Michaił Gorbaczow "doprowadził do rozpadu imperium sowieckiego i do tego, że Czechosłowacja wyzwoliła się z sowieckiej dominacji" - stwierdził we wtorek w czasie inauguracji obchodów 100-lecia powstania Czechosłowacji prezydent Czech Milosz Zeman, bagatelizując rolę liderów praskiej wiosny. - Powinniśmy być wdzięczni Gorbaczowowi - oświadczył.
Prezydent w swoim wystąpieniu zwracał uwagę na wydarzenia, które były istotnymi kamieniami milowymi czechosłowackiej i czeskiej historii XX wieku - pisze CTK. Między innymi odniósł się do dymisji w 1948 roku ministrów, którzy zdecydowali się na demonstracyjne odejście z urzędów w proteście przeciwko przejęciu pełni władzy przez partię komunistyczną.
- Gdyby nie było kilku głupich ministrów, którzy podali się do dymisji, to Klement Gottwald (przywódca komunistów) nie mógłby twierdzić, że pucz komunistów był zgodny z konstytucją - powiedział prezydent.
Zwracając się do gości uroczystego spotkania dla uczczenia setnej rocznicy powstania Czechosłowacji oraz 25. rocznicy utworzenia Republiki Czeskiej, mówił, że warto zastanowić się, dlaczego po inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację tylko jeden wspaniały człowiek, Frantiszek Kriegel, przeciwstawił się, a reszta politycznej elity się przestraszyła.
Frantiszek Kriegel należał do ścisłego kierownictwa komunistów, które w sierpniu 1968 roku zostało wywiezione do Moskwy. Tam wszyscy z wyjątkiem Kriegla podpisali dokumenty sankcjonujące okupację sowiecką.
"Powinniśmy być wdzięczni Gorbaczowowi"
Zeman wypowiedział się także o I sekretarzu czechosłowackiej partii komunistycznej Alexandrze Dubczeku, którego reformy doprowadziły do liberalizacji życia społecznego w kraju wraz z początkiem 1968 roku.
- Najpierw ci idole dostali funkcje przewodniczących Zgromadzenia Federalnego, później upadli na poziom ambasadora w Turcji, a na koniec już i tego nie mieli - stwierdził Zemana cytowany przez CTK.
Agencja zwraca także uwagę, że zdaniem prezydenta upadek komunizmu w Czechosłowacji nie był spowodowany działalnością dysydentów z Karty 77. - To Gorbaczow doprowadził do rozpadu imperium sowieckiego i do tego, że Czechosłowacja wyzwoliła się z sowieckiej dominacji - mówił. - Powinniśmy być wdzięczni Gorbaczowowi - stwierdził Zeman.
Zauważył, że samodzielne państwa Czechów i Słowaków istnieją już dłużej niż międzywojenna Czechosłowacja. - Prawie nic nam nie grozi, jeśli nasza własna głupota nie spowoduje, że na naszej ziemi ulokujemy ludzi, którzy do nas nie należą - mówił.
Fico życzy Zemanowi powodzenia
W uroczystej inauguracji uczestniczył premier Słowacji Robert Fico, który - zwracając się do Zemana - powiedział, że jest dłużnikiem czeskiego prezydenta i życzył mu, "aby wszystkie jego osobiste ambicje w pełni się urzeczywistniły" – cytuje słowackiego polityka agencja CTK i dodaje, że w najbliższy piątek i sobotę Czesi będą wybierać prezydenta, a Zeman jest jednym z dziewięciu kandydatów.
Przed wieczorną uroczystością prezydent Zeman i prymas Czech kardynał Dominik Duka otworzyli wystawę, na której prezentowane są między innymi dokumenty, w tym oryginały listów potwierdzających królewskie przywileje oraz pamiątki archeologiczne. Wiele z eksponatów można zobaczyć po raz pierwszy. Wystawa jest jedną z pięciu wielkich ekspozycji zaplanowanych w roku stulecia Czechosłowacji.
Autor: pk/adso / Źródło: PAP