W poniedziałek Krajowa Rada Sądownictwa zbierze się na nadzwyczajnym posiedzeniu. Spotkanie zwołano m.in. w związku ze zmianami w KRS, które proponuje Ministerstwo Sprawiedliwości. W kilku punktach przedstawiamy, na czym polegają pomysły resortu Zbigniewa Ziobry.
KRS to konstytucyjny organ powołany do tego, by stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Do zadań Rady należy m.in. opiniowanie kandydatów na sędziów (oraz do awansu do sądu wyższego szczebla) i przedstawianie ich do powołania prezydentowi.
Tak jest dziś
Dziś KRS składa się z 25 członków - przedstawicieli władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej.
Zgodnie z konstytucją do Rady należą: I prezes Sądu Najwyższego, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz minister sprawiedliwości (z urzędu, tak długo, jak długo pełnią wspomniane funkcje).
Oprócz nich w składzie KRS jest jeszcze: jedna osoba powołana przez prezydenta, czterech posłów wybieranych przez Sejm, dwóch senatorów wybieranych przez Senat oraz 15 sędziów, którzy są wskazywani przez przedstawicieli poszczególnych sądów.
Organami Rady są jej przewodniczący oraz prezydium.
Ministerstwo Sprawiedliwości zaproponowało niedawno kilka zmian w tym gremium, które zawarto w projekcie nowelizacji ustawy o KRS.
1. Członków-sędziów wybierze Sejm, nie sądy
Pierwsza zmiana dotyczy wspomnianych wyżej 15 sędziów - członków KRS. Ministerstwo Sprawiedliwości chce, by od teraz wybierał ich Sejm, a nie sądy.
Kandydatów będzie mogło zgłaszać prezydium Sejmu lub grupa co najmniej 50 posłów. Później będzie ich opiniować sejmowa komisja sprawiedliwości. Na końcu marszałek Sejmu wybranych kandydatów zarekomenduje wszystkim posłom.
Wyłonieni w ten sposób sędziowie - tu bez zmian - będą mogli zasiadać w KRS tylko dwie, czteroletnie kadencje.
Procedura wyboru nowych sędziów-członków Rady ruszy od razu po tym, jak nowa ustawa o KRS wejdzie w życie. Przewiduje ona bowiem, że kadencje obecnych sędziów-członków Rady wygasną w ciągu 90 dni.
2. Dwa zgromadzenia w jednej Radzie
Kolejna zmiana dotyczy utworzenia w KRS dwóch odrębnych Zgromadzeń: Pierwszego i Drugiego.
W skład pierwszego wejdą: I Prezes SN, Minister Sprawiedliwości, prezes NSA, osoba powołana przez prezydenta, czterech posłów i dwóch senatorów. Drugie Zgromadzenie ma tworzyć 15 sędziów wspomnianych w poprzednim punkcie.
W projekcie zapisano, że Pierwsze i Drugie Zgromadzenie "kolejno i osobno rozpatrują i oceniają" kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych, administracyjnych i wojskowych.
Po zmianach, KRS wyda pozytywną opinię o kandydacie, jeśli Pierwsze oraz Drugie Zgromadzenie wydadzą w tej sprawie pozytywne uchwały. To oznacza, że Pierwsze Zgromadzenie zdominowane przez polityków będzie mogło w praktyce blokować decyzje drugiego, "sędziowskiego" zgromadzenia.
3. Dwóch kandydatów dla prezydenta
Ostatnia ze zmian dotyczy procedury przedstawiania przez KRS prezydentowi RP kandydatów na sędziów. To jedna z najważniejszych kompetencji KRS.
Projekt przewiduje, że jeśli na wolne stanowisko sędziowskie zgłosi się więcej niż jeden kandydat, prezydentowi przedstawia się dwóch kandydatów.
Dziś głowie państwa KRS wskazuje po jednym kandydacie na każde wakujące miejsce w sądach powszechnych, administracyjnych i wojskowych.
Autor: ts/sk / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: tvn24