Jedną z nich jest Fundacja na Rzecz Wspólnych Spraw Megafon. Miesiąc temu fundacja zmieniła swoją siedzibę - informacja o nowym adresie została wpisana do KRS 14 listopada 2023 roku. Organizacja ta otrzymała w ramach willi plus 4,5 miliona złotych dotacji na zakup nieruchomości.

CZYTAJ TEŻ: CO MEGAFON MA WSPÓLNEGO Z EDUKACJĄ? >>>

Megafon jest jedną z czołowych organizacji bliskich PiS, które korzystały z programów grantowych Ministerstwa Edukacji i Nauki w 2022 roku. Jej dotacja była jedną z najwyższych w konkursie willa plus. I to mimo negatywnej opinii ekspertów MEiN, którzy stwierdzili, że przyznanie fundacji środków byłoby "sprzeczne z zasadą racjonalności i gospodarności".

Kiedy po raz pierwszy w lutym 2023 roku pisaliśmy o Fundacji Megafon, jej wiceprezes Tomasz Piesiecki stanowczo zaprzeczał, żeby zarząd organizacji był związany z ówczesną partią rządzącą. Jesienią jednak Piesiecki kandydował z listy PiS na Podlasiu (okręg nr 24, miejsce 12) w wyborach do Sejmu. Mandatu nie uzyskał.

CZYTAJ TEŻ: CO FUNDACJA KUPIŁA ZA MILIONY Z WILLI PLUS? NIE WIADOMO. ZA TO JEJ WICEPREZES KANDYDUJE Z LIST PIS >>>

Stąd będą "wspierać system oświaty i wychowania"?

Jeszcze do września siedziba Fundacji Megafon mieściła się w prywatnym mieszkaniu jej fundatora Tomasza Kulikowskiego. To dyrektor Biura Interwencyjnej Pomocy Prawnej i Listów w Kancelarii Prezydenta RP oraz członek rady nadzorczej państwowej Enei.

Nowa siedziba Fundacji Megafon zlokalizowana jest na warszawskich Młocinach przy ulicy Prozy 27. Pojechaliśmy ją obejrzeć.

Nowa siedziba Megafonu to dwukondygnacyjny dom z działką o powierzchni 850 metrów kwadratowych. Budynek liczy kilkanaście pomieszczeń i posiada windę, jest tu też nieco zieleni i kilka drzew. Wcześniej mieściła się pod tym adresem klinika medycyny estetycznej. 

Średnia cena za metr kwadratowy w tej okolicy - jak czytamy na portalu SonarHome.pl, który zajmuje się wyceną nieruchomości - wynosi dziś 13,5 tys. zł.

Gdy pojechaliśmy pod nową siedzibę Fundacji Megafon, nikogo nie zastaliśmy w środku.

Czy to tu powstanie Międzypokoleniowe Centrum Edukacyjne, które - jak czytamy we wniosku grantowym złożonym przez fundację do MEiN - będzie "ogólnodostępną przestrzenią mającą na celu propagowanie idei lifelong learning, łączącej tradycję z nowoczesnością"?

Zapytaliśmy MEiN, czy fundacja kupiła nieruchomość na warszawskich Młocinach w ramach programu willa plus. Resort poinformował, że przedstawiciele organizacji jeszcze nie rozliczyli dofinansowanej inwestycji. - Beneficjenci na złożenie sprawozdań końcowych mają czas do końca lutego 2024 roku - tłumaczyła 4 grudnia ówczesna rzeczniczka ministerstwa Adrianna Całus-Polak.

O to samo zapytaliśmy Fundację Megafon. "Fundacja nabyła nieruchomość określoną we wniosku złożonym w programie "Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania" za cenę niższą niż przyznana wartość dofinansowania, a wynikającą z tego różnicę zwróciła do Ministerstwa Edukacji i Nauki" - poinformowali przedstawiciele organizacji.

CZYTAJ TEŻ: "TO JEDNA Z FUNDACJI, KTÓRA RADYKALNIE ZMIENIŁA SWOJE PLANY" >>>

Przypomnijmy: Fundacja Megafon za środki z programu willa plus chciała kupić pierwotnie nieruchomość na warszawskim Ursynowie. We wniosku o dofinansowanie wskazano budynek, w którym mieściła się klinika stomatologiczna. Organizacja zrezygnowała jednak z zakupu, bo - jak tłumaczyli jej przedstawiciele - nieruchomości nie dało się przystosować dla potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Nieprawidłowości we wniosku

Na warszawskim Ursynowie członkowie zarządu Fundacji Megafon zamierzali kupić nieruchomość położoną przy ul. Pustułeczki. Tak wskazali we wniosku z 22 września 2022 roku o dotację z resortu edukacji. Jako załącznik złożyli odpis zwykły księgi wieczystej nieruchomości.

