Co dała nam obecność we Wspólnocie? "Debata TVN24: Polska w Unii Europejskiej"

Zakończyła się "Debata TVN24: Polska w Unii Europejskiej". Dziękujemy za uwagę i kończymy relację.

Dr Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz: Jest w Unii wiele dróg, na wiele rzeczy powinniśmy się zgadzać, na wiele nie.

Dr Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz: Polexit się dzisiaj nie zdarzy. Ale w ogóle powstało takie słowo. Polexit to jest dzisiaj główne skojarzenie z Polską.

Dr Czesław Bielecki: Uważam, że w Polsce jest wolność słowa. Obejrzałem "Wesele", z którym się nie zgadzam. Ale ten film powstał.

Ojciec Dostatni o tzw. strefach wolnych od LGBT: Kwestia LGBT, to jest kwestia tolerancji, żeby nie było dyskryminacji. Jeśli w szkołach nie będzie tolerancji, to proszę nie powoływać się na Kościół katolicki.

Dominikanin, ojciec Tomasz Dostatni mówił o perspektywie Watykanu. Przypomniał, że Kościół katolicki włączył się w debatę o integracji europejskiej.

Zybertowicz: Polexit to nie jest fake, to jest rozpaczliwa próba znalezienia lewara mobilizującego wyborców, przez opozycję, która nie ma żadnego pomysłu na Polskę. Nie możemy być ani ulegli, ani bezmyślnie krnąbrni.

Smolar: Polexit to faje w tym sensie, że nikt w Polsce nie będzie chciał wyprowadzić formalnie Polski z UE. Natomiast jako pewien proces izolowania i marginalizowania Polski to nie jest fake.

Europeistka wskazywała na różnice pomiędzy sytuacją Polski i Wielkiej Brytanii, która dokonała brexitu. Oceniła też, że w naszym interesie nie jest wychodzenie do UE.

Bonikowska: Polska absolutnie nie ma interesu, żeby Unię osłabiać.

Maciej Woroch, korespondent "Faktów" TVN w Londynie, połączył się ze studiem i relacjonował, co na Wyspach mówi się o sporze Polski z Unią Europejską.

Bonikowska: Mi się wydaje, że nie potrafimy spojrzeć na sprawy z punktu widzenia globalnego, tylko jesteśmy zatopieni w lokalny grach, co nas osłabia zbiorowo.

Zybertowicz: Kilka razy uczestniczyłem w dyskusjach, dyskutowano ścieżki reformy Unii, czy te prace były kontynuowane, tego nie wiem.

Zybertowicz: Jeśli prawo ma być równe dla wszystkich, to każdy, kto łamie reguły, powinien być tam samo piętnowany. A tak nie jest.

Smolar: Zarzuty formułowane wobec władz polskich nie dotyczą drobiazgów, one dotyczą fundamentów.

Jego zdaniem jest to próba ucieczki od zarzutów które Polsce są stawiane, ku problemom dotyczącym modelu Unii przyszłości.

Były prezes Fundacji im. Stefana Batorego Aleksander Smolar: Jak była istota wystąpienia premiera? W niewielu interpretacjach się to pojawiło. Główne zarzuty pod adresem Polski dotyczyły problemów respektowania zasad państwa prawa. Ale najważniejsze wątki w wystąpieniu premiera stołowały się gdzieś indziej.

Pełczyńska-Nałęcz: Nasze członkostwo w Unii i korzyści, jakie czerpiemy, naprawdę wkraczają poza pieniądze.

Pełczyńska-Nałęcz: Jest koniec tygodnia, jest zdjęcie naszego premiera nie z Merkel, nie z Macronem, ale obiega internet zdjęcie z Le Pen, która nie ma takich wypływów, nie jest osobą rządząca w UE, budująca naszą pozycję.

Wskazywała, że to, iż w PE odbyła się debata na temat Polski, nie jest sukcesem. Wskazywała też, że podczas szczytu Rady Europejskiej odbyła się dyskusja o Polsce w kategoriach problemu.

Była ambasador Polski w Federacji Rosyjskiej oraz dyrektor Instytutu Strategie 2050 dr Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz o "owocach tego tygodnia": Nie da się tego ocenić pozytywnie.

Ze strony rządzących płyną opinie, że TSUE i inne organy UE przekraczają swoje kompetencje. Grzeszczak skomentował to w słowach: To jest zwyczajna tyrada polityczna. Z punktu widzenia prawa zupełnie tak tonie wygląda.

Prof. Grzeszczak w kontekście wyroku TK w sprawie prawa unijnego i konstytucji: Sytuacja jest bardzo poważna, stoimy na (...) kryzysie w relacjach z UE i jej systemem prawnym. Jeżeli sytuacja ta będzie miała moc rozwojową, to może dojść do przechylenia masy krytycznej. Uchwała komitetu nauk prawnych mówi: ta wypowiedź nie jest orzeczeniem.

W trakcie debaty ze studiem połączył się prof. Robert Grzeszczak z Katedry Prawa Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Odniósł się do wniosku Zbigniewa Ziobry do TK o zbadanie niektórych zapisów Konwencji praw człowieka. - Jeżeli dojdzie do wypowiedzi kolejnej Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności wybranych przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka (..) to będziemy mieć testowanie wytrzymałości, cierpliwości dwóch podstawowych organizacji międzynarodowych, które układają porządek w Europie – Unii Europejskiej i Rady Europy - powiedział.

Dr Bielecki: Bardzo głęboko trzeba to teatrum sądownictwa zmienić. Ziobro nie zrozumiał, że w tym teatrze nie można wyrzucić wszystkich aktorów, scenografów i reżyserów i to był jego błąd.

Bielecki: Gdyby Ziobro kochał nasz kraj tak, jak to deklaruje, powinien powrócić do pozycji zwykłego posła i podać się do dymisji.

Działacz opozycji antykomunistycznej dr Czesław Bielecki: Polityka zagraniczna naszego państwa jest w ogromnym stopniu zakładnikiem polityki wewnętrznej. Spór, który ma miejsce w UE, toczy się na dwóch zupełnie różnych płaszczyznach, Jedna to płaszczyzna wartości.

Bonikowska: Większość Polaków zastanawia się, czy będzie ten polexit czy nie.

Bonikowska: My powinniśmy skorzysta z tego faktu, ze jesteśmy wewnątrz tych 27 państw i zajmować się rzeczami, które z punktu widzenia Europy i świata mają kluczowe znaczenie dla nas.

Europeistka, prezes Ośrodka THINKTANK i Centrum Stosunków Międzynarodowych dr Małgorzata Bonikowska: Po tych 17 latach podejście trzeba było zmienić w tym sensie, że jako członek UE mamy inne możliwości, szersze.

Zybertowicz: Premier zainicjował dyskusję wokół pewnych kwestii, które nie są publicznie dyskutowane w Unii.

Zybertowicz: PE pokazał swoją brzydką, polityczną twarz.

Goście drugiej części podsumowują wydarzenia minionego tygodnia. Doradca prezydenta prof. Andrzej Zybertowicz: Wystąpienie premiera było doskonałe retorycznie i merytorycznie, zawierało szereg poważnych argumentów. Tymczasem w debacie po prosu była klasyczna polityczna nawalanka.

Przechodzimy do drugiej części programu. Pojawią się w niej dodatkowe tematy, między innymi dotyczące korzyści finansowych dla Polski w związku z członkostwem we Wspólnocie.

Senator Borowski: Polska zawaliła ten Turów. Już ponad rok temu Czesi zwracali na to uwagę, nikt z nimi nie chciał rozmawiać.

Borowski: Unia Europejka to jest takie stowarzyszenie, w którym poza decyzjami podejmowanymi jednomyślnie, są decyzje podejmowane większością głosów. Do tego trzeba szukać sojuszników. Rząd polski ma szereg postulatów dotyczących zielonej rewolucji. Nie da się tego przeprowadzić, jeśli nie zdobędzie się do tego sojuszników. Jeśli się jest na marginesie, w rogu pokoju, to takich spraw się nie załatwi

Lewandowski: Polska miała Trójkąt Weimarski, znakomite zaproszenie, żeby współdecydować o losach Europy. W tej chwili nic z tego wszystkiego nie zostało. To jest właśnie dorobek tej dobrej zmiany. To wszystko dzieje się bez jakiegoś historycznego fatum. Nie ma zaborców, nie ma okupantów, to jest robione własnymi rękami. Ja cały czas pytam, jaki jest skutek tego awanturnictwa dla Polski i Polaka. Nie widzę żadnych korzyści, są same straty.

Lewandowski: Polska jest całkowicie zmarginalizowana w Unii Europejskiej.

Waszczykowski o spotkaniu Morawieckiego i Le Pen: Mamy prawo spotykać się ze wszystkimi politykami w Europie, w Unii Europejskiej, którzy są demokratycznie akceptowani.

Kto w UE jest przyjacielem Polski? Waszczykowski: To zależy w jakim interesie. Na przykład w rolnictwa możemy liczyć na współpracę z Francuzami.

Waszczykowski: Twarda walka o interes czeskie - zarówno w relacjach bilateralnych, jak i europejskich - była.

Waszczykowski: To jest opinia dziennikarzy, ja mam inną opinię. Rozmawiałem z politykami czeskimi.

Karas: To w Polsce mówiono bardziej o Turowie, że Czesi chcą zamknięcia, choć ze strony czeskiej nigdy nie padły takie słowa.

Prezes oddziału czeskiej telewizji w Ostrawie Miroslav Karas: Totalna polityzacja jest po stronie Polski.

Wskazywał, że – wbrew tego, co twierdzi polski rząd – kwestia Turowa nie była rozgrywana przez Czechy w twardy sposób ze względu na odbywające się tam wybory.

W programie pojawił się temat kopalni w Turowie i kar naliczanych na Polskę ze względu na niezastosowanie się do decyzji TSUE i brak wstrzymania działalności kopalni.

Europoseł Janusz Lewandowski również ocenił, że nie ma podstaw do naliczania odsetek.

Senator KO i były marszałek Sejmu Marek Borowski: Jeżeli ja słyszę, że Zbigniew Ziobro przygotowuje jakąś reformę, to już nabieram podejrzeń. Izbę Dyscyplinarną (SN) się zlikwiduje, ale system działania sędziów będzie ten sam.

Borowski: Nie ma żądnych podstaw do naliczania odsetek. KPO nie został jak na razie przyjęty. Jedna z wytycznych KE do tego planu dotyczyła praworządności, żeby rząd polski opisał, w jaki sposób przepisy prawa i stosunek do praworządności wpływa na inwestycje. Odpowiedź polskiego rządu była taka, że w ogóle nie pływa. Choćby z tego powodu KE ma prawo domagać się wyjaśnień.

Waszczykowski: Jeśli posłowie niemieccy w tej debacie mówią, że PiS chce Polskę wrócić do Średniowiecza, i założyć kobietom pasy, to to jest mądry człowiek, który zarzuca PiS takie rzeczy?

Europoseł zapewnił przy tym, że Polska chce jednak dialogu i dlatego premier wystąpił w Parlamencie Europejskim.

Co, jeśli będą unijne kary dla Polski? Waszczykowski: Jeśli nie będą wypłacane zaliczki z KPO, trzeba będzie zasądzić odsetki od KE za to, że te zaliczki nie są wypłacane.

Waszczykowski: W każdym z 27 krajów (UE) wymiar sprawiedliwości jest inny i w każdym politycy wybierają sędziów.

Waszczykowski: Nikt tak nie zrujnował wizerunku polskiego jak przez ostatni dwa lata totalna opozycja.

Lewandowski: Mnie zdumiało przemówienie Morawieckiego, bo myślałem, że w nim będzie oferta kompromisy.

Janusz Lewandowski o orzeczeniu TK: Ono tak naprawdę wyprowadza Polskę z przestrzeni prawnej UE po to, żeby Kaczyński miał wolną rękę w dożynaniu resztek polskiej demokracji i polskiej praworządności.

Borowski: Premier powiedział, że Polska jest i będzie w UE. Dla premiera to jest i będzie, to jest w części bankomatowej. Natomiast premier wyraźnie wycofuje się z Unii wartości.

Senator Koalicji Obywatelskiej i były marszałek Sejmu Marek Borowski skomentował zaś słowa Waszczykowskiego: Ja tu nie widzę żadnej ideologii.

Lewandowski: To jest pytanie do Kaczyńskiego - jakie korzyści mają Polki i Polacy z tego awanturnictwa w Europie?

Lewandowski: Nikt w historii UE nie zrujnował wizerunku i pozycji swojego kraju tak szybko i tak dotkliwie, jak rząd PiS-u. Tylko, że za to będziemy płacli my wszyscy.

Eurodeputowany Platformy Obywatelskiej i były unijny komisarz Janusz Lewandowski: Polska Kaczyńskiego i Ziobry nie została by przyjęta do Unii Europejskiej. Tak rządzona, jak dzisiaj, dzieliłaby los Ukrainy i Mołdawii.

Co z pieniędzmi z funduszu odbudowy, które są wstrzymywane przez KE ze względu kwestie dotyczące praworządności w Polsce? Waszczykowski: Te pieniądze będą przyznane, bo nie ma żądnych podstaw traktatowych, żeby je zatrzymać.

Waszczykowski o konflikcie na linii Polska-UE: To spór ideologiczny.

Waszczykowski: Gdzie traktaty nie obejmują życia społeczno-politycznego, kierować się będziemy postanowieniami naszej konstytucji .

Były minister spraw zagranicznych i europoseł Prawa i Sprawiedliwości Witold Waszczykowski: Premier Morawiecki przyjechał doskonale przygotowany, z bardzo rzeczowym wystąpieniem, pokazywał bardzo dokładnie, że respektujemy traktaty.

- Komisja Europejska ma działa dalej, pilnować traktatów, polskiej praworządności, ale bez gwałtownych ruchów. To ma wrócić na dawane koleiny procedur, które długo mogą trwać w KE – powiedział Sokołowski.

Jak mówił, podczas szczytu Rady Europejskiej w czwartek i piątek "ostudzono" emocje.

Korespondent TVN24 w Brukseli Maciej Sokołowski połączył się zdalnie ze studiem i podsumowuje ostatni tydzień w kontekście relacji Polska – UE.

Przypomniano debatę w Parlamencie Europejskim dotyczącą praworządności w Polsce i prymatu prawa unijnego. Premier Mateusz Morawiecki bronił tam wyroku Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego wyższości konstytucji nad prawem UE, a szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i wielu eurodeputowanych negatywnie się o nim wyrazili.

Program prowadzi Piotr Marciniak.

Rozpoczyna się program "Debata TVN24: Polska w Unii Europejskiej". Zapraszamy do śledzenia naszej relacji.

Polska jest członkiem Unii Europejskiej od 1 maja 2004. Co dała nam obecność we Wspólnocie? Między innymi to pytanie pojawi się w niedzielnej debacie. Już za chwilę relacja z programu na żywo. Zapraszamy!

Tu przeczytasz o konkluzjach unijnych liderów dotyczących migracji >>>