Sędzia Wronkowska-Jaśkiewicz o słowach Morawskiego: jest mi bardzo przykro

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego profesor Lech Morawski na konferencji zorganizowanej na uniwersytecie w Oksfordzie powiedział, że politycy i sędziowie biorą łapówki, a konstytucja to "dramat".

Dziś sędzia Morawski nie pojawił się w Trybunale Konstytucyjnym, nie ma go też dziś w składach orzekających. Jego słowa na konferencji w Oksfordzie skomentowała jednak sędzia Trybunału Konstytucyjnego Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz wybrana na ten urząd w maju 2010 roku.

- Jest mi bardzo, bardzo przykro, że takie słowa padły - powiedziała. - Paść nie powinny. Debata dotyczyła problemów konstytucyjnych, a nie stosunku sędziego do rozmaitych innych spraw. A poza tym myślę, że ona wykroczyła po prostu poza przyjęte w środowisku akademickim metody dyskutowania - dodała.

Na pytanie, czy sędzia Morawski powinien ustąpić, Wronkowska-Jaśkiewicz odpowiedziała, że "to już jego sprawa". - To on powinien dokonać osądu swojego zachowania - skomentowała.

Jak wynika z Ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 listopada 2016 roku (Dz.U. z 2016 r. poz. 2073), wygaśnięcie mandatu Trybunału może nastąpić przed upływem kadencji w przypadku między innymi prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego o złożeniu sędziego Trybunału z urzędu, o czym stwierdza Zgromadzenie Ogólne w drodze uchwały.

W artykule 24 ust. 1 ustawy znajduje się też zapis, że sędzia TK odpowiada dyscyplinarnie przed Trybunałem za naruszenie przepisów prawa, uchybienie godności urzędu sędziego Trybunału, naruszenie Kodeksu Etycznego Sędziego Trybunału Konstytucyjnego lub inne nieetyczne zachowanie mogące podważać zaufanie do jego bezstronności lub niezawisłości. Zawiadomienie o popełnieniu przez sędziego przewinienia określonego w tym ustępie może złożyć do Prezesa TK sędzia Trybunału lub prezydent RP na wniosek Prokuratora Generalnego po zasięgnięciu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

Trybunał orzeka w postępowaniu dyscyplinarnym jako sąd dyscyplinarny (w dwóch instancjach). Sędziów do składów orzekających wyznacza Prezes TK w drodze losowania. Prezes wyznacza też w drodze losowania spośród sędziów TK rzecznika dyscyplinarnego, który podejmuje czynności do wstępnego wyjaśnienia okoliczności niezbędnych do ustalenia znamion przewinienia. Wysłuchuje on też sędziego, którego dotyczy zawiadomienie, chyba że złożenie wyjaśnień nie jest możliwe. Jeśli zachodzą podstawy do wszczęcia postępowania, rzecznik wszczyna postępowanie dyscyplinarne i przedstawia zarzuty sędziemu na piśmie (jeśli nie ma podstaw może wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania). Wtedy może on w terminie czternastu dni złożyć wyjaśnienia i zgłosić wnioski o przeprowadzenie dowodów.

Następnie rzecznik dyscyplinarny składa wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji rozpoznaje wtedy zażalenie w terminie czternastu dni od jego wniesienia. W przypadku uchylenia postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, wskazania sądu dyscyplinarnego co do dalszego postępowania są wiążące dla rzecznika dyscyplinarnego.

Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego w drugiej instancji sądu dyscyplinarnego nie przysługuje kasacja.

Kary dyscyplinarne to upomnienie, nagana, obniżenie wynagrodzenia lub złożenie sędziego z urzędu.

Przepisy dotyczące postępowania dyscyplinarnego wobec sędziego TK z Ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego:

Art. 24. 1. Sędzia Trybunału odpowiada dyscyplinarnie przed Trybunałem za naruszenie przepisów prawa, uchybienie godności urzędu sędziego Trybunału, naruszenie Kodeksu Etycznego Sędziego Trybunału Konstytucyjnego lub inne nieetyczne zachowanie mogące podważać zaufanie do jego bezstronności lub niezawisłości.

2. Za wykroczenia sędzia Trybunału odpowiada tylko dyscyplinarnie.

Art. 25. 1. W postępowaniu dyscyplinarnym orzeka Trybunał jako sąd dyscyplinarny: 1) pierwszej instancji – w składzie trzech sędziów Trybunału; 2) drugiej instancji – w składzie pięciu sędziów Trybunału.

2. Sędziów Trybunału do składów orzekających wyznacza w drodze losowania Prezes Trybunału. W losowaniu składu sądu dyscyplinarnego drugiej instancji nie uczestniczą sędziowie Trybunału, którzy orzekali w sprawie w pierwszej instancji.

Art. 26. Zawiadomienie o popełnieniu przez sędziego Trybunału przewinienia, o którym mowa w art. 24 ust. 1, do Prezesa Trybunału może złożyć: 1) sędzia Trybunału; 2) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Prokuratora Generalnego, po zasięgnięciu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

Art. 27. 1. Prezes Trybunału w drodze losowania wyznacza sędziego Trybunału – rzecznika dyscyplinarnego, zwanego dalej „rzecznikiem dyscyplinarnym”.

2. Rzecznik dyscyplinarny podejmuje czynności zmierzające do wstępnego wyjaśnienia okoliczności niezbędnych do ustalenia znamion przewinienia, a także wysłuchuje sędziego, którego dotyczy zawiadomienie, o którym mowa w art. 26, chyba że złożenie wyjaśnień przez sędziego Trybunału nie jest możliwe.

3. Po przeprowadzeniu czynności, o których mowa w ust. 2, jeżeli zachodzą podstawy do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny wszczyna postępowanie dyscyplinarne i przedstawia sędziemu Trybunału na piśmie zarzuty. Po przedstawieniu zarzutów obwiniony, w terminie czternastu dni, może złożyć wyjaśnienia oraz zgłosić wnioski o przeprowadzenie dowodów.

4. Po upływie terminu, o którym mowa w ust. 3, a w razie potrzeby po przeprowadzeniu dalszych dowodów, rzecznik dyscyplinarny składa wniosek o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji. Wniosek zawiera dokładne określenie zarzucanego czynu oraz uzasadnienie.

5. Jeżeli rzecznik dyscyplinarny nie znajduje podstaw do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego na żądanie uprawnionego podmiotu, wydaje postanowienie o odmowie jego wszczęcia. W terminie siedmiu dni od dnia doręczenia tego postanowienia, podmiotowi, który złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 26, służy zażalenie do sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji.

6. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji rozpoznaje zażalenie, o którym mowa w ust. 5, w terminie czternastu dni od dnia jego wniesienia. W przypadku uchylenia postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, wskazania sądu dyscyplinarnego co do dalszego postępowania są wiążące dla rzecznika dyscyplinarnego.

Art. 28. Od orzeczenia dyscyplinarnego wydanego w drugiej instancji kasacja nie przysługuje.

Art. 29. Karami dyscyplinarnymi są: 1) upomnienie; 2) nagana; 3) obniżenie wynagrodzenia sędziego Trybunału w wysokości od 10% do 20% na okres do 2 lat; 4) złożenie sędziego Trybunału z urzędu.

Art. 30. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do postępowania dyscyplinarnego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 133, z późn. zm. oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1749).

Autor: mart//now/jb / Źródło: TVN 24