Bułgarska kolonia i bloki na polach kapusty. Historia poznańskich Rataj

Rataje przeszły prawdziwą metamorfozę w latach 70. i 80.Kronika Miasta Poznania

Miało być dumą nie tylko Poznania, ale całego kraju. W założeniach władz PRL, przedsięwzięcie miało mieć większą skalę, niż Nowa Huta i Nowe Tychy. Pod koniec stycznia 1968 roku oddano do dyspozycji pierwszy blok na poznańskich Ratajach. Kilka lat później wysiedlono stamtąd ostatnich rolników, by na ich działkach wybudować olbrzymie osiedle z wielkiej płyty.

Wielkość projektowanego osiedla można było porównać do rozmiaru Gdyni budowanej od podstaw przed II wojną światową. Plan ogólny Rataj opracował zespół Regina Pawuła, Zdzisław Piwowarczyk, Jerzy Schmidt w 1960 r. Dwa lata później w Poznańskim Przedsiębiorstwie Projektowania Budownictwa Miejskiego "Miastoprojekt" utworzono pracownię zajmującą się budową nowej dzielnicy.

"Wszystko co potrzeba" w sercu osiedla

Osiedla miały być podzielone na cztery jednostki z ośrodkiem centralnym, do którego każdego z mieszkańców miało dzielić maksymalnie pół kilometra. W ośrodku centralnym oprócz sklepów i punktów usługowych miały znaleźć się m.in. posterunek MO czy teatr na 800 osób. W każdej z jednostek miał funkcjonować także zakład pracy dla kobiet. Założenie było bowiem takie, by kobieta miała blisko z pracy do domu. Na każdego mieszkańca przewidziano 7 m kw. powierzchni mieszkalnej.

W "planie perspektywicznym" z lat 60. założono, że na 10 mieszkańców nowej dzielnicy przypadać będzie 1 samochód. Dla połowy z aut miały powstać "zespoły garażowe indywidualne i zespołowe". W latach 70. te założenia nieco skorygowano - na 10 mieszkańców przewidywano już nie jedno, a dwa auta.

Bloki zastąpiły olbrzymie kalafiory

Latem 1965 r. rozpoczęła się budowa Wytwórni Prefabrykantów Wielkoformatowych, w której powstawały w kolejnych latach elementy potrzebne do budowy bloków. Rok później ruszyły prace budowlane. Pierwszy blok na os. Piastowskim oddano do użytku 28 stycznia 1968 r.

Na wschód od niego rozciągały się wówczas jeszcze pola, sady i jednorodzinne zabudowania. Sporą część mieszkańców dawnej wsi stanowili Bułgarzy. Jak podaje Kronika Miasta Poznania, ziemia ratajska była bardzo urodzajna. Hodowano niemal wszystko: fasolę, kapustę, cebulę, czosnek, paprykę, pomidory, ogórki... Bułgarzy handlowali nimi głównie na Rynku Jeżyckim.

- Kalafiory ważyły po 10 kg a liście rosły na dwa metry. Selery jak głowy - półtora kilo jedna. Polskich ogrodników prawie nie było - wspominał na łamach Kroniki Miasta Poznania Dymitr Kocew.

Kilka lat później po ich działalności nie było już śladu. Przez pola przebiegała estakada Trasy Katowickiej a po jej obu stronach rosły kolejne osiedla.

Fotograficzna podróż w czasie

Zdjęć z ich początków nie brakuje, bo historia poznańskiej sypialni ma dopiero niespełna 50 lat. Wiele "perełek" znajdziemy na profilu Ratajanka na jednym z portali społecznościowych, prowadzonym przez Tomasza Czarneckiego.

- Nie przypuszczałem, że będzie się on cieszył tak dużym zainteresowaniem. Ludzie sami podsyłają mi archiwalne fotografie, które mają ukryte w szufladach, w rodzinnych albumach czy zbiorach i proszą o ich opublikowanie. Pod zdjęciami wspominają jak to kiedyś się żyło - wracają do szkolnych czasów, przypominają kolejki w sklepach. To był strzał w dziesiątkę - cieszy się Czarnecki.

Na zdjęciach znajdziemy m.in. odkryty basen na os. Piastowskim, w którego miejscu dziś znajduje się skatepark. Mieszkańcy wspominają go z rozrzewnieniem, nazywając go "Tunezją na Ratajach". Wspominają ciągłe awarie pomp i kąpiele w wodzie, której dziś nie dopuściłby do użytku sanepid.

