XII Zjazd Gnieźnieński o "odwadze pokoju". Trwają spotkania, warsztaty i dyskusje

XII Zjazd Gnieźnieński rozpoczął się w czwartek. Jak przekazano, w tegorocznej edycji udział weźmie ponad tysiąc uczestników, w tym 40 prelegentów z całego świata, którzy mają podzielić się swoimi doświadczeniami i praktycznymi sposobami rozwiązywania konfliktów.

Podczas czwartkowej inauguracji Zjazdu odczytano przesłanie papieża Leona XIV skierowane do uczestników. W swoim liście zaznaczył on, iż tematyka kongresu dotyczy niezwykle aktualnych problemów Europy i świata, jakimi są polaryzacja i przemoc, prowadzące do wojen.

"Dyskusja na ten temat ma jednak sens jedynie wtedy, gdy nie sprowadza się do wskazywania skutków tych zjawisk, ale prowadzi do odnalezienia przyczyn i zaproponowania skutecznych rozwiązań. Nie każda polaryzacja i przemoc prowadzą do konfliktów zbrojnych, ale każda może zakończyć się kryzysem na różnych poziomach" - napisał papież.

Leon XIV wskazał też, że nie można utrwalać czy pogłębiać podziałów, gdyż "może to prowadzić do powtórzenia błędów przodków".

"Należy je jednak odważnie przezwyciężać - w prawdzie, sprawiedliwości i ewangelicznej miłości. Zachowując pamięć historyczną i słuchając się wzajemnie, poprzez autentyczny dialog, proces przebaczenia i pojednania, nawet długotrwały i bolesny. Nieodzowne jest rozeznanie źródeł podziałów, często bardzo trudnych do wyeliminowania, zwłaszcza jeśli mają charakter strukturalny, wynikają z partykularnych, a wręcz egoistycznych interesów, uprzedzeń czy osobistych urazów i ambicji. To są podstawy dla edukacji i wysiłków na rzecz pokoju" - napisał biskup Rzymu.

Leon XIV wyraził przy tym pogląd, że narzędziem pokoju i dialogu jest społeczna nauka Kościoła.

Pokój "to nie jest jedynie brak wojny"

W swoim wystąpieniu do zebranych prymas Polski, metropolita gnieźnieński abp Wojciech Polak przypomniał, że w tym roku przypada 1000. rocznica koronacji w Gnieźnie pierwszych polskich monarchów. Wskazał przy tym, że koronacje te nie byłyby możliwe, gdyby nie poprzedzające je wydarzenia, takie jak właśnie Zjazd Gnieźnieński z 1000 roku.

- Zjazd Gnieźnieński roku tysięcznego był bowiem doniosłym wydarzeniem, w którym realizowało się marzenie cesarza Ottona III o Europie, która będzie wspólnotą ducha. Podzielił się tym marzeniem z księciem Bolesławem, którego tutaj w 1000 roku obdarzył tytułem amicus et cooperator imperatoris - przyjaciel i współpracownik cesarza. Wspierał ottonową koncepcję, wzmacniał w ten sposób również pozycję Polski w Europie - powiedział prymas.

Jak dodał, realizacja marzenia Ottona III szybko napotkała na trudności. - Ale idea, która wtedy przyświecała władcom Europy, dziś także pozostaje aktualna. Nie będzie pokoju, jeżeli nie będzie jedności. Nie będzie jedności w Europie, jeżeli nie będzie ona wspólnotą ducha - powiedział metropolita gnieźnieński.

Dodał, że wobec współczesnych wyzwań pokój "to nie jest jedynie brak wojny czy też stała równowaga pomiędzy wrogimi siłami".

Przywołując katolicką naukę społeczną, powiedział, że pokój będący celem współżycia społecznego "jest nade wszystko wartością i obowiązkiem powszechnym, opartym na intelektualnym i moralnym porządku społecznym, który ma swoje korzenie w Bogu".

List Karola Nawrockiego

Sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski odczytał list Karola Nawrockiego skierowany do uczestników Zjazdu. W piśmie tym prezydent wyraził opinię, że gnieźnieńskie spotkanie księcia Bolesława Chrobrego i cesarza Ottona III było fundamentalnym wydarzeniem "w dziejach państwa polskiego i europejskiej Christianitas".

Odnosząc się do hasła tegorocznego zjazdu - "Odwaga pokoju. Chrześcijanie razem dla przyszłości Europy" - prezydent przypomniał o toczącej się wojnie obronnej Ukrainy zaatakowanej przez Rosję. Nawrocki przytoczył też m.in. średniowieczne rozważania na temat pojęcia "wojny sprawiedliwej". Przypomniał również, że obecnie na całym świecie toczy się około 50 konfliktów zbrojnych, czyli najwięcej od zakończenia II wojny światowej. Przytoczył także słowa św. Jana Pawła II dotyczące pokoju opartego na prawdzie oraz zbudowanego według nakazów sprawiedliwości.

"Musimy zawsze pamiętać, że pokój jest nieodłącznym bratem wolności" - zaznaczył.

"Wolność i sprawiedliwość to także kluczowe aspekty, które zdecydują o powodzeniu obecnych dążeń do przywrócenia pokoju na Ukrainie, a także o trwałości tego pokoju. Nie będzie on możliwy bez zagwarantowania państwu ukraińskiemu niepodległości i prawa Ukraińców do decydowania o swojej przynależności do świata Zachodu i struktur euroatlantyckich. Pomijające to propozycje pokojowe będą tylko różnymi wariantami kapitulacji przed przemocą" - napisał prezydent.

Organizatorzy tegorocznego zjazdu przygotowali ponad 100 warsztatów oraz wydarzenia kulturalne i spotkania modlitewne, w tym czwartkową modlitwę ekumeniczną o pokój. XII Zjazd Gnieźnieński potrwa do niedzieli.