Po publikacji artykułu "Willa plus. Publiczne pieniądze dla organizacji bliskich PiS" (31 stycznia 2023 r.) zwrócił się do nas właściciel domu wskazanego we wniosku. Oświadczył, że żadna fundacja nie miała zamiaru kupić jego posiadłości. - Nie miałem kontaktu z tymi ludźmi i nie wiem, kim są - tłumaczył na początku lutego.

Tymczasem przedstawiciele fundacji Megafon pisali we wniosku: "Zarząd fundacji podjął rozmowy z właścicielem nieruchomości w celu ustalenia jej stanu technicznego. Stan ten nie budzi żadnych zastrzeżeń". Złożyli również oświadczenie, że "informacje zawarte we wniosku są zgodne ze stanem faktycznym i prawnym".

Teraz dotarliśmy do informacji, że organizacja, starając się o dotację z MEiN, mogła mijać się z prawdą także co do swojego "potencjału instytucjonalnego" i "zasobów kadrowych", które również trzeba było podać we wniosku o dofinansowanie ministerialne. 

Na niewystarczający "potencjał instytucjonalny" organizacji zwracali już uwagę eksperci MEiN, którzy w każdym z podpunktów opinii wystawili jej ocenę negatywną. I których opinię minister Czarnek zignorował, w styczniu wypłacając Fundacji Megafon 4,5 mln zł z publicznych pieniędzy.

Znajomy eksministra edukacji: "wpisano mnie bez mojej wiedzy i zgody"

Każda z organizacji, starając się o dofinansowanie z willi plus, musiała we wniosku grantowym wskazać swoje "zasoby kadrowe". To na podstawie m.in. ich doświadczenia i kompetencji we "wspieraniu systemu oświaty" minister Przemysław Czarnek decydował o przyznaniu lub nieprzyznaniu środków.

We wniosku do MEiN z września ubiegłego roku, w części "zasoby kadrowe", przedstawiciele Fundacji Megafon wskazali trzy osoby, których "doświadczenie i kwalifikacje" pozwalają na "prawidłową realizację projektu" wspomnianego wcześniej Międzypokoleniowego Centrum Edukacyjnego. Jedną z tych osób był Krystian Jaworski, prezes Fundacji Instytut Rzeczypospolitej im. Pawła Włodkowica.

"Koordynator Zespołu ds. Badań Instytutu. Wolontariusz w szkole w Biłohirji na Ukrainie w ramach letnich szkół Fundacji Wolność i Demokracja [też beneficjentki programu willa plus - red.], gdzie uczył języka polskiego i historii Polski. Współpracował z polskimi księżmi na Ukrainie. Członek Korporacji Akademickiej Sarmatia, gdzie jako szef wydziału naukowego współpracuje z Grupą Rekonstrukcji Historycznej "Wolność i Niezawisłość", z pomocą której prowadzi w szkołach zajęcia o tematyce kresowej w ramach akcji "Kresowa Historia". W ramach swojej działalności koordynuje zbiórki książek i żywności dla Polaków na Wschodzie" - tak opisano Jaworskiego we wniosku przygotowanym przez zarząd Fundacji Megafon.

Fundacja Instytut Rzeczypospolitej im. Pawła Włodkowica, którą kieruje obecnie Krystian Jaworski, także korzystała z programów grantowych ministra Czarnka - łącznie w 2022 r. otrzymała 450 tys. zł na dwa projekty edukacyjne. 

CZYTAJ TEŻ: WIĘCEJ ARTYKUŁÓW Z CYKLU WILLA PLUS >>>

Pierwszym prezesem Instytutu Rzeczypospolitej im. Pawła Włodkowica - od marca 2019 do końca 2020 roku (jak wynika z KRS) - był Krzysztof Szczucki, obecnie poseł PiS, były szef Rządowego Centrum Legislacji, który 27 listopada br. zastąpił Przemysława Czarnka na stanowisku ministra edukacji i nauki. Funkcję tę sprawował do 11 grudnia. 

Jeszcze na początku 2023 roku na stronie Instytutu Rzeczypospolitej im. Pawła Włodkowica, w zakładce "Nasz zespół", figurowała żona eksministra, psychoterapeutka Jolanta Szczucka.

30 listopada - kiedy Szczucki był jeszcze ministrem edukacji - zapytaliśmy obecnego prezesa Instytutu Rzeczpospolitej, Krystiana Jaworskiego, o jego "współpracę" z Fundacją Megafon. 

- Zapytano mnie, czy chciałbym jako szkoleniowiec prowadzić odpłatnie wykłady [dla Fundacji Megafon - red.]. Jako że w swojej fundacji nie zarabiam, to czasami świadczę takie zlecenia dla innych organizacji. Ale ta współpraca nigdy nie doszła do skutku. Do wniosku wpisano mnie bez mojej wiedzy i zgody - wyjaśnił w rozmowie z tvn24.pl.

7 grudnia poprosiliśmy MEiN o komentarz do tej wypowiedzi Jaworskiego. Zapytaliśmy, czy resort w związku z jego słowami planuje działania kontrolne wobec Fundacji Megafon.

- Nie mamy pisma informującego o jakichkolwiek niezgodnościach w oświadczeniach beneficjentów dotyczących zgodności zawartych we wnioskach informacji ze stanem faktycznym i prawnym, zatem nie planujemy kontroli w powyższym zakresie - poinformowała Justyna Sadlak z biura prasowego resortu.

Fundacja Megafon, w odpowiedzi na nasze pytania, oświadczyła, że "Na etapie formułowania wniosku Fundacja zaproponowała Panu Krystianowi Jaworskiemu współpracę w ramach Międzypokoleniowego Centrum Edukacyjnego, na co wyraził on zgodę. W ramach współpracy Pan Krystian Jaworski miał dzielić się wiedzą i doświadczeniem z dotychczas zrealizowanych projektów oraz pełnić rolę szkoleniowca / wykładowcy MCE [Międzypokoleniowego Centrum Edukacyjnego -red.]" - czytamy.

Znajomi z Kancelarii Prezydenta?

Były dwutygodniowy minister edukacji Krzysztof Szczucki w 2019 r. pracował jako główny specjalista w Biurze Prawa i Ustroju w Kancelarii Prezydenta RP. Angażował się tam m.in. w prace nad prezydenckim projektem zmian w ustawie o nieodpłatnej pomocy prawnej.

W ramach systemu nieodpłatnej pomocy prawnej w Kancelarii Prezydenta już w 2016 r. powstało Biuro Interwencyjnej Pomocy Prawnej. Jego dyrektorem od początku pozostaje - wspomniany wcześniej - fundator Fundacji Megafon Tomasz Kulikowski. 

Z kolei prezesem fundacji, odpowiedzialnym m.in. za wniosek do MEiN, jest Marek Hryniewicz, który pracował jako specjalista w Kancelarii Prezydenta i był podwładnym Kulikowskiego.

29 listopada rozmawialiśmy z ówczesnym ministrem edukacji Krzysztofem Szczuckim o programie willa plus. - Ten program nie jest teraz priorytetem dla ministerstwa. Są inne, bardzo istotne rzeczy, które można spróbować podjąć. Nie bagatelizuję sprawy, ale zakładam - będę to weryfikował - że właściwe departamenty i biura w ministerstwie przyjmują sprawozdania z realizacji inwestycji i sprawdzają prawidłowość wydatkowania dotacji. W tym zakresie nie będę wprowadzał zasadniczych zmian - tłumaczył.

Dodał, że program "Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty" "już wygasł". - W tym sensie, że nie ma nowych naborów i kolejnych nie będę rozpoczynał. A kontrole i weryfikacje, które się teraz dzieją, zakładam, że są prowadzone na poziomie, na jakim powinny być. Gdyby były jakieś problemy, to będę reagował - zaznaczył Szczucki.  

Kiedy 4 grudnia zapytaliśmy Szczuckiego o jego znajomość z Tomaszem Kulikowskim i Markiem Hryniewiczem z czasów pracy w Kancelarii Prezydenta, w tym o obszary, przy których współpracowali, minister odesłał nas do ówczesnej rzeczniczki MEiN. 

Odpowiedzi na to pytanie nie otrzymaliśmy. 

Lubnauer: "to są nieuczciwie przyznane pieniądze"

13 grudnia urząd ministra edukacji w nowym rządzie Donalda Tuska objęła Barbara Nowacka z Koalicji Obywatelskiej.

Na swoją zastępczynię powołała posłankę KO Katarzynę Lubnauer, która w sierpniu 2023 roku, cytowana przez "Gazetę Wyborczą", tak mówiła o Fundacji Megafon w kontekście programu willa plus: "To są nieuczciwie przyznane pieniądze. Oni w ogóle nie spełniają kryteriów działań edukacyjnych".