WIĘCEJ ZDJĘĆ NA STRONIE CYRYLA I RATAJANKI.

Nie brakuje także zdjęć ratajskich pawilonów handlowych. Tu z kolei wspominano braki towarów w sklepach i... sobotnie kolejki za metalowymi koszami do zakupów. - Pamiętam jak skrzynkami kupowało się w upały wodę "Grodziską" w szklanych butelkach a w czasach szkolnych na długiej przerwie leciało się po jogurty z Dębca i bułki - wspomina Czarnecki.

Mieszkałeś także w bloku z wielkiej płyty? Jak wspominasz życie w czasach PRL-u? Czekamy na Wasze historie i archiwalne zdjęcia. Piszcie na Kontakt24@tvn.pl

Rataje dziś i wczoraj:

Mapa Polski Targeo
Mapy dostarcza Targeo.pl

Autor: FC / Źródło: TVN 24 Poznań

Źródło zdjęcia głównego: Kronika Miasta Poznania

Pozostałe wiadomości

Przedłużająca się pora deszczowa pogorszyła tragiczną sytuację związaną z powodziami w Afryce Zachodniej i Środkowej w tym roku. Odnotowano prawie 1500 ofiar śmiertelnych, zniszczonych lub uszkodzonych zostały setki tysięcy domów - wynika z danych Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Niemal 1500 zabitych. Najgorsza sytuacja od dekad

Źródło:
Reuters, ONZ, tvnmeteo.pl

Były prezydent USA Donald Trump odmówił bezpośredniej odpowiedzi na pytanie, czy rozmawiał z Władimirem Putinem po opuszczeniu Białego Domu. Dodał jednak, że gdyby to zrobił, byłaby to "mądra rzecz". Stwierdził też, że sojusznicy Stanów Zjednoczonych "oszukują je" bardziej niż ich wrogowie.

Pytanie o rozmowy z Putinem. Trump unika odpowiedzi, ale mówi o "mądrej rzeczy"

Pytanie o rozmowy z Putinem. Trump unika odpowiedzi, ale mówi o "mądrej rzeczy"

Źródło:
PAP

Donald Trump, kandydat republikanów na prezydenta USA, oświadczył, że jest "o wiele zdrowszy niż Clinton, Bush, Obama, Biden, ale szczególnie Kamala" Harris i ocenił, że sezonowe alergie i pokrzywka kandydatki demokratów to poważne schorzenia. Skomentował w ten sposób żądania publikacji raportu o swoim zdrowiu przed listopadowymi wyborami prezydenckimi.

"Ave Maria", dwa omdlenia i ręce w górę do "Y.M.C.A.". Na wiecu Trumpa sporo się wydarzyło

"Ave Maria", dwa omdlenia i ręce w górę do "Y.M.C.A.". Na wiecu Trumpa sporo się wydarzyło

Źródło:
PAP

Rozpoczął się proces byłego prezesa prywatnego banku BES (Banco Espirito Santo) Ricardo Salgado, jednego z najbardziej wpływowych portugalskich biznesmenów ostatnich dekad. Na ławie oskarżonych w "procesie stulecia" zasiadło 17 osób.

Ruszył "proces stulecia" dotyczący oszustw i bankructwa banku BES

Ruszył "proces stulecia" dotyczący oszustw i bankructwa banku BES

Źródło:
PAP

Rosjanie utworzyli z obywateli Korei Północnej batalion - podał portal Ukrainska Prawda, powołując się na źródła w ukraińskich służbach specjalnych. Dodano, że 18 jego żołnierzy uciekło już ze swoich pozycji na granicy obwodów briańskiego i kurskiego na zachodzie Rosji. Rosjanie próbują ich znaleźć.

Kim oddał Putinowi żołnierzy. Media: pierwsi już uciekają

Kim oddał Putinowi żołnierzy. Media: pierwsi już uciekają

Źródło:
PAP

Niemieckie linie lotnicze Lufthansa ukarano grzywną w wysokości czterech milionów dolarów za dyskryminację grupy ortodoksyjnych Żydów podczas lotu w 2022 roku - podał Departament Transportu USA. To rekordowa kara za złamanie praw obywatelskich przez powietrznego przewoźnika.

