Zostali zamordowani przez urząd bezpieczeństwa w mokotowskim więzieniu, strzałem w tył głowy. W 59. rocznicę wykonania wyroku na polskich oficerach ze Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, w rzeszowskim Urzędzie Marszałkowskim została otwarta wystawa "Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie po 1944 r."
- Wyeksponowaliśmy sylwetki członków IV Zarządu Głównego WiN, jak również działaczy terenowych zrzeszenia. Ponadto na wystawie zaprezentowano fotografie oddziałów NZW: Józefa Zadzierskiego "Wołyniaka", Adama Kusza "Garbatego", Stanisława Pelczara "Majki" - powiedziała Małgorzata Waksmundzka-Szarek z oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie.
Okropna zbrodnia
Prócz zdjęć z egzekucji zobaczymy też kilkaset fotografii i fotokopii dokumentów, udostępnionych Instytutowi Pamięci Narodowej przez muzea, archiwa, stowarzyszenia kombatanckie i osoby prywatne. Fotografie współczesne przedstawiają nekropolie, miejsca straceń działaczy niepodległościowych oraz poświęcone im tablice pamiątkowe.
Z okazji obchodów rocznicy w siedzibie podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego zostanie odsłonięta tablica pamięci prezesa IV Zarządu WiN ppłk. Łukasza Cieplińskiego. Wieczorem w rzeszowskim Teatrze im. Wandy Siemaszkowej obejrzymy spektakl "O nim zapomnieć nie wolno. Rzecz o Łukaszu Cieplińskim".
WiN - historia
Zrzeszenie WiN zostało utworzone we wrześniu 1945 r. przez środowiska poakowskie z inicjatywy m.in. płk Jana Rzepeckiego. WiN było próbą przekształcenia konspiracji wojskowej w cywilny ruch społeczno-polityczny. Zrzeszenie deklarowało walkę w obronie podstawowych praw obywateli, wolności oraz niezawisłości państwa polskiego. Żądało przeprowadzenia w Polsce wolnych wyborów parlamentarnych, przywrócenia swobody zrzeszania się i prasy.
Na przełomie lat 1945-46 WiN liczył ponad 30 tys. członków. Jego kolejne cztery zarządy zostały rozbite przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. W 1947 r. przeprowadzono trzy pokazowe procesy kolejnych zarządów WiN.
Wyrok śmierci
Wyrok śmierci dla siedmiu członków IV Zarządu Głównego - oficerów Armii Krajowej: Łukasza Cieplińskiego, Mieczysława Kawalca, Józefa Batorego, Adama Lazarowicza, Franciszka Błażeja, Karola Chmiela i Józefa Rzepkę zapadł 14 października 1950 r. W więzieniach znalazły się setki ludzi, którzy w dobrej wierze podjęli działalność w rzekomo podziemnej organizacji.
1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie między godz. 20 a 21, strzałami w tył głowy zostali straceni członkowie IV Zarządu WiN. Następnego dnia ok. godz. 8 rano zwłoki pomordowanych umieszczono w trumnach i wywieziono z terenu więzienia. Do dziś nieznane jest miejsce ich pochówku.
Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego postanowieniem z 17 września 1992 r. stwierdził nieważność wyroku śmierci na członków IV Zarządu Głównego WiN.
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: www.zhwin.pl