Brytyjska premier Theresa May i francuski prezydent Emmanuel Macron zapewnili w czwartek o sile przyjaźni między krajami pomimo planowanego wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Podpisali także umowy o kontroli granic i wypożyczeniu słynnej tkaniny z Bayeux.
May i Macron spotkali się w ramach 35. brytyjsko-francuskiego szczytu bilateralnego, który odbył się w akademii wojskowej w Sandhurst na południowym zachodzie Anglii. To pierwsza wizyta nowego francuskiego prezydenta w Wielkiej Brytanii.
W trakcie całodniowych rozmów liderzy poruszyli między innymi kwestię bezpieczeństwa i obronności, polityki wewnętrznej, a także przyszłości relacji w obliczu brytyjskiej decyzji o opuszczeniu Wspólnoty.
Nowy traktat dotyczący granicy na kanale La Manche
Obie strony podpisały także nowy traktat dotyczący granicy na kanale La Manche, który ma wzmocnić istniejące zabezpieczenia, a także ułatwić procedury dotyczące migracji i procedowania aplikacji migracyjnych od kilkuset uchodźców wciąż przebywających w nielegalnych koczowiskach w pobliżu Calais.
Na mocy szeregu porozumień bilateralnych - w tym traktatu z Le Touquet z 2003 roku - brytyjscy strażnicy graniczni mogą prowadzić kontrole po francuskiej stronie granicy, jeszcze przed transferem na drugą stronę kanału. W trakcie ubiegłorocznej kampanii prezydenckiej Macron zapowiadał plany wycofania się z tej umowy, ale zrezygnował z nich po objęciu stanowiska.
W czwartek premier Theresa May zapowiedziała, że Wielka Brytania wyda 44,5 miliona funtów na wzmocnienie istniejących zabezpieczeń, w tym płotów, monitoringu i czujników podczerwieni, które pozwolą na skuteczniejsze kontrolowanie granic.
Omawiając związki pomiędzy oboma krajami, brytyjska szefowa rządu przypomniała, że wartość brytyjsko-francuskiej wymiany wyniosła w 2017 roku ponad 70 miliardów funtów, a oba kraje są jednymi z najważniejszych wzajemnych partnerów handlowych. Jak dodała, istnieje wiele firm, które opierają się wręcz na funkcjonowaniu w obu państwach, jak producent samolotów Airbus, który ma także swoje zakłady w Wielkiej Brytanii.
Powstanie wspólna jednostka wojskowa
Premier przypomniała także wspólne więzi historyczne pomiędzy oboma krajami, "jednymi z najwspanialszych i najstarszych demokracji świata", które jej zdaniem mają kluczowe znaczenie w dbaniu o bezpieczeństwo Europy.
W ramach rozwinięcia dotychczasowej współpracy liderzy potwierdzili, że do 2020 roku powstanie wspólna jednostka wojskowa, która będzie w stanie szybko zmobilizować do 10 tys. żołnierzy "gotowych do zmierzenia się z każdym wyzwaniem", a w 2019 roku Francja wyśle swoich żołnierzy do międzynarodowego batalionu sił NATO pod brytyjskim dowództwem w Estonii.
Jednocześnie oba kraje zapowiedziały wzmocnienie współpracy w regionie Sahelu w celu walki z islamskim ekstremizmem, który "destabilizuje Afrykę" i "napędza kryzys migracyjny".
Wypożyczenie słynnej tkaniny z Bayeux
Liderzy potwierdzili też plany wypożyczenia przez Wielką Brytanię ponad 950-letniej słynnej tkaniny z Bayeux o wymiarach 70 metrów na 50 cm, która przedstawia podbój Anglii przez Wilhelma I Zdobywcę, bitwę pod Hastings w 1066 roku i życie codzienne mieszkańców ówczesnej Normandii. Do wyjątkowej wystawy - pierwszej w historii poza granicami Francji - miałoby dojść w 2022 roku, kiedy muzeum w Bayeux będzie przechodziło remont.
Pomimo ciepłych słów o współpracy bilateralnej wystąpienia liderów ujawniły jednak podziały wynikające z brytyjskiej decyzji o wyjściu z Unii Europejskiej. Pytany przez reporterów o możliwość przyznania Wielkiej Brytanii wyjątkowego dostępu do sektora usług finansowych po Brexicie, Macron podkreślił swoje przywiązanie do "zachowania zasad wspólnego rynku", które określił jako "podstawowe zasady Unii Europejskiej".
"Nie zamierzam ani karać ani nagradzać Wielkiej Brytanii"
- Nie zamierzam ani karać ani nagradzać (Wielkiej Brytanii - red.). Wybór jest po stronie Brytyjczyków, nie mojej. (...) Jeśli ktoś chce mieć dostęp do wspólnego rynku, w tym usług finansowych - proszę bardzo, ale to oznacza, że należy dorzucać się do unijnego budżetu i akceptować europejską jurysdykcję - tłumaczył Macron, wykluczając "hipokryzję", jaką jego zdaniem byłoby robienie wyjątku dla Wielkiej Brytanii.
Z kolei brytyjska premier zapewniała, że londyńskie City "pozostanie wielkim, światowym centrum finansowym", tłumacząc, że jego istnienie "przynosi korzyści nie tylko dla Wielkiej Brytanii, ale jest też dobre dla Europy i światowego systemu finansowego". Jak dodała, będzie próbowała przekonać do tego europejskich partnerów w ramach negocjacji o przyszłych relacjach ze Wspólnotą po planowanym na 2019 rok Brexicie.
Wcześniej May i Macron odwiedzili także okręg wyborczy May w Maidenhead, gdzie zjedli obiad w nagrodzonym gwiazdką Michelin pubie "Royal Oak" ("Królewski Dąb"). Potrawy przygotował dla nich 22-letni Craig Johnston, który zwyciężył w ostatniej edycji telewizyjnego programu Masterchef: The Professional dla zawodowych kucharzy.
Wieczorem liderzy obu państw wezmą udział w przyjęciu, które odbędzie się w Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie.
Autor: kb/ / Źródło: PAP