Lufthansa ukarana rekordową karą za dyskryminację Żydów

Lufthansa ukarana rekordową karą za dyskryminację Żydów

Źródło:
PAP, Reuters

- Politycy z unijnych krajów prawdopodobnie uznają, że to, co zaproponował Donald Tusk w formie czasowego wycofania się z przepisów dotyczących przyznawania azylu, da się zaakceptować - przewiduje Jacob Kierkegaard, ekspert do spraw migracji z Instytutu Bruegela. W rozmowie z korespondentem TVN24 w Brukseli Maciejem Sokołowskim oceniał ruch polskiego premiera i zastanawiał się, jaką większość znajdzie w czasie nadchodzącego szczytu Unii Europejskiej.

Jak Europa zareaguje na decyzję Tuska? Ekspert o tym, co się stanie w czwartek i piątek

Jak Europa zareaguje na decyzję Tuska? Ekspert o tym, co się stanie w czwartek i piątek

Źródło:
TVN24

- Poza tym, że trzeba odzyskać kontrolę, zapewnić bezpieczeństwo, trzeba jeszcze zachować człowieczeństwo - mówiła w "Faktach po Faktach" Anita Kucharska-Dziedzic (Lewica), komentując założenia polskiej strategii migracyjnej. Przekazała, że jej formacja sprzeciwia się przewidzianemu w dokumencie zawieszeniu prawa do azylu. Wicemarszałek Senatu Michał Kamiński (PSL, Trzecia Droga) ocenił zaś, że "można grać fair, pod warunkiem że po drugiej stronie stolika siedzi człowiek, który też szanuje reguły". - Po drugiej stronie stolika, o którym mówimy, siedzą Łukaszenka i Putin - podkreślił.

"Po drugiej stronie stolika siedzą Łukaszenka i Putin" vs "trzeba zachować człowieczeństwo"

"Po drugiej stronie stolika siedzą Łukaszenka i Putin" vs "trzeba zachować człowieczeństwo"

Źródło:
TVN24

"Strategia migracyjna przyjęta. Decyzja trudna, ale bardzo potrzebna i oczekiwana" - napisał tuż przed godziną 18 Donald Tusk, po kilku godzinach obrad rządu w tej sprawie. Przewodnicząca klubu parlamentarnego Lewicy Anna Maria Żukowska zaznaczyła, że strategia "została przyjęta ze zdaniami odrębnymi czworga ministrów konstytucyjnych Lewicy", bo "jeden jej fragment (...) jest nie do zaakceptowania".

Tusk: strategia migracyjna przyjęta. Żukowska: jeden fragment nie do zaakceptowania

Tusk: strategia migracyjna przyjęta. Żukowska: jeden fragment nie do zaakceptowania

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

- Strategia migracyjna to mocna odpowiedź na wojnę hybrydową - powiedział w "Kropce nad i" w TVN24 szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Jan Grabiec. Jak mówił, zostanie przygotowana ustawa, która "będzie dotyczyła tego, że jeśli ktoś nielegalnie przekracza polską granicę przywieziony tam przez służby białoruskie - jeśli to jest element wojny hybrydowej - to Straż Graniczna nie będzie zobowiązana do przyjmowania wniosków azylowych dotyczących tych ludzi". Wyraził nadzieję, że "ustawa rozwieje te wątpliwości, które dzisiaj jeszcze mogą niektórzy mieć".

Szef KPRM: strategia migracyjna to mocna odpowiedź na wojnę hybrydową

Szef KPRM: strategia migracyjna to mocna odpowiedź na wojnę hybrydową

Źródło:
TVN24

- Pochylamy się nad opinią Komisji Weneckiej, weźmiemy ją pod uwagę - zapewnił w "Faktach po Faktach" w TVN24 doktor habilitowany Krystian Markiewicz, przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury, która zajmuje się przygotowywaniem nowych przepisów dotyczących neosędziów. Odnosząc się do zarzutów, że ta opinia to "strzał" dla obecnie rządzącej ekipy, powiedział, że "trzeba najpierw przeczytać, a potem może komentować".

Komisja Wenecka kazała działać "jak najszybciej". "Inaczej system sądownictwa nam po prostu się rozsypie"

Komisja Wenecka kazała działać "jak najszybciej". "Inaczej system sądownictwa nam po prostu się rozsypie"

Źródło:
TVN24

Ulewy spowodowały podtopienia i powodzie błyskawiczne, a silny wiatr łamał drzewa we wtorek w południowych Indiach. W niektórych miejscach zamknięto szkoły i siedziby przedsiębiorstw.

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Drogi pod wodą i połamane drzewa. Nie przestaje padać

Źródło:
India Today, Reuters

Wieczorami w tym tygodniu możemy obserwować krążącą po niebie kometę C/2023 A3. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia, na których widać przelot obiektu we wtorek po zachodzie słońca nad województwem kujawsko-pomorskim.

