Przywódcy zgodzili się, że ruch w stronę pokoju rozpocznie się od zawieszenia broni w energetyce i infrastrukturze oraz technicznych negocjacji w sprawie wprowadzenia w życie morskiego zawieszenia broni na Morzu Czarnym, pełnego zawieszenia broni i trwałego pokoju. Te negocjacje rozpoczną się natychmiast na Bliskim Wschodzie" – napisano w komunikacie po rozmowie.
Stwierdzono również, że "obaj przywódcy zgodzili się, że przyszłość z lepszymi relacjami dwustronnymi pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją ma wielkie zalety". "Obejmuje to ogromne umowy gospodarcze i stabilność geopolityczną, gdy osiągnięty zostanie pokój" – napisano w komunikacie Białego Domu.
"Ten konflikt nigdy nie powinien się rozpocząć i powinien zostać zakończony dawno temu poprzez szczere i dobre intencje w dążeniu do pokoju" - dodano w oświadczeniu. Nie wspomniano, że to Rosja odpowiada za wybuch wojny.
Ponadto poinformowano, że przywódcy szeroko mówili o Bliskim Wschodzie jako o regionie potencjalnej współpracy w celu zapobiegania przyszłym konfliktom. "Omawiali potrzebę powstrzymania proliferacji broni strategicznej" - dodano. "Obaj przywódcy podzielają pogląd, że Iran nigdy nie powinien mieć możliwości zniszczenia Izraela" - czytamy.
Rozkaz Putina i dyplomacja hokejowa. Komunikat Kremla
Putin zgodził się wstrzymać ostrzał ukraińskiej infrastruktury energetycznej na 30 dni - przekazał Kreml w oświadczeniu opublikowanym po rozmowie. W komunikacie zaznaczono, że Putin wydał już właściwy rozkaz rosyjskiej armii.
Ponadto Kreml przekazał, że Trump poparł pomysł Putina polegający na zorganizowaniu meczu hokeja na lodzie z udziałem zawodników rosyjskich i amerykańskich.
"Kluczowym warunkiem, by nie dopuścić do eskalacji konfliktu i działać w kierunku jego rozwiązania na ścieżce polityczno-dyplomatycznej, powinno być całkowite zakończenie zagranicznej pomocy wojskowej i przekazywania danych wywiadowczych Kijowowi" - czytamy w komunikacie opublikowanym na stronie internetowej Kremla.
Putin miał też poinformować Trumpa, że w środę odbędzie się wymiana jeńców pomiędzy Rosją a Ukrainą, w ramach której wymienionych ma zostać łącznie 175 osób – wynika z oświadczenia Kremla.
Starmer też rozmawiał z Trumpem
W poniedziałek wieczorem premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer rozmawiał z Trumpem. Rzecznik Starmera podał, że premier zapoznał amerykańskiego prezydenta z wynikami dyskusji wśród państw "koalicji chętnych" w sprawie pokoju na Ukrainie i "powtórzył, że wszyscy muszą wspólnie pracować, by postawić Ukrainę w najmocniejszej możliwej pozycji, aby zapewnić sprawiedliwy i trwały pokój".
Dodał, że przywódcy poruszyli też temat rozpoczynającej się we wtorek wizyty brytyjskiego ministra handlu Jonathana Reynoldsa w Waszyngtonie oraz amerykańskiej operacji wojskowej przeciwko rebeliantom Huti w Jemenie, której Wielka Brytania zapewniała wsparcie logistyczne.
Druga oficjalna rozmowa
Wtorkowa rozmowa to druga oficjalna rozmowa przywódców USA i Rosji od rozpoczęcia obecnej kadencji Trumpa. Poprzednio Trump i Putin rozmawiali 12 lutego tego roku, głównie o możliwości zakończenia wojny w Ukrainie.
Trump powiedział w niedzielę, że podobnie będzie również tym razem. - Chcemy zobaczyć, czy możemy zakończyć tę wojnę (Rosji przeciwko Ukrainie - red.). Może możemy, może nie, ale myślę, że mamy na to bardzo duże szanse - stwierdził amerykański prezydent.
Zapytany, jakie ustępstwa są rozważane, Trump odpowiedział: - Będziemy rozmawiać o terytorium, będziemy rozmawiać o elektrowniach (...). Myślę, że przedyskutowaliśmy już bardzo wiele z obiema stronami, Ukrainą i Rosją. (...) Rozmawiamy, dzielimy pewne zasoby.
Witkoff spotkał się z Putinem w Moskwie
W ubiegłym tygodniu specjalny wysłannik USA ds. Bliskiego Wschodu Steve Witkoff spotkał się z Putinem w Moskwie. Później ocenił w rozmowie z dziennikarzami, że kluczowy dla porozumienia będzie los czterech okupowanych przez Rosję obwodów Ukrainy. Odmówił jednak odpowiedzi, czy USA uznają rosyjskie zdobycze terytorialne.
Do spotkania Witkoffa i Putina doszło dwa dni po tym, jak USA i Ukraina uzgodniły propozycję 30-dniowego zawieszenia broni. Putin oznajmił, że Rosja popiera amerykańską propozycję zakończenia konfliktu metodami pokojowymi, ale podkreślił, że jakiekolwiek zawieszenie broni powinno prowadzić do trwałego pokoju, a więc musi wyeliminować zasadnicze przyczyny konfliktu. Zasugerował także, że przedłożona im propozycja zawieszenia broni jest korzystna dla Ukraińców, którzy mogą wykorzystać ten okres do mobilizacji i dozbrojenia.
Źródło: PAP, Radio Majak, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: MIKHAIL METZEL/PAP/EPA/SPUTNIK/KREMLIN POOL