W najbliższej przyszłości nie będzie lotów załogowych z nowego kosmodromu, nie będzie lotów automatycznych sond na Księżyc i Marsa bez wsparcia Unii Europejskiej, zmniejszona zostanie liczba satelitów, nie powstanie bezzałogowa stacja kosmiczna - Rosja ostro tnie swój program kosmiczny. Już wcześniej usunięto z niego wysłanie ludzi na Księżyc.
Seria czarnych wieści o rosyjskich lotach kosmicznych wynika z opublikowanej nowej wersji Federalnego Programu Kosmicznego, obejmującego okres do 2025 roku. Został on poważnie zrewidowany w obliczu problemów finansowych Rosji i obcięcia finansowania państwowej agencji Roskosmos. Przez ostatni miesiąc do rosyjskich mediów przeciekały wyimki z nowych planów, ale teraz zostały ujawnione w całości.
Dalekie loty w sferze marzeń
Nowa wersja programu wyraźnie pokazuje, że Kreml postanowił mocno zaoszczędzić na lotach w kosmos. Już wcześniej informowano, że pomysł wysłania ludzi na księżyc około 2025 roku, został „odłożony” na później, na okres wykraczający poza ramy czasowe programu. W praktyce oznacza to jego zawieszenie na czas nieokreślony. Eksperci od dawna sugerowali, że rosyjskie deklaracje lądowania na Księżycu to mrzonki. Teraz okazało się, że w praktyce zrezygnowano nawet z wysyłania automatycznych sond na Księżyc i księżyc Marsa, Fobos. Obie miały przywieźć z powrotem na Ziemię próbki gruntu. Roskosmos zostawił sobie furtkę, deklarując, że misje mogą zostać przeprowadzone, jeśli „otrzymają wsparcie Europejskiej Agencji Kosmicznej”. Oznacza to, że Rosji samej nie stać na loty sond i liczy na wsparcie finansowe oraz techniczne Europy Zachodniej. Pierwotnie deklarowano, że oba pojazdy zostaną wystrzelone około 2021 i 2022 roku. Rozpoczęto nawet prace nad nimi, ale z powodu problemów technicznych i finansowych są mocno opóźnione. Rosjanie już raz próbowali wysłać sondę na Fobosa w 2011 roku, ale urządzenie zepsuło się jeszcze na orbicie Ziemi i zostało stracone.
Mniej Rosji na orbicie
Zrewidowany plan zakłada również rezygnację z wystrzeliwania statków załogowych z budowanego właśnie kosmodromu Wastocznyj na Dalekim Wschodzie Rosji. Do niedawna planowano, że pierwszy lot rakiety Sojuz-MS z ludźmi na pokładzie wystartuje stamtąd w 2019 roku. Wymagałoby to jednak inwestycji w infrastrukturę, która na razie jest budowana wyłącznie w celu wspierania lotów bezzałogowych. Nie jest jasne, czy ta zmiana oznacza jakieś zawirowanie w programie Sojuz-MS. Pod tą nazwą kryje się najnowsza wersja sztandarowego radzieckiego i rosyjskiego załogowego pojazdu kosmicznego, która ma być gotowa do służby w tym roku. Na razie planowano ją wystrzeliwać w kosmos tak jak zawsze, z Bajkonuru w Kazachstanie. Trwają przygotowania do pierwszego lotu. Skasowano również ambitną wizję budowy nowej rosyjskiej stacji kosmicznej. Jeszcze niedawno planowano wysłanie na orbitę do 2025 roku dwóch bezzałogowych modułów, które miały posłużyć za jej fundament. Wizje Rosjan były jednak mało konkretne i mało kto brał je na poważnie.
Roczny budżet NASA w dekadę
Ograniczono również plany rozbudowy konstelacji satelitów należących do różnych instytucji państwowych. Pierwotnie zakładano, że do 2025 roku będzie ich 95 a według zrewidowanego planu ma być to 70. Ambitniejsza wizja ma być nierealna przy nowym finansowaniu. Ogólnie ujmując nowy plan zakłada wydanie na program kosmiczny 1,4 biliona rubli do 2025 roku (około 18 miliardów dolarów), podczas gdy jeszcze na początku 2015 roku zakładano dwa biliony rubli (około 26 miliardów dolarów). Dla porównania roczny budżet NASA oscyluje w ostatnich latach na poziomie 17-18 miliardów dolarów. Najambitniejszymi rosyjskimi przedsięwzięciami w zakresie lotów kosmicznych, które uciekły spod topora, są prace nad nową generacją rakiet nośnych Angara, budowa kosmodromu Wostocznyj i współudział w utrzymaniu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Autor: mk//gak / Źródło: TASS, Russian Aviation, Russia Space Web
Źródło zdjęcia głównego: Roskosmos