Kometa C/2023 A3 nad Polską. Widać ją na waszych zdjęciach

Kometa C/2023 A3 nad Polską. Widać ją na waszych zdjęciach

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, Z głową w gwiazdach

W Bulkowie niedaleko Płocka skradziono osobowego opla. Niespełna dwie godziny później auto dachowało. Policja zatrzymała podejrzanych o kradzież. Jak podała, kierujący miał blisko trzy promile alkoholu w organizmie.

Dachowali kradzionym autem, byli pijani

Dachowali kradzionym autem, byli pijani

Źródło:
PAP

W Witkowie w Wielkopolsce 38-latek zaatakował nożem 52-letniego mężczyznę. Poszkodowany w stanie niezagrażającym życiu trafił do szpitala. Napastnik został zatrzymany przez policję.

Atak nożownika, 52-latek w szpitalu

Atak nożownika, 52-latek w szpitalu

Źródło:
tvn24.pl

Wykryto gluten w bezglutenowych płatkach owsianych - podał Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Wyjaśnił też, że spożycie produktu przez osoby z nietolerancją/alergią na gluten lub pszenicę może wywołać wystąpienie reakcji alergicznej.

Gluten w bezglutenowym produkcie. Ostrzeżenie

Gluten w bezglutenowym produkcie. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Corey Lewandowski, były szef sztabu wyborczego Donalda Trumpa, od kilku miesięcy znów pracujący dla byłego prezydenta, ponownie miał trafić na boczny tor - twierdzą media, powołując się na źródła w sztabie republikanów. Dlaczego postać, która odniosła sukces "pomagając Trumpowi być Trumpem" budzi kontrowersje w USA?

Media: "kontrowersyjny doradca" Trumpa ponownie na bocznym torze

Media: "kontrowersyjny doradca" Trumpa ponownie na bocznym torze

Źródło:
The Guardian, CBS News, The Wall Street Journal, tvn24.pl

Niemcy badają sprawy tajemniczych pożarów, do których doszło w tym roku - poinformował we wtorek prokurator generalny kraju. Chodzi o pożary spowodowane przez ukryte w paczkach urządzenia zapalające. Do jednego z nich doszło w magazynie w Lipsku. Według szefa kontrwywiadu tylko dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności udało się uniknąć katastrofy lotniczej.

Niemcy ostrzegają przed zagadkowymi paczkami. Jedna omal nie doprowadziła do katastrofy

Niemcy ostrzegają przed zagadkowymi paczkami. Jedna omal nie doprowadziła do katastrofy

Źródło:
Reuters, Daily Mail, Deutsche Welle

Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego wynika, że od początku roku do września zarejestrowano w Polsce prawie 17 tysięcy przypadków krztuśca. To wielki wzrost w porównaniu do ubiegłego roku, gdy zakażeń było niespełna tysiąc. Od 15 października kobiety w ciąży mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarze zachęcają do szczepień, bo dzięki temu dziecko już po urodzeniu nabywa odporność. Dla niemowląt do 6. miesiąca życia to bardzo groźna choroba bakteryjna. Gotowych jest prawie 50 tysięcy szczepionek.

Coraz więcej przypadków krztuśca. Wszyscy powinni się zaszczepić, dorośli też. Od kaszlu można złamać żebra

Coraz więcej przypadków krztuśca. Wszyscy powinni się zaszczepić, dorośli też. Od kaszlu można złamać żebra

Źródło:
Fakty po Południu TVN24

Zatrzymany przez Centralne Biuro Śledcze Policji Kamil L., ps. Budda, usłyszał między innymi zarzuty dotyczące "kierowania oraz udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, której celem było organizowanie gier losowych". Zdaniem prokuratury, w rzeczywistości były to gry hazardowe. Reprezentujący youtubera radca prawny przekazał, że Kamil L. nie przyznaje się do zarzucanych mu czynów.

Prokuratura postawiła zarzuty "Buddzie". Prawnik: żadnego czynu zabronionego nie popełnił

Prokuratura postawiła zarzuty "Buddzie". Prawnik: żadnego czynu zabronionego nie popełnił

Źródło:
tvn24.pl

Uczennica jednej z południowopraskich szkół podstawowych uratowała życie starszemu mężczyźnie. Senior leżał na chodniku i krwawił. 14-latka zadzwoniła na numer alarmowy i zatrzymała przejeżdżający radiowóz. - Jesteśmy dumni, że są wśród nas tak wyjątkowi młodzi ludzie - podkreślili policjanci.

"Tego nie potrafiłaby zrobić znakomita rzesza dorosłych na jej miejscu"

"Tego nie potrafiłaby zrobić znakomita rzesza dorosłych na jej miejscu"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Lada moment na niebie zalśni superksiężyc - i to trzeci raz z rzędu. Srebrny Glob będzie wydawał się większy i jaśniejszy niż zazwyczaj.

Zbliża się pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa

Zbliża się pełnia Księżyca. Będzie wyjątkowa

Źródło:
tvnmeteo.pl, timeanddate.com

Nie żyje znany wielkopolski przedsiębiorca. Ciało biznesmena znaleziono w jednym z pokoi w należącym do niego hotelu.

Nie żyje znany biznesmen. Ciało znaleziono w pokoju hotelowym

Nie żyje znany biznesmen. Ciało znaleziono w pokoju hotelowym

Źródło:
tvn24.pl

Ksiądz z Wrocławia, Krzysztof S., usłyszał zarzut posiadania znacznej ilości substancji psychotropowej. Przesłuchany przyznał się do winy twierdząc, że posiadał te środki na własny użytek. O duchownym opowiedział reporterce "Uwagi!" TVN pan Adam, który poznał go podczas wizyty w domu kolegi. To on powiadomił policję.

Ksiądz podejrzany o posiadanie "znacznej ilości narkotyków". Był już kiedyś karany przez sąd

Ksiądz podejrzany o posiadanie "znacznej ilości narkotyków". Był już kiedyś karany przez sąd

Źródło:
Uwaga!TVN

Samolot linii Ryanair przymusowo, tuż po starcie z lotniska w Balicach, musiał lądować. Do zdarzenia doszło w poniedziałek, 14 października, przed godziną 21, a przyczyną było agresywne zachowanie pasażera. Miał próbować podduszać osobę siedzącą obok i nie słuchał poleceń załogi. Na pasie lotniska czekała policja i pogotowie. Samolot poleciał dalej już bez agresywnego pasażera.

Awantura na pokładzie. Samolot musiał lądować tuż po starcie

Awantura na pokładzie. Samolot musiał lądować tuż po starcie

Źródło:
Kontakt24/tvn24.pl
Kilkanaście tysięcy za same noclegi. Rekordowa delegacja Olgi Semeniuk-Patkowskiej

Kilkanaście tysięcy za same noclegi. Rekordowa delegacja Olgi Semeniuk-Patkowskiej

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Na pętli tramwajowej w Gdańsku tramwaj potracił matkę z dzieckiem, 5-latka nie udało się uratować. Przejście sugerowane, na którym doszło do wypadku, to specyficzne miejsce. Nie jest ono przejściem dla pieszych i nie jest oznaczone ani pasami, ani znakiem pionowym. Przechodzić można, ale pod pewnymi warunkami. Materiał magazynu "Polska i Świat". Całe wydanie dostępne w TVN24 GO.

Po tragicznym wypadku w Gdańsku. "Większość nie ma zielonego pojęcia, czym jest przejście sugerowane"

Po tragicznym wypadku w Gdańsku. "Większość nie ma zielonego pojęcia, czym jest przejście sugerowane"

Źródło:
TVN24
Na widok "baby od angola" nie odwracają głowy. "Chciałabym więcej życzliwości w szkołach"

Na widok "baby od angola" nie odwracają głowy. "Chciałabym więcej życzliwości w szkołach"

Źródło:
tvn24.pl
Premium

- Martwię się, że rozwój sztucznej inteligencji może mieć też negatywne konsekwencje, w szczególności gdy zyskamy dostęp do rzeczy bardziej inteligentnych niż my sami. Nikt tak naprawdę nie wie, czy będziemy w stanie je kontrolować - stwierdził brytyjsko-kanadyjski naukowiec Geoffrey E. Hinton krótko po tym, jak przyznano mu Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Nazywany ojcem sztucznej inteligencji badacz ocenił, że branża nie wie jeszcze, jak uniknąć "katastrofalnych scenariuszy".

Dostał Nobla, ostrzega przed swoimi odkryciami. Mówi o "katastrofalnych scenariuszach" 

Dostał Nobla, ostrzega przed swoimi odkryciami. Mówi o "katastrofalnych scenariuszach" 

Źródło:
Reuters, tvn24.pl