Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska musi udostępnić Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka informacje o zmianach składów sędziowskich - taką decyzję podjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Jest to efekt skargi wniesionej przez HFPC w 2021 roku. Wyrok nie jest prawomocny.
Helsińska Fundacja Praw Człowieka 30 lipca 2020 roku zwróciła się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej, żądając między innymi udostępnienia sygnatury spraw, w których doszło do zmiany składu sędziowskiego. O takich zmianach - jak podkreśla HFPC - w listach otwartych informowali sędziowie Trybunału. "Wskazywali oni na niezgodną z prawem zmianę składów sędziowskich, a przez to - wpływanie na treść orzeczeń wydawanych przez TK. Zgodnie z ich obliczeniami tylko w okresie od stycznia do kwietnia 2017 r. do modyfikacji uprzednio wyznaczonych składów sędziowskich doszło w aż 21 przypadkach" - podaje Fundacja.
Wspomina również o wnioskach dotyczących wyznaczania składów sędziowskich. Sędziowie mieli informować, że "składy są wyznaczane w sposób arbitralny z pominięciem listy alfabetycznej". "Tymczasem ustawa o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym pozwala jedynie na odstąpienie od tej zasady w przypadku sędziego sprawozdawcy. Dodatkowo rezerwuje taką kompetencję wyłącznie dla uzasadnionych przypadków, np. związanych z przedmiotem rozpoznawanej sprawy" - zwróciła uwagę HFPC.
Odmowa prezes TK, skarga Fundacji i wyrok sądu
"Trybunał Konstytucyjny początkowo uznał, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej. Zmienił podejście po tym, jak HFPC skutecznie wniosła do WSA w Warszawie skargę na jego bezczynność. W nowym postępowaniu Trybunał zażądał od HFPC wykazania interesu publicznego uzasadniającego udostępnienie informacji publicznej o charakterze przetworzonym. Po uzyskaniu stosownej odpowiedzi uznał jednak, że wyjaśnienia HFPC są niewystarczające" - podaje Fundacja. Prawnik HFPC adwokat Marcin Wolny dodał, że "argumentacja TK sprowadzała się do tego, że HFPC w żaden sposób nie jest w stanie wykorzystać żądanej informacji".
Fundacja wniosła do sądu administracyjnego skargę na wydaną - przez prezes Julię Przyłębską - decyzję odmowną, zarzucając Trybunałowi m.in. naruszenia art. 61 Konstytucji (prawo do informacji o działaniach władz) i art. 10 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (wolność otrzymywania i przekazywania informacji).
ZOBACZ REPORTAŻ "CZARNO NA BIAŁYM" W TVN24 GO: Nic niestosownego?
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przyznał Fundacji rację w wyroku z 14 lutego tego roku. Sąd "wskazał, że za udostępnieniem żądanej informacji przemawia szczególny interes publiczny. W jego ocenie wszelkie ograniczenia w dostępie do informacji publicznej powinny mieć charakter proporcjonalny i znajdujący oparcie w interesie publicznym" - podkreśla HFPC.
"Ważny krok w kierunku poznania kulis działania Trybunału Konstytucyjnego"
Decyzję sądu skomentował przedstawiciel HFPC. - To ważny krok w kierunku poznania kulis działania Trybunału Konstytucyjnego pod rządami prezes Julii Przyłębskiej, a także zagwarantowania jednostkom składającym skargi konstytucyjne prawa do rozpoznania ich sprawy przez niezależny i bezstronny sąd ustanowiony zgodnie z prawem - podkreślił Wolny.
Wyrok nie jest prawomocny.
1. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. 2. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu. 3. Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. 4. Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu do Sejmu i Senatu ich regulaminy.Art. 61. Konstytucji [Prawo dostępu do informacji publicznej]
Wolność wyrażania opinii 1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych lub kinematograficznych. 2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.Art. 10. EKPCz
Autorka/Autor: mart/ tam
Źródło: tvn24.pl
