Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyznaczył na 9 czerwca kolejną rozprawę dotyczącą praworządności w Polsce. Chodzi o pytania prejudycjalne skierowane w 2018 roku do TSUE przez Naczelny Sąd Administracyjny. Dotyczyły one niemożliwości odwoływania się przez sędziów -kandydatów do Sądu Najwyższego od uchwał nowej KRS.
Jak przekazał reporter TVN24 Michał Tracz, TSUE wyznaczył na 9 czerwca rozprawę, która dotyczy pytań prejudycjalnych, zadanych jeszcze w sierpniu 2018 roku.
Pytania prejudycjalne NSA do TSUE
Pytania do unijnego Trybunału skierował wówczas Naczelny Sąd Administracyjny. Były one związane z wyłanianiem kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego. Pytania prejudycjalne dotyczyły procedury odwoływania się od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa. NSA wyraził też wątpliwości związane z tym, że członkowie KRS "wybierani są przez władzę ustawodawczą".
NSA pytał TSUE, czy "dochodzi do naruszenia zasady państwa prawnego oraz prawa do (...) skutecznej ochrony sądowej", gdy de facto nie ma możliwości rozpatrzenia odwołań od uchwał KRS w sytuacji niezaskarżenia postępowania przez wszystkich uczestników postępowania kwalifikacyjnego, "wśród których jest również kandydat niezainteresowany" zaskarżeniem, czyli ten, który uzyskał rekomendację KRS. Taka konstrukcja, zdaniem NSA, w rezultacie "niweczy skuteczność środka zaskarżenia oraz możliwość przeprowadzenia przez właściwy sąd rzeczywistej kontroli przebiegu wymienionego postępowania kwalifikacyjnego".
W nowelizacji przepisów dotyczących tych kwestii uchwalonej latem 2018 roku przewidziano m.in., że uchwała przedstawiająca prezydentowi kandydatów na sędziów Sądu Najwyższego staje się prawomocna, jeżeli nie zaskarżyli jej wszyscy uczestnicy postępowania.
Ponadto NSA wskazał w pytaniach prejudycjalnych do TSUE, że do naruszenia zasad państwa prawnego może dochodzić w sytuacji, gdy skład KRS - mającej stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów - przed którą "toczy się postępowanie w przedmiocie dotyczącym pełnienia urzędu sędziego SN jest kreowany w ten sposób, że przedstawiciele władzy sądowniczej w tym organie wybierani są przez władzę ustawodawczą".
NSA wniósł o zastosowanie trybu przyspieszonego przy rozpatrywaniu swych pytań przez TSUE.
Konkurs na stanowiska w SN
Sprawa tych odwołań jest konsekwencją przeprowadzonego dwa lata temu konkursu na stanowiska sędziowskie w Sądzie Najwyższym.
Pod koniec czerwca 2018 roku w Monitorze Polskim opublikowane zostało obwieszczenie prezydenta o wolnych stanowiskach sędziego w SN - do obsadzenia były 44 stanowiska sędziowskie. Pod koniec sierpnia KRS wyłoniła 40 kandydatów na stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej, Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, Izbie Cywilnej oraz Izbie Karnej SN. Odwołania do NSA złożyli kandydaci, którzy nie uzyskali rekomendacji na sędziów SN od "nowej" KRS.
Źródło: TVN